بررسی و نقد دیدگاه ویرنگا درباره مفهوم «علم مطلق»

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 159

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPHT-18-2_005

تاریخ نمایه سازی: 9 مهر 1401

چکیده مقاله:

علم الهی به معنای آگاهی خداوند به امور هستی، موضوعی است که همواره در حیطه الهیات فلسفی کلامی مطرح بوده و تاکنون نظریات مختلفی حول آن پدید آمده است. فیلسوفان دین معاصر نیز از التفات به آن اجتناب نکرده و مسائل بحث انگیز مرتبط با آن را مورد دقت عقلی قرار داده اند. اولین و مهم ترین مسئله مربوط به علم الهی، چیستی حقیقت آن است که به نوعی مسائل دیگر، متاثر از نوع پاسخ به این مسئله است. بررسی نظریات مختلف به خصوص دیدگاه های معاصر، در حل چالش های نوینی که در برابر باور به علم مطلق الهی پدید آمده اند، می تواند رهگشا باشد. ویرنگا به عنوان فیلسوف دین معاصر سعی کرده است با بیان منطقی به دفاع از گستره نامحدود علم مطلق الهی بپردازد و با روش های متداول در فلسفه دین به چالش هایی که دیدگاه های مخالف ایجاد کرده اند، پاسخ دهد. با وجود این در نحوه روایت وی از مفهوم علم مطلق و ویژگی های آن، اشکالاتی به نظر می رسد. مفهوم علم مطلق به نظر ویرنگا در آگاهی به تمام گزاره های صادق قابل تعریف است که این علم، وقوعی، غیراستنتاجی و خطاناپذیر است. مهم ترین ایراد دیدگاه وی این است که چنین تعریفی نمی تواند گویای حقیقت علم مطلق باشد، بلکه تنها می تواند شرح اسمی در قالب بیان دامنه متعلقات آن باشد. اشکالات دیگری هم در روایت وی از ویژگی های علم مطلق به نظر می رسد که اهم آن استفاده از مقدمه زائد و اتخاذ پیش فرضی نادرست است.

نویسندگان

وجیهه عادلی

PhD Student, University of Qom, Qom, Iran

سید احمد فاضلی

Associate Professor, Department of Philosophy of Ethics, University of Qom, Qom, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۹). النجاه من الغرق فی ...
  • (۱۳۷۳). برهان شفا، ترجمه مهدی قوام صفری، تهران: فکر روز ...
  • دکارت، رنه (۱۳۶۱). تاملات در فلسفه اولی، ترجمه احمد احمدی، ...
  • رحمتی، انشاء الله (۱۳۹۳). «علم مطلق از منظر معرفت شناسی ...
  • زالی، مصطفی، روح الله عالمی, قوام صفری، مهدی (۱۳۹۲). «جهان ...
  • زاهدی، محمدصادق (۱۳۸۴). «آیا جهان های ممکن واقعیت دارند؟»، پژوهشنامه ...
  • سعادت مصطفوی، سید حسن (۱۳۸۵). «علم خدا»، فصلنامه پژوهش های ...
  • سعیدی مهر، محمد (۱۳۸۴). «ملاحظاتی در باب گزاره های موجه ...
  • سعیدی مهر، محمد (۱۳۸۳). «جهان های ممکن بررسی دیدگاه سول ...
  • صدرالمتالهین، محمدبن ابراهیم (۱۳۵۸). الواردات القلبیه فی معرفه الربوبیه، تحقیق، ...
  • (۱۳۸۱). الاسفار الاربعه، ج۶، تصحیح، تحقیق و مقدمه احمد احمدی، ...
  • طباطبائی، سید محمدحسین (۱۳۷۴). اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج۱و۲، ...
  • (۱۴۳۲ق). النهایه الحکمه، چ ششم، قم: موسسه نشر اسلامی جامعه ...
  • قوام صفری، مهدی (۱۳۸۶). مابعدالطبیعه چگونه ممکن است، تهران: سازمان ...
  • لموس، نوح (۱۳۹۵). درآمدی بر نظریه معرفت، ترجمه مهدی فرجی ...
  • مصطفوی، حسن (۱۳۶۰). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، تهران؛ ...
  • ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (۱۹۸۱م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه ...
  • موحد، ضیاء (۱۳۸۱). منطق موجهات، تهران: هرمس ...
  • منفرد، مهدی (۱۳۹۳). «تبیین مسئله علم و بازگشت علم حصولی ...
  • نبوی، لطف الله (۱۳۸۳). مبانی منطق موجهات، تهران: دانشگاه تربیت ...
  • المظفر، محمدرضا (۱۳۷۴). المنطق، المحقق، قم؛ موسسه النشر الاسلامی ...
  • Anselm, Saint (۲۰۰۰). "Proslogion", Complete philosophical and theological treatises, Translator; ...
  • Aquinas, Thomas (۱۹۸۱). Summa Theologica, Christian Classics ...
  • Augustine, Saint (۲۰۱۰). Augustine: On the free choice of the will, ...
  • Boethius, Anicius Manlius Severinus (۱۹۹۹). The Consolation of Philosophy, Trans. ...
  • Chisholm, Roderick (۱۹۸۶). "Self-profile" Roderick M. Chisholm, Edited by Radu ...
  • Davis, Stephen (۱۹۸۳). Logic and the Nature of God, Palgrave Macmillan ...
  • Descartes, René (۲۰۱۲). Discourse on the Method: Of Rightly Conducting ...
  • Gale, Richard (۱۹۹۳). On the nature and existence of God. Cambridge ...
  • Kripke, Saul (۱۹۸۱), Naming and Necessity, Cambridge, Harvard University Press ...
  • Kripke, Saul (۱۹۵۹). "A completeness theorem in modal logic", The ...
  • Lemos, Noah (۲۰۰۷), An Introduction to the Theory of Knowledge, ...
  • Menzel, Christopher (۲۰۱۶). "Possible worlds", Stanford Encyclopedia of Philosophy ...
  • Plantinga, Alvin & Nicholas Wolterstorff (۲۰۰۴). Faith and Rationality: Reason ...
  • Plantinga, Alvin (۱۹۷۷). God, freedom, and evil. Wm. B. Eerdmans Publishing, ...
  • Rescher, Nicholas (۱۹۹۹). How many possible worlds are there?, Philosophical ...
  • Stalnaker, Robert (۱۹۷۶). "Possible worlds", Noûs,Vol. ۱۰, No. ۱ ...
  • Wierenga, Edward (۱۹۸۹). The nature of God: An inquiry into ...
  • Wierenga, Edward (۲۰۱۰). "Omniscience", Stanford Encyclopedia of Philosophy ...
  • Zagzebski, Linda (۲۰۱۳). "Omniscience",In Routledge Companion to Philosophy of Religion, Routledge ...
  • Zalta, Edward (۱۹۸۳). Abstract Objects: An Introduction to Axiomatic Metaphysics, ...
  • نمایش کامل مراجع