مقایسه تاثیر "آموزش فردی" و "آموزش همتا" بر کیفیت زندگی بیماران تحت همودیالیز

مقدمه و هدف: همودیالیز وضعیت سلامت و نقش های فردی بیماران را تحت تاثیر قرار داده و بر کیفیت زندگی آنان تاثیر گذار است. بنابراین بررسی روش های مختلف آموزشی جهت بهبود کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی حائز اهمیت است. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر آموزش فردی و همتا بر کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی انجام شد. روش کار:. در پژوهش نیمه تجربی حاضر، ۳۲ بیمار همودیالیزی از مراکز آموزشی درمانی شهید رحیمی و شهدای عشایر شهر خرم آباد به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه فردی و همتا قرار گرفتند. بعد از آماده کردن افراد همتا، ۴ جلسه آموزشی توسط همتایان برای گروه آموزش همتا در طول یک ماه اجرا شد. آموزش فردی توسط پژوهشگر به مدت ۱۵ تا ۲۰  دقیقه در ۴ جلسه طی یک ماه صورت گرفت. داده ها قبل از مداخله، بلافاصله بعد از مداخله و یک ماه پس از مداخله با استفاده از پرسشنامه مشخصات جمعیت شناختی و شاخص کیفیت زندگی فرانس و پاورس جمع آوری گردید. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری کای-دو، آزمون دقیق فیشر و آزمون آماری تی مستقل در نرم افزار spss نسخه ۲۳ انجام گردید. یافته ها: بین میانگین نمره کیفیت زندگی کل بیماران ۲ گروه در طول زمان تفاوت معنا داری وجود داشت (P<۰/۰۰۱). همچنین بین میانگین کلیه ابعاد کیفیت زندگی بیماران در گروه آموزش فردی و آموزش همتا در طول زمان تفاوت معنا داری وجود داشت (P <۰/۰۰۱) .این تغییرات از زمان قبل از مداخله تا بلافاصله بعد از مداخله معنا دار (P=۰/۴۵) نبود. ولی یک ماه بعد از مداخله افزایش معنا داری در میانگین نمره کیفیت زندگی بیماران آموزش همتا در مقایسه با بیماران آموزش فردی وجود داشت (P=۰/۰۰۱) نتیجه گیری: بین میانگین کلیه ابعاد کیفیت زندگی بیماران آموزش فردی و آموزش همتا در طول زمان تفاوت معنا داری وجود داشت. لذا استفاده از آموزش همتا به عنوان روش مقرون به صرفه و در دسترس می تواند در آموزش به بیماران همودیالیزی موثر باشد.