کاربست طبقه بندی بهینه فضایی در آمارگیری هزینه و درآمد خانوار برای ارائه برآورد به روش نمونه گیری طرح مبنای فضایی

آمارگیری هزینه و درآمد خانوار یکی از مهم ترین آمارگیری های مرکز آمار ایران است که پارامترهای اصلی آن همبسته فضایی هستند. وقتی همبستگی فضایی میان واحدهای جامعه وجود دارد، انتخاب نمونه های مستقل به روش کلاسیک به دلیل برقرار نبودن شرط استقلال واحدهای جامعه با چالش های بسیاری مواجه است. استفاده از نمونه گیری فضایی راه حلی برای مواجه با این مشکل است. به کارگیری نمونه گیری فضایی  به دلیل دسترسی نداشتن به چارچوب مناسب، در آمار رسمی کمتر مورد توجه واقع شده است. در این مقاله یک روش طرح مبنای مدل یار  برای طبقه بندی بهینه فضایی جامعه هدف مرور می شود.  در حال حاضر اطلاعات مکانی واحدهای جامعه در چارچوب نمونه گیری  آمارگیری  هزینه و درآمد  وجود ندارد، اما  دسترسی به اطلاعات مکانی برخی از واحدهای نمونه توسط مرکز آمار ایران برای این مطالعه محقق شده است.   تولید داده های مکانی یکی از مولفه های اصلی در مدرن سازی نظام آماری است و مورد توجه مرکز آمار ایران قرار دارد. بنابراین در این مقاله با شبیه سازی چارچوب  فضایی نمونه گیری بر اساس الگوی داده های هزینه و درآمد، کاربست طبقه بندی بهینه فضایی بر اساس فاصله تعمیم یافته با استفاده از خطای پیشگویی انجام می شود. نتایج  نشان دهنده افزایش کارایی روش نمونه گیری با  این طبقه بندی در مقایسه با نمونه گیری تصادفی ساده در سطح نواحی جغرافیایی است. همچنین نتایج شبیه سازی  با مشبکه هایی با اندازه های مختلف و میزان همبستگی متفاوت حاکی از کارایی این روش در مقایسه با روش فعلی آمارگیری هزینه و درآمد است.