تاثیر مصرف طولانی مدت آسپارتام بر هیستومورفومتری، هیستوشیمی و بیان ژن های P۵۳ ،Bcl-۲ و Caspase-۳ در تخمدان موش های سفید کوچک آزمایشگاهی

زمینه و هدف: آسپارتام یک شیرین کننده مصنوعی و غیرمغذی است که به طور گسترده ای در محصولات رژیمی، کم کالری و همچنین در انواع غذاها، داروها و محصولات بهداشتی استفاده می شود. این مطالعه به منظور ارزیابی اثرات آسپارتام بر تخمدان موش ماده انجام پذیرفت. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، ۳۶ سر موش سفید کوچک آزمایشگاهی ماده بالغ به صورت تصادفی به چهار گروه ۹ سری تقسیم شدند. سه گروه از گروه های فوق به ترتیب آسپارتام را به میزان ۴۰، ۸۰ و ۱۶۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن و یک گروه نیز به عنوان گروه کنترل سرم فیزیولوژی را به صورت خوراکی از طریق گاواژ به مدت ۹۱ روز دریافت کردند. ۲۴ ساعت پس از آخرین تیمار، نمونه های خونی و بافتی تخمدان جمع آوری و جهت بررسی های بیوشیمیایی، هیستومورفولوژی، هیستومورفومتری، هیستوشیمی و بیان ژن استفاده شد. داده ها با روش آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی و در سطح معنی داری ۰۵/۰>P تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: در بررسی های هیستومورفومتری تخمدان، آسپارتام به میزان ۱۶۰ میلی گرم بر کیلوگرم موجب کاهش معنی دار میانگین فولیکول های در حال رشد و افزایش معنی دار میانگین فولیکول های آترزی شده و همچنین در مطالعات بیوشیمیایی موجب کاهش معنی دار ظرفیت آنتی اکسیدانت تام سرم و افزایش معنی دار مالون دی آلدئید نسبت به گروه کنترل شد. در ارتباط با میزان بیان ژن های بررسی شده، آسپارتام به میزان ۱۶۰ میلی گرم بر کیلوگرم موجب کاهش معنی داری در بیان ژن Bcl-۲ و نیز افزایش معنی داری در بیان ژن های P۵۳ و Caspase-۳ در مقایسه با گروه کنترل شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد آسپارتام در دوز بالا می تواند موجب اثرات منفی بر هیستومورفولوژی، هیستومورفومتری و بیان ژن های P۵۳ ،Bcl-۲ و Caspase-۳ در تخمدان موش شود.