عقود امانی غیرمضمونه و مضمونه

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 164

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JOLT-12-2_003

تاریخ نمایه سازی: 29 شهریور 1401

چکیده مقاله:

در یک تقسیم بندی بدیع، می توان عقود امانی را به عقود امانی مضمونه و عقود امانی غیرمضمونه تقسیم کرد. در تالیفات فقهی، درباره عقود امانی «غیرمضمونه» بررسی­هایی انجام گرفته است، اما درباره شق دیگر این تقسیم بندی صحبتی به میان نیامده است، اگر چه جسته وگریخته از سوی برخی فقها مورد بحث قرار گرفته است. طبق نظر غالب فقها، اکثر عقود امانی مضمونه باطل است، مگر در موارد استثنا تصریح شده (مانند عاریه مضمونه)، پس خود را بی­نیاز از پرداختن به ماهیت و آثار آن می­دانستند، اما اقلیت فقهای که این قسم را صحیح دانسته اند، در حد بضاعت خود به ماهیت و آثار این تقسیم پرداخته­اند قائلان به بطلان در بیان دلایل خود به دلایلی مانند ۱. مخالفت با مقتضای ذات عقد؛ ۲. مخالفت با شرع و سنت، استناد کرده اند که با توجه به تعریف ها مقتضای عقد و تعریف شرع و سنت، می­توان دلایل قائلان به بطلان را مخدوش کرد و با مخدوش شدن دلایل و با به کارگیری اصل صحت قائل به صحت عقد امانی مضمونه در اکثر عقود امان آور شد، عقود امانی مضمونه نیز از لحاظ تشکیل خود به انواعی مختلف تقسیم می­ شود. آنچه مهم است این تقسیم تنها ظاهری نیست و آثاری دارد از جمله آثاری که می­توان بیان کرد درباره تلف مال است که در عقود امانی مضمونه در هر صورت امین ضامن است، اما در عقود امانی غیرمضمونه تنها در صورت تقصیر، امین ضامن است. همچنین، در نوع مسئولیت که در عقود امانی مضمونه مسئولیت امین از نوع مسئولیت مطلق است، اما در عقود امانی غیرمضمونه مسئولیت امین از نوع مسئولیت محض است. هدف این مقاله بیان تفصیلی مطالب یادشده است.

نویسندگان

میثم اکبری دهنو

دانشجوی دکتری، حقوق خصوصی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران

هانی حاجیان

دانشجوی دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

محمد باقر پارساپور

استادیار، گروه حقوق خصوصی، دانشگاه قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ادریس، محمدبن منصور (۱۴۱۰ ه‍ ق)، السرائر الحاوی لتحریر ...
  • اردبیلی، احمدبن محمد (۱۴۰۳ ه ق)، مجمع الفائده و البرهان ...
  • احسایی، ابن ­ابی جمهور، عوالی­اللئالی العزیزیه (۱۴۰۵ ه ق)، قم، ...
  • انصاری، شیخ مرتضی (۱۴۱۱ ه ‍ ­­­ق)، کتاب المکاسب (ط ...
  • باریکلو، علیرضا (۱۳۸۴)، «شرط ضمان امین در فقه امامیه»، مجله ...
  • بجنوردی، سیدحسن (۱۴۱۹ ه­‍ ق)، القواعد الفقهیه، جلد پنجم، قم، ...
  • بحرانی، یوسف بن احمدبن ابراهیم (۱۴۰۵ ه­‍ ق)، الحدائق الناضره ...
  • بروجردی عبده، محمد (۱۳۲۰)، نشریه حقوق، مجموعه حقوقی، شماره ۲۰۳، ...
  • جبعی عاملی، زین الدین بن علی (شهید ثانی) (۱۴۱۳ ه ...
  • تاملی فقهی- حقوقی، در وضعیت ید امین پس از عدول از تقصیر [مقاله ژورنالی]
  • جبعی عاملی، زین الدین بن علی (شهید ثانی) (۱۴۱۰ ه ...
  • حر عاملی، محمدبن حسن (۱۴۰۹ ه­‍­ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی ...
  • حلی عجلی، محمدبن احمد (ابن ادریس) (۱۴۱۰ ه­ق)، السرائر الحاوی ...
  • حلی، حسن­بن­یوسف (علامه حلی) (۱۴۱۴ ه­ق)، تذکره الفقهاء، جلد ۱۶، ...
  • حلی، محمدبن­حسن­بن­یوسف (فخرالمحققین) (۱۳۸۷ ه­ق)، ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات ...
  • موسوی خمینی، سیدروح الله موسوی (بی تا)، تحریر الوسیله، جلد ...
  • خوانساری، شیخ موسی (بی تا)، منیه الطالب (تقریرات میرزای نایینی)، ...
  • خویی، سیدابوالقاسم موسوی (بی­تا)،مصباح الفقاهه، جلد هفتم، بی­جا ...
  • سبزواری، سیدعبد الاعلی موسوی (۱۴۱۳ ه ق)، مهذب الاحکام، چاپ ...
  • صادقی، علی اکبر (۱۳۷۲)، «شرط ضمان مستاجر»، مجله تحقیقات حقوقی، ...
  • صدر، سیدمحمدباقر (۱۴۱۰ ه ق)، البنک اللاربوی فی الاسلام، بیروت، ...
  • صفار، محمدجواد (۱۳۷۷)، «نقدی و تحلیل ماده ۵۸۸ قانون مدنی ...
  • طباطبائی، سیدعلی (۱۴۱۸ ه ق)، ریاض المسائل، قم، موسسه آل ...
  • طوسی، محمدبن حسن (شیخ الطائفه) (۱۳۸۷ ه ق)، المبسوط فی ...
  • عاملی، سیدجوادحسینی (۱۴۱۹ ه ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۸الف)، حقوق مدنی (مشارکت­ها – صلح)، چاپ هشتم، ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۸ب)، عقود معین، جلد سوم، چاپ هشتم، شرکت ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۸ج)، «تحویل مفهوم تقصیر در حقوق مسئولیت مدنی»، ...
  • کرکی، علی ­بن­حسین (محقق ثانی) (۱۴۱۴ ه ق)، جامع المقاصد ...
  • گرجی، ابوالقاسم (۱۳۶۶)، «یدمالکی و یدضمانی»، مطالعات حقوقی و قضائی، ...
  • لطفی، اسدالله (۱۳۸۷)، «قاعده استیمان در سقوط ضمان»، مجله دانشکده ...
  • محمدی، ابوالحسن (۱۳۷۹)، قواعد فقه، تهران، نشر دادگستر ...
  • موحدی لنکرانی (فاضل)، محمد (۱۴۲۵ ه­ق)، تفصیل الشریعه - المضاربه، ...
  • نجفی، محمدحسن (صاحب جواهر) (۱۴۰۴ ه­ق)، جواهر الکلام فی شرح ...
  • نجفی کاشف الغطاء، محمدحسین (۱۳۵۹ ه­ق)، تحریرالمجله، جلد دوم، نجف ...
  • نجفی کاشف الغطاء، حسن بن جعفر (۱۴۲۲ ه ق)، انوار ...
  • طباطبایییزدی، سیدمحمدکاظم (۱۴۱۴ ه ق)، تکمله العروه الوثقی، قم، کتاب ...
  • طباطبایییزدی، سیدمحمدکاظم(۱۴۲۱ ه ق)، حاشیه المکاسب، قم، موسسه اسماعیلیان ...
  • نمایش کامل مراجع