واکاوی نظریه فیض و تبیین نسبت آن با مسئله خلقت در نگرش ابن سینا

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 176

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ORJ-11-21_007

تاریخ نمایه سازی: 11 مهر 1401

چکیده مقاله:

ابن سینا در آموزه خلقت با اینکه تحت تاثیر ارسطو و نظریه نوافلاطونی فیض است، از سویی متاثر از متکلمان مسلمان و منابع و متون دینی است، و همین موجب تمایز اندیشه او از متفکران سلف خود شده است. او در عین اینکه از فاعل به عنوان مفیض و علت وجودی یاد می کند، رابطه موجودات با فاعل را بر رابطه وجودی استوار می سازد، نظریه علم عنائی او در صدور موجودات با اصلاحات اندکی می تواند در منشا صدور موجودات، نظریه ای قابل اعتنا باشد. او در علم خداوند به ذات خود از علم حضوری و اتحاد عالم و معلوم سخن رانده است، لذا با توجه به برداشت وی از علم حضوری، می توان با اتکا به همین نظریه او، علم خداوند به مخلوقات اعم از مبدعات و مخترعات و مکونات را توجیه و تبیین کرد، خصوصا اینکه ابن سینا علم خداوند به مخلوقات را از طریق علم به ذات تبیین و تفسیر می کند. نظریه فیض در اندیشه فیلسوفان بعدی هیچ گاه مورد غفلت نبوده و به عنوان یکی از معقول ترین تفسیرها از خلقت جهان و خالقیت و فاعلیت خداوند عنوان می شود. در این مقاله با اتکا به روش تحلیلی، بر اساس نظریه فیض ابن سینا، سعی در تبیین و پر کردن فاصله پراهمیت خالق و مخلوق داریم، چنان که نظریه  فیض توام با علم الهی پایه و اساس خلقت ابداعی عالم قلمداد گردد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

صدیقه ریاحی مدوار

دانشجوی دکتری تخصصی، گروه فلسفه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

محمد اکوان

دانشیارگروه فلسفه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مهدی نجفی افرا

استاد گروه فلسفه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • The Noble QoranAristotle, The Complete Works of Aristotle, Revised Oxford ...
  • Aristotle, Metaphysics, Translated by MohammadHassan Lotfi-Tabrizi, Tehran: Tarh-e No .۲۰۰۶. ...
  • Avicenna, Al-Rasael, edited by Mohsen Bidarfar, Qom: Bidar . ۱۹۸۰.Persian ...
  • Avicenna, al-Ishārāt wa-l-Tanbīhāt, Commentary by Nasir al-Din al-Tusi and Commentary ...
  • Avicenna, al-Shifa (Theology), edited by Ibrahim Mazkoor, Qom: Marashi Najafi ...
  • Avicenna, al-Taliqat, edited by Abdulrahman Badwi, Qom: Maktab al-Alam al-Islami ...
  • Avicenna, Mabda and Maad, edited by Abdollah Noorani, Tehran: Institute ...
  • Avicenna, al-Shifa (Theology), edited by Ibrahim Mazkoor, Tehran: Nasser Khosrow ...
  • Avicenna, Al-Mubahisat, edited by Mohsen Bidarfar, Qom: Bidar . ۱۹۹۳.Persian ...
  • Avicenna, Al-Burhan, Persian translation by Mahdi Ghavam Safari, Tehran: Fekr-e ...
  • Avicenna, Sharh al-Isharat wa al-Tanbihat, ma'a al-Muhakimat Nasir al-Din al-Tusi, ...
  • Avicenna, Essay on the Nature and Quality of Beings and ...
  • Avicenna, Al-Nijat, translated by Yahya Yasrebi, Qom: Boostan-e Kitab. ۲۰۰۷.Persian ...
  • Avicenna, al-Shifa, edited by Ibrahim Mazkoor, Qom: Zavelqurba . ۲۰۰۹.Persian ...
  • Avicenna, Theology from al-Shifa, Translated by Ebrahim Dadjoo, Tehran: Amirkabir ...
  • Avicenna, Al-Nijat, commentary by Hassan Sa’adat Mustafavi, Second volume, Tehran: ...
  • Avicenna, Sun’ and Ibda’: A Commentary on the Fifth Part ...
  • Avicenna, al-Ishārāt wa-l-Tanbīhāt, Commentary and translation by Hassan Malekshahi, Tehran: ...
  • Barbour, I., Religion and Science, Persian translation by Bahaoddin Khorramshahi, ...
  • Bréhier, É., History of Philosophy, Vol ۲, Translated by AliMorad ...
  • Dadjoo, E., Metaphysics of Aristotle and Avicenna, Tehran: IICT . ...
  • Hosseini, M, Theoretical Foundations of Deterministic Emanation in of Avicenna’s ...
  • Khademi, E, Avicenna’s View on How Diversity Originated from the ...
  • Motahhari, M, Lectures on Theology of Shifa, Vol. ۲, Tehran: ...
  • Motahhari, M, Complete Works, Vol. ۱۱, Tehran: Sadra .۲۰۰۶.Persian ...
  • Rahimian, S, Emanation and Cause of Existence: from Plotinus to ...
  • Wisnovsky, R, Avicenna's Metaphysics in Context, Persian translation by Mehdi ...
  • نمایش کامل مراجع