تحلیل رابطه کیفیت نفوذپذیری و الگوهای رفتاری در فضاهای تجاری
محل انتشار: دوفصلنامه اندیشه معماری، دوره: 6، شماره: 11
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 136
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ATJIK-6-11_010
تاریخ نمایه سازی: 5 مهر 1401
چکیده مقاله:
بیان مساله: یکی از مهم ترین موضوعات در دانش روان شناسی محیط تاثیر ویژگی های کالبدی محیط بر رفتار انسان ها است. کیفیت های ایجاد شده به واسطه طراحی معماری می تواند برخی الگوهای رفتاری مطلوب را تقویت کرده و به همین نسبت برای برخی الگوهای رفتاری مخرب بازدارنده باشد. از این رو بررسی چگونگی تاثیر این مولفه های کیفی در فضاها و رفتارهای متعاقب آن می تواند به طراحی بهتر فضاهای آینده کمک کند. مطالعات نشان می دهد نحوه پرداختن به کیفیت های فضایی چون دعوت کنندگی، خوانایی، محصوریت و غیره بر الگوهای رفتاری افراد اثبات پذیر است. یکی از کاربری های قابل توجه معماری که تقریبا اغلب مردم در زندگی روزمره خود با آن سروکار دارند فضاهای تجاری است؛ در این میان «نفوذپذیری» از جمله کیفیت هایی است که پیوسته در پیدایش محیط مطلوب برای کاربران فضاهای تجاری مطرح بوده و در نظریه «محیط های پاسخده» نیز در دو وجه بصری و کالبدی بحث شده است.سوال تحقیق: معیارهای سنجش نفوذپذیری در دو بعد کالبدی و بصری در فضاهای تجاری چیست؟ پرتکرارترین الگوهای جاری رفتار در فضاهای تجاری چه مواردی است؟ چه ارتباطی بین الگوهای رفتاری پرتکرار با کیفیت نفوذپذیری در فضاهای تجاری وجود دارد؟هدف تحقیق: هدف از این پژوهش بررسی شاخص های دست یابی به کیفیت نفوذپذیری در طراحی فضاهای تجاری است که الگوهای رفتاری کاربران را تحت تاثیر قرار می دهد. روش تحقیق: در مسیر اجرای تحقیق دو فضای تجاری در شهر قزوین که از لحاظ دوره زمانی، موقعیت مکانی و مقیاس ساخت مشابهت داشتند انتخاب شدند. مجتمع خرید «مهروماه» با پلانی خطی و مجتمع خرید «البرز» با پلانی متمرکز مورد قیاس قرار گرفتند؛ نقشه های رفتاری در این دو نمونه به روش پیمایش میدانی و مشاهده مستقیم، عکاسی و پی گردی (ترکینگ) در دو طیف فعالیتی «مکث» و «حرکت» تهیه شد؛ سپس یافته ها به روش مقایسه تحلیلی-تطبیقی کالبد و رفتار استخراج شدند. مهم ترین یافته ها و نتایج تحقیق: پرتکرارترین الگوی رفتاری مکث در مراکز خرید که مشتمل بر ایستادن و نشستن است ارتباط معناداری با مولفه های کالبدی و بصری نفوذپذیری نشان می دهد. در صورت بروز نشانه های بصری قوی تر حضور، توقف اختیاری کاربران تشدید می شود. در رابطه با الگوی حرکت، عمق فاصله ای و تعداد گزینه های حرکتی بیشتر، سطح نفوذپذیری را افزایش داده و همین امر موجب کندتر شدن حرکت افراد در فضا و به تبع آن توجه بیشتر به اطراف می شود. نتایج کلی این مطالعه نشان می دهد الگوهای فضایی که از نظر بصری نفوذپذیرترند منجر به شکل گیری الگوهای رفتاری موثرتر شده اند و از این رو به پیدایش محیط مطلوب و پاسخدهی به نیاز کاربران نزدیکترند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حافظه پوردهقان
استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
مریم خستو
استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :