تحلیل محتوای متن و تصاویر کتاب علوم تجربی پایه اول و دوم ابتدایی سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ به روش ویلیام رومی

در جریان هر سیستم آموزشی، عوامل متعددی دخیل هستند که از بین آن ها میتوان به محتوای کتب درسی به عنوان یکی از ارکان برجسته آن اشاره کرد. در نظام آموزش و پرورش ایران، کتاب درسی یکی از مهم ترین منابع و در برخی موارد تنها منبع یادگیری دانش آموزان محسوب می شود به همین دلیل است که محتوای کتاب درسی باید به گونه ای طرح ریزی شود که امر یادگیری برای دانش آموزان متناسب با سن آنها، سخت و دشوار نباشد و همچنین به گونه ای نباشد که برای دانش آموزان بسیار آسان و پیش پا افتاده باشد. می توان گفت بهترین محتوا برای یک دانش آموز، علی الخصوص دانش آموزان دوره حساس ابتدایی، محتوایی است که به لحاظ درک و یادگیری متناسب با سن کودکان، آنها را به فعالیت و یادگیری وادار کند (یارمحمدیان، .(۱۳۸۶ همچنین میرلوحی متذکر می شودکه محتوای درسی، عنصر اصلی و هسته مرکزی برنامه های تعلیم و تربیتی است و همواره مورد توجه فلاسفه، علما، مربیان تعلیم و تربیت و نظریه پردازان آموزش بوده است. این توجه، ناشی از این حقیقت است که هر اندازه هم که اهداف تعلیم و تربیت عالی بوده و دقیق مشخص شده باشد، بدون داشتن محتوی خوب و مناسب، امکان تحقیق این اهداف وجود ندارد. هدف های تربیتی یک جامعه، در محتوای برنامه ی درسی آن جامعه منعکس می شود به عبارت دیگر معلم رابط میان محصلان و جامعه بوده و وسیله ی مهم او برای ایفای این نقش، به ویژه در نظام های متمرکز، کتاب درسی است. در همین راستا، موفقیت یک نظام آموزشی در گرو هماهنگی اجزای متشکله با یکدیگر و هم سویی اجزا در جهت تحقق هدف ها و تناسب آن با ویژگی های خاص مخاطبان آموزشی است(نجفی، مقدم زاده و وفایی،(۱۳۹۲ اطمینان از این تناسب نیاز به بررسی و تحلیل محتوا دارد. به همین منظور و با توجه به اهمیت زیاد محتوای کتب درسی در نظام آموزشی کشور، متن و تصاویر کتاب درسی علوم تجربی پایه اول و دوم ابتدایی طبق دیدگاه ویلیام رومی از نظر مقوله های فعال و غیر فعال مورد تحلیل و بررسی قرار داده شده تا میزان درگیری دانش آموزان با این محتوا مورد ارزیابی قرار گیرد.