بررسی تاثیر قلیان بر پارامترهای اسپرم: یک مطالعه مورد شاهدی

هدف: استعمال قلیان با افزایش خطر آسیب به DNA اسپرم و ناباروری مردان در ارتباط میباشد. براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، ۱۵ درصد جوانان ایرانی قلیان می کشند و بالاترین گرایش به مصرف قلیان در جوانان زیر ۳۰ سال است. با توجه به شیوع بالای مصرف قلیان در سالهای اخیر در کشور ایران و عدم مطالعات جامع پیرو نقشمستقیم استعمال قلیان بر پارامترهای باروری مردان مطالعه حاضر با هدف بررسی آثر مصرف قلیان بر پارامترهای باروریمردان در مراجعه کنندگان به آزمایشگاه کلینیک امام رضا شهر بندرعباس انجام شد. روشها: جامعه آماری این پژوهش شامل دو گروه از مردان مراجعه کننده به کلینیک امامرضا شهر بندرعباس بودند، کهجهت انحام آزمایشات آنالیز سیمن از تاریخ ۹۷/۱/۱ تا ۹۷/۹/۱ به این آزمایشگاه مراجعه نمودند. گروه بندی افراد بر مبنای مصرف قلیان (گروه آزمایش= ۴۰ نفر) و عدم مصرف قلیان (گروه کنترل= ۴۰ نفر) صورت گرفت. نمونه گیری در هرگروه به شیوه تصادفی ساده انجام شد. اطلاعات دموگرافیک آنها (سن، تحصیلات، وضعیت تاهل و اشتغال، تعدد مصرفدر ماه و...). توسط یک چک لیست محقق ساخته جمع آوری شد. نمونه های مایع منی افراد شرکت کننده در مطالعه را باکسب رضایت آگاهانه و اطمینان از محرمانه ماندن اطلاعات آن ها اخذ شد. نمونه در دمای اتاق به مدت ۳۰ دقیقه برایمایع شدن قرار داده شد و پس از روان سازی. نمونه ها به کمک دستگاه CASA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مایع منی از نظر pH ، حجم، مورفولوژی، تعداد اسپرم، حرکت کلی و تحرک براساس دستورالعمل WHO مورد ارزیابی قرارگرفت. داده ها توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند و از آزمون ناپارامتری من ویتنی جهت آزمون فرضیه ها استفاده شد.نتایج: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تفاوت معنی داری در شاخص های مورفولوژی. تعداد اسپرمt تحرک اسپرمو تعداد اسپرم های غیرطبیعی موجود در مایع منی افراد دو گروه وجود دارد به این معنی که شاخص های مذ کور در گروهاستعمال کننده قلیان به طور معنی داری کمتر از گروه کنترل است. تعداد کل اسپرم در گروه آزمایش ۳۰/۴۷±۹/۵۲ درمقایسه با گروه کنترل ۷۰±۱۷/۱۶ بود (P-Value<۰/۰۰۰). علاوه بر آن تعداد اسپرم غیرنرمال در گروه آزمایش۱۳/۳۹±۶۳/۳۳ درصد در مقایسه با گروه کنترل ۵۰/۶۷±۳/۲۰ بوده است (P-Value<۰/۰۳). شاخص های حجم و pHمایع منی افراد دو گروه تفاوت معنی داری نشان نداد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه استعمال قلیان و شیوع روایج و علاقمندی به مصرف آن به عنوان تفریح و سرگرمی به دلیل داشتن فلزات سنگین و مخرب تنباکو، سبب کاهش پارامترهای باروری مردان از جمله تعداد اسپرم،درصد اسپرم نرمال، حرکت می شود و در نهایت نرخ ناباروری را در مردان افزایش می دهد.