پاسخ ارقام مختلف سویا به تنش شوری در مرحله جوانه زنی

به منظور بررسی اثر تنش شوری بر جوانه زنی سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ اجرا شد. تیمارهای مورد آزمایش شامل ۱۱ رقم سویا (ویلیامز، صبا، تپور، ساری، امیر، کاسپین، کوثر، کتول، سحر، تلار، نکادر) و چهار سطح شوری (صفر، ۲۰۰، ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی مولار کلرید سدیم) بود. جهت انجام آزمایش، از پتری دیش های استریل ۹ میلی متری حاوی محلول کلرید سدیم بر اساس تیمارهای مورد نظر استفاده شد. تعداد ۱۰ بذر در هر یک از پتری دیش ها کشت شد و در انکوباتور به مدت ۱۴ روز قرار گرفتند. بررسی جوانه زنی بذرها هر روز در ساعت معینی انجام گردید. در این آزمایش، فاکتورهای جوانه زنی شامل طول ریشه چه و ساقه چه (با خط کش بر اساس سانتی متر)، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک کل (با استفاده از ترازوی دیجیتال) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش شوری و ژنوتیپ بر همه صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. از طرف دیگر، با افزایش سطوح شوری، میزان تمام صفات مورد مطالعه در همه ژنوتیپ ها کاهش یافت. همچنین، اثر متقابل شوری و ژنوتیپ برای تمامی صفات تفاوت معنی داری نشان داد. نتایج این تحقیق نشان داد که رقم امیر نسبت به سایر ارقام بیشترین وزن خشک ساقه چه و وزن خشک کل و همچنین بیشترین طول ساقه چه را نشان داد که می توان آن را به عنوان رقم متحمل به تنش شوری پیشنهاد نمود. رقم سحر نیز کمترین میزان صفات مورد مطالعه را نشان داد. به طور کلی، از نتایج این پژوهش می توان در برنامه های اصلاحی آینده در ارتباط با تنش شوری سویا استفاده بهینه نمود.