مشخصه های روش تاریخ نگاری معین الدین یزدی در مواهب الهی
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 87
فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SJSCI-3-12_001
تاریخ نمایه سازی: 19 مهر 1401
چکیده مقاله:
معین الدین معلم یزدی (متوفی ۷۸۹ ق/ ۷۶۵ ش) فقیه، محدث و مورخ دربار آل مظفر (۷۱۳-۷۹۵ ق/ ۷۷۲-۶۹۱ ش) و نویسنده مهم ترین منبع این حکومت محلی پساایلخانی بهنام «مواهب الهی» است. این منبع، به دلیل داشتن اطلاعات تاریخی پیرامون بعضی حکومت های محلی قرن هشتم هجری، برخورداری از مفاهیم اخلاقی و غنای ادبی و فرهنگی، شایسته توجه است. مسئله اساسی این نوشتار، بازنمایی روش تاریخنگاری معین الدین یزدی یعنی روش تنظیم و تدوین دادههای تاریخی در نگارش «مواهب الهی» است که خود متاثر از مواردی چون پیشینه روشی تاریخنگاری آن روزگار و نظام اندیشه ای و زاویه دید وی است. در پژوهش حاضر، با این سوال مواجه ایم که تاریخنگاری معین الدین یزدی از لحاظ شیوه یا روش نگارش، دارای چه مشخصههایی است و این ویژگیهای روشی، منجر به وقایع نویسی شده یا نگارش تاریخی تحلیلی و علی؟ یافته های این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای به انجام رسیده، نشان می دهد که روش تاریخنگاری یزدی در مواهب الهی، بهدلیل همسانی هایی چون بینش دینی مشیت گرایانه و شریعت مدارانه و ماهیت تاریخنگاری درباری، ادامه روش تاریخنگاری ایرانی-اسلامی قرون قبل است. افزون بر این، معین الدین یزدی با نظام فکری مبتنی بر بینش های تاریخی و اعتقادی و سیاسی، اقدام به نگارش تاریخی متکلف و مصنوع نموده که دارای ویژگی هایی چون تایید همه جانبه حکومت آل مظفر، بزرگان گاری حاکمان مظفری، ستایش مقام سلطان مظفری، برجسته سازی جانبدارانه برخی شخصیت ها، تلاش برای ارائه داده های تاریخی متناسب با مفاهیم قرآن و احادیث دینی، و نمایش اطلاعات جغرافیایی و کیهانی در کنار شرح رویدادها است. وی در نگارش این اثر که اغلب متضمن دادههای سیاسی-نظامی است، بیشتر به وقایع نگاری نزدیک شده و از شیوه علی-معلولی فاصله گرفته است. همچنین در تنظیم مطالب و ترتیب بیان اخبار تاریخی، بر اساس توالی زمانی یا همان شیوه سالنگاری رایج هجری- قمری تاریخ نگاری ایرانی- اسلامی اقدام کرده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
جمشید نوروزی
دانشیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
مژگان صادقی فرد
دکترای تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشکده ادبیات، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :