ساخت و ارزیابی واحد سنجش فعالیت تراکتورهای کشاورزی به منظور استفاده در تعیین سهمیه سوخت یارانه ای

سوخت نفتگاز (گازوئیل) به عنوان یکی از راه های پرداخت یارانه به بخش کشاورزی در کشور ایران، همچون هرنظام پرداخت یارانه ای دیگری، نیازمند هدفگذاری و پرداخت بهینه است. تخصیص و توزیع بدون معیار سوختیارانهدار، با توجه به تفاوت قیمتهای داخلی و خارجی آن منجر به خروج سهمیه های بخش کشاورزی به بخشقاچاق و بازار سیاه شده و با بهینه سازی توزیع آن براساس میزان فعالیت هر دستگاه، می توان سرعت تراکتورهای بافعالیت بیشتر در عرصه کشاورزی را بالا برده و اهداف پرداخت این نوع یارانه را محقق ساخت. هدف این پژوهشارائه روشی است که مصرف سوخت را بهعنوان متغیر وابسته براساس شاخص های فعالیت تراکتور به عنوان متغیرمستقل مدلسازی نماید. در طراحی واحد سنجش مصرف سوخت بر اساس اندازه گیری شاخص های فعالیت تراکتور،علاوه بر طراحی و ساخت تجهیزات با هدف صرف کمترین هزینه، حداقل تغییرات در ساختار تراکتور و امنیتاطلاعات و ممانعت از ثبت مقادیر عمدی بالا برای کسب سهمیه های کاذب، هدف اصلی یافتن مدل هایی بود کهبتوان با آن مصرف سوخت را بر اساس شاخص های فعالیت تراکتور برآورد نمود. خروجی محاسبات ذخیره شده دراین تجهیزات، میتواند به عنوان اطلاعات ورودی یک سامانه جامع که سهمیه سوخت تراکتورهای کشاورزی رابراساس آن تعیین و توزیع نماید، قرار گیرد. بررسی پژوهش ها و تحقیقات انجام شده در حوزه حمل و نقل نشانمیدهد که در ایالات متحده امریکا و کشورهای اتحادیه اروپایی، مدلهایی برای تخمین میزان مصرف سوختبخش حمل و نقل به منظور اخذ سیاست های کلان مدیریتی آلاینده ها توسعه یافته است. موضوع پژوهش های صورتگرفته در راستای افزایش دقت این مدل ها، بیشتر مربوط به افزایش وضوح داده های اندازه گیری شده با استفاده ازکاهش زمانهای اندازه گیری است. در حوزه کشاورزی نیز، هدف از مدلسازی مصرف سوخت، تخمین هزینه ها ومقایسه محصولات سازندگان تراکتورهای کشاورزی با ادعاهای مطرح شده از جانب ایشان است. این مدل ها بیشتربراساس اندازهگیری دو متغیر دور موتور و توان گرفته شده از تراکتور توسعه یافته و در مقالات اخیر، همراه با آنسرعت پیشروی نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. پس از بررسی معیارهای قابل اندازه گیری فعالیت تراکتور،براساس آنچه گفته شد، سه متغیر دور موتور، سرعت پیشروی و مدت زمان روشن بودن تراکتور به عنوان متغیرهای مستقل مدلسازی مصرف سوخت انتخاب شدند. دو نوع تراکترور ITM۲۸۵ و ITM۳۹۹ جهت انجام آزمایشانتخاب شدند. با توجه به اینکه امکان استفاده از دبی سنج مناسب جهت اندازه گیری مصرف سوخت ممکن نشد،مصرف سوخت، به روش حجت خارج شده از مخزن تراکتور اندازه گیری شد. تراکتور ITM۳۹۹ ، ۱۷ بار و تراکتورITM۲۸۵ ، ۱۵ بار مورد آزمایش و نمونه برداری قرار گرفتند. طراحی آزمایش به گونه ای بود که در هر نمونه بامدت زمان تصادفی، داده بردار در هر ۵ ثانیه میانگین دورموتور و میانگین سرعت پیشروی را محاسبه و ذخیره می-نمود. پس از خاموش کردن تراکتور در پایان هر نمونه مقدار مصرف سوخت آن نمونه نیز اندازه گیری و ثبت می-شد. با توجه به اینکه جداول اولیه داده های هر نمونه بسته به مدت زمان آن، شامل تعداد زیادی از ردیف هایمیانگین دور موتور و میانگین سرعت پیشروی در مقابل یک ردیف مقدار سوخت مصرف شده و یک ردیف مدتزمان آن نمونه بود، جداول نهایی داده ها، به گونه ای ایجاد شد که در آن در هر ردیف، اطلاعات یک نمونه، شاملمدت زمان هر نمونه، مجموع میانگین دور موتورها و مجموع میانگین سرعت های پیشروی اندازه گیری شده، ومصرف سوخت آن نمونه قرار میگرفت. با تفکیک مجموع میانگین دور موتورهای هر نمونه به سه مقدار در سهمحدوده دور موتور، مدلسازی با استفاده از نرمافزار SAS و روش GLM انجام شد. مدل به دست آمده از داده-های تراکتور ۳۹۹ITM دارای ضریب تعیین (R(۲ برابر با ۹۴ / ۰ ، معنی دار و دارای باقیمانده های نرمال بود. مدل بهدست آمده از تراکتور ۲۸۵ITM نیز دارای ضریب تعیین (R(۲ برابر با ۸۹۶ / ۰ ، معنی دار و دارای باقیمانده های نرمال بود.