شناسایی و تحلیل پیشران های استراتژیک تغییرات کاربری زمین شهری با رویکرد تحلیل اثرات متقاطع (مورد مطالعه: شهر سنندج)

تغییرات کاربری زمین و توسعه ی شهری از مباحث اساسی در برنامه ریزی ها و طرح های توسعه شهری به شمار می آیند. مطالعه ی میزان تغییرات در گذشته و پیش بینی این تغییرات در آینده نقشی بسزا در ساماندهی فضاهای شهری دارد. در اثر تغییرات کاربری زمین شهری الگوهای کاربری زمین گوناگونی شکل می گیرد که این الگوها نیروهای پیشران گوناگونی در مناطق مختلف دارد. بنابراین هدف این تحقیق شناسایی و تحلیل نیروهای پیشران تغییرات کاربری زمین شهری و تحلیل مکانیزم روابط این نیروها با روش تحلیل اثرات متقاطع (آینده پژوهی) در شهر سنندج می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی – تحلیلی است و روش جمع آوری داده ها اسنادی و پیمایشی از طریق پرسش نامه است. جامعه ی آماری این پژوهش کارشناسان مسائل شهری شامل اساتید دانشگاه، دانشجویان مرتبط با موضوع، کارشناسان امور شهری، مسئولین شهری و... است. به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل اثرات متقاطع با بهره گیری از نرم افزار MICMAC استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که سیستم شهری سنندج در وضعیت ناپایداری قرار دارد. همچنین از لحاظ تاثیرگذاری به ترتیب با میانگین وزنی و ستونی پیشران ها، عوامل سیاست ها و قوانین (۵/۶۸)، محیطی (۵/۶۵)، فرهنگی (۱۲/۶۵)، اجتماعی / جمعیتی (۶۶/۶۳)، امکانات زیرساختی (۶۳)، اقتصادی (۷۸/۶۱)، نهادی (۷۵/۶۱) و فضایی – کالبدی (۲/۵۹) در تغییرات کاربری زمین شهری سنندج بیشترین تاثیر را دارند. همچنین سه عامل مهاجرت، منزلت اجتماعی و توزیع عادلانه خدمات شهری بعنوان پیشران های استراتژیک مشخص شدند.