تاثیر مخارج سلامت بر شاخص توسعه انسانی (HDI) در ایران، سال ۱۳۹۳-۱۳۸۰

زمینه و هدف: مقوله سلامت، ارتباط تنگاتنگی با پیشرفت و توسعه همه جانبه؛ من جمله توسعه اقتصادی و انسانی دارد. هزینه های بهداشتی، عوامل مهمی هستند که بر رشد اقتصادی تاثیرگذارند. این مخارج می تواند در کنار نیروی انسانی و سرمایه فیزیکی موجب افزایش توسعه انسانی گردد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مخارج سلامت (دولتی و خصوصی) بر شاخص توسعه انسانی (HDI) انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر، یک مطالعه سری زمانی است که در آن داده های مرتبط با مخارج سلامت و شاخص توسعه انسانی در سری زمانی سال های ۱۳۹۳-۱۳۸۰ جمع آوری شد. سپس با استفاده از مدل های سری زمانی در اقتصادسنجی و روش اقتصادسنجی خودرگرسیونی (VAR)، با تکنیک های علیت گرنجر به تحلیل آن ها پرداخته شد. یافته ها: در این مطالعه مخارج عمومی سلامت با نرخ باسوادی بزرگسالان، رابطه ای یک طرفه داشت و جهت آن از مخارج عمومی سلامت به نرخ با سوادی بزرگسالان می باشد. مخارج خصوصی سلامت با نرخ باسوادی بزرگسالان، رابطه ای یک طرفه داشت و جهت آن از مخارج خصوصی سلامت به نرخ با سوادی بزرگسالان می باشد. همچنین بین مخارج عمومی سلامت و GDP سرانه، رابطه ای دو طرفه وجود داشت. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد مخارج بهداشتی بر روی شاخص توسعه انسانی، تاثیر معنی داری دارد. با توجه به نقش مهم بخش خصوصی در تامین و ارتقای سلامت جامعه، پیشنهاد می گردد توجه ویژه ای از سوی دولت بر این امر صورت گیرد و با تلاش بیشتر در جهت تامین اعتبارات هر دو بخش دولتی و خصوصی، موجبات بهبود و ارتقای شاخص توسعه انسانی فراهم شود.