بررسی سیر تاریخی اعتقادات سلفیه در توحید ذاتی با محوریت «ایسر التفاسیر لکلام العلی الکبیر»

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 93

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SMOJ-28-71_009

تاریخ نمایه سازی: 5 مهر 1401

چکیده مقاله:

سلفیه، اندیشه و جریانی اجتماعی و مذهبی میان اهل سنت است که راه حل مشکلات مسلمانان را پیروی از شیوه سلف (مسلمانان متقدم) می داند. اما آنان در این مسیر به دلیل دوری از یکی از ثقلین که عترت پیامبر اسلام (ص) است دچار خطاهای فراوانی شدند و نظرات مخالف با عقل و اندیشه سلیم را به جامعه عرضه داشتند، و از این رو از جانب مذاهب مختلف اسلامی مورد هجمه و انتقاد قرار گرفتند، و امروزه با پیشرفت سطح علمی جامعه، این هجمه ها و انتقادات بیشتر شده و سوالات فراوانی و اشکالات بسیاری در ذهن جوانان و روشنفکران درباره اعتقادات آنان مطرح شده است، و آنان با اعتقادات سابق نمی توانند پاسخگوی این سوالات باشند. یکی از این مسائل مبحث «توحید ذاتی» است که در تقسیم بندی های خود هیچگاه به آن اشاره نمی کردند، چرا که توحید ذاتی با اعتقاد آنان به جسمانیت پرودگار در تناقض آشکار می باشد، اما امروزه در مقام پاسخگویی به جوانان نظراتی از «الجزائری» که از بزرگان سلفیه در دوران معاصر است در تقسیم بندی های توحید مشاهده می گردد. وی توحید ذاتی را اثبات می نماید هر چند که در مقام تفسیر آیات دچار تناقض گویی می گردد، و در عمل با احتیاط فراوان، مخالف سخنان خود را ارائه می دهد. این نوشتار برآن است تا اعتقادات او را در «توحید ذاتی» مورد واکاوی قرار دهد، و تحول نظرات سلفیان را در گذر زمان به نمایش گذارد.

نویسندگان

علیرضا موسوی نصر

دانشجوی دکتری، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

مرتضی ایروانی نجفی

استاد، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

محمد علی رضایی کرمانی نسب پور

دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران