بررسی ماهیت انسان با تاکید بر نهج البلاغه

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 97

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPHT-15-1_001

تاریخ نمایه سازی: 9 مهر 1401

چکیده مقاله:

اندیشه وران مسلمان، نظریه های مختلفی درباره تبیین ماهیت انسان عرضه کرده اند. این اختلاف نظر آنان، موجب می شود تا برای دریافت تبیین درستی از ماهیت انسان، به معارف وحیانی توجه کنیم. معارف وحیانی به ویژه نهج البلاغه، در تکوین ماهیت انسان، به دو مرحله باور دارند: یکی تکوین جوهره انسان و دیگری تکوین ساحت های ترکیبی او. بر همین اساس، انسان از منظر جوهری، با سایر مخلوقات یکی است و از منظر ترکیب، با آنها تمایز دارد. در مرحله اول جوهره انسان، از نور لایزال الهی نشات می گیرد و در مرحله دوم، از ساحت های گوناگونی برخوردار می شود. ساحت های انسان به طور عمده، دو ساحت جسمانی و روحانی هستند، ولی ساحت روحانی، خود ابعاد مختلفی چون حیات، شهوت، ناطقه و ایمان (عقل) دارد. به این ترتیب، در تعریف انسان از منظر معارف وحیانی به ویژه نهج البلاغه چنین می توان گفت: «انسان جوهری نورانی است که مرکب از دو ساحت جسم و روح بوده و دارای ابعاد گوناگون روح مانند حیات، شهوت، ناطقه و ایمان است».

نویسندگان

حسن رضایی هفتادر

دانشیار؛ پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

صفر نصیریان

دانش آموخته دکتری مدرسی معارف اسلامی؛ پردیس فارابی دانشگاه تهران ، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • نهج البلاغه (۱۴۱۴ ق). قم: هجرت. ...
  • آقاجمال خوانساری، محمدبن حسین (۱۳۶۶). شرح بر غررالحکم و درر ...
  • ابن ابی الحدید، عبدالحمید (۱۴۰۴ ق). شرح نهج البلاغه لابن ...
  • ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد (۱۳۶۷). النهایه فی غریب ...
  • ابن عربی، محمدبن علی (۱۳۶۶). فصوص الحکم، بیروت: دارالکتاب العربی. ...
  • ابن منظور، محمدبن مکرم (۱۴۱۴ ق). لسان العرب، بیروت: دار ...
  • ابن میثم بحرانی، علی (۱۴۰۴ ق). شرح نهج البلاغه، بی ...
  • ارسطو، (۱۳۶۴). سیاست، ترجمه حمید عنایت، بی جا: بی نا. ...
  • استرآبادی، علی (۱۴۰۹ ق). تاویل الآیات الظاهره فی فضائل العتره ...
  • اکبریان، رضا؛ حسینی، احمد (۱۳۸۹). «حل پارادوکس عمل به جوهر ...
  • بحرانی، سید هاشم (۱۳۷۴). البرهان فی تفسیر القرآن، قم: موسسه ...
  • (۱۴۱۳ ق). مدینه معاجز: الائمه الاثنی عشر و دلائل الحجج ...
  • بکری، احمدبن عبدالله (۱۴۱۱ ق). الانوار و مفتاح السرور و ...
  • بهزاد، محمود (۱۳۵۳). داروینسیم و تکامل، بی جا: بی نا. ...
  • تمیمی آمدی، عبدالواحد (بی تا). غررالحکم و دررالکلم، ترجمه محمدعلی ...
  • جعفری، محمد تقی (۱۳۷۶). ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، تهران: ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۲). حیات حقیقی انسان در قرآن (تفسیر ...
  • (۱۳۷۵). رحیق مختوم، قم: اسراء. ...
  • حر عاملی، محمدبن حسن (۱۴۰۹ ق). تفصیل وسائل الشیعه الی ...
  • خسرو پناه، عبدالحسین (۱۳۹۲). انسان شناسی اسلامی، قم: دفتر نشر ...
  • دیلمی، حسن بن محمد (۱۴۱۲ ق). ارشاد القلوب الی الصواب، ...
  • دیوان اشعار منسوب به حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام (۱۴۱۱ ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۱۲ ق). المفردات فی غریب ...
  • سید مظهری، منیره (۱۳۸۹). «بررسی تطبیقی سیمای انسان کامل از ...
  • شجاری، مرتضی (۱۳۸۳). «ماهیت انسان از دیدگاه ابن عربی و ...
  • شعیری، محمدبن محمد (بی تا). جامع الاخبار، نجف: مطبعه حیدریه. ...
  • صدوق، محمدبن علی (۱۳۸۵). علل الشرائع، قم: کتابفروشی داوری. ...
  • (۱۳۷۸ ق). عیون اخبار الرضا (ع)، تهران: نشر جهان. ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (بی تا). اعلام الوری باعلام الهدی، ...
  • طریحی، فخرالدین (۱۳۷۵). مجمع البحرین، تهران: مرتضوی. ...
  • طوسی، محمدبن الحسن (۱۴۰۷ ق). تهذیب الاحکام، تهران: دارالکتب الاسلامیه. ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۰۹ ق). کتاب العین، قم: نشر ...
  • فیض کاشانی، محمد محسن بن شاه مرتضی (۱۴۱۵ ق). تفسیر ...
  • (۱۳۷۱). نوادر الاخبار فیما یتعلق باصول الدین، تهران: موسسه مطالعات ...
  • فیومی، احمد بن محمد (۱۴۱۴ ق). المصباح المنیر، قم: موسسه ...
  • قمی مشهدی، محمدبن محمد رضا (۱۳۶۸). تفسیر کنز الدقائق و ...
  • کاردان، علی محمد (۱۳۸۱). سیر آرای تربیتی در غرب، تهران: ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب (۱۳۶۵). الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه. ...
  • مجلسی، محمد باقر (۱۴۰۴ ق). بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار ...
  • مظفر، محمد رضا (۱۳۹۰). المنطق، قم: اسماعیلیان. ...
  • مغنیه، محمد جواد (۱۳۵۸ ق). فی ظلال نهج البلاغه، بیروت: ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۸۶). پیام امام امیرالمومنین علیه السلام، تهران: ...
  • مورفی، نانسی (۱۳۹۱). چیستی سرشت انسان، ترجمه علی شهبازی و ...
  • هاشمی خویی، حبیب الله (۱۴۰۰ ق). منهاج البراعه فی شرح ...
  • یثربی، سید یحیی (۱۳۸۵).حکمت اشراق سهرودی، گزارش حکمت اشراق، با ...
  • نمایش کامل مراجع