مدیریت انگیزش سرمایه انسانی در محیط کار سازمانی

انگیزش فاکتور مهمی در همه شغل ها و سازمان ها محسوب می شود. بدون وجود انگیزه هیچ کاری شروع نمی شود یا با موفقیت به پایان نمی رسد. تعریف انگیزش در مدیریت به دو صورت مادی و غیر مادی مطرح می شود که در هر صورت منجر به افزایش کارایی کارکنان و دستیابی به اهداف کارکنان می شود. لغت انگیزش برگرفته از فعل انگیختن و به معنی انگیزه دادن است. انگیزه یک حالت درونی است که انرژی دهنده، فعال کننده و محرک انسان برای حرکت او به سمت اهداف مشخص است. پس انگیزش یعنی دادن نیرو محرکه به افراد جهت تهییج آنها برای انجام امور به بهترین شکل ممکن است. تعریف انگیزش در مدیریت عبارت است از تشویق کارمندان به انجام موثر وظایفشان که منجر به دستیابی بهتر و سریعتر به اهداف سازمان می شود. انگیزش نمایانگر نیروهایی موثر در فرد یا نیروهای درونی اوست که او را به رفتاری ویژه و هدف گرا برمی انگیزد. انگیزه های خاص کاری کارکنان در عملکرد کاریشان اثر می گذارد و یکی از وظایف مدیران جهت دادن انگیزش کارکنان در راستای تحقق اثربخش هدف های سازمانی است. انگیزش در سازمان و راه های ایجاد انگیزه در کارکنان برای منابع انسانی یا به عبارت بهتر سرمایه های انسانی از مهم ترین عوامل تولید در یک سازمان به شمار می رود. نظرسنجی از مدیران ارشد شرکت های بزرگ و موفقی که مجله معروف فورچون آنها را فهرست می کند، نشان می دهد که بزرگ ترین دلیل شکست یا ناکامی مدیران از دیدگاه این مقامات، نداشتن مهارت های لازم در زمینه روابط انسانی است. تحقیقاتی نیز از نوع پیمایشی انجام شده است که نتایج آن نشان می دهد مهارت یا مساله روابط انسانی بالاترین اهمیت را در سازمان ها دارد. مدیران با بهره گیری از این مهارت و با استفاده از دانش و سایر منابع سازمانی قادر به انگیزش کارکنان در جهت نیل به اهداف سازمانی خواهند بود. بنابراین پرسش مطرح شده آن است که عوامل موثر بر انگیزش کارکنان کدام است؟ در علوم اجتماعی برخلاف علوم تجربی نمی توان تاثیر یک متغیر را با ثابت نگه داشتن سایر متغیرها بر پدیده ای بررسی کرد. بنابراین برای بررسی عوامل موثر بر انگیزه کارکنان نیز نمی توان به یک یا چند عامل اشاره کرد و لازم است تا در یک بررسی کلی از تمامی جهات مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد.