پیشبینی نتایج انفجار در توده سنگ گلسنگ سد گتوند علیا با استفاده از روابط NIOSH

پیشبینی نتایج انفجار از فاکتورهای مهم در حفر فضاهای زیرزمینی و روباز است. پس از انفجار منطقه اطراف چال انفجار به سه قسمت اصلی پودر شده، ترک خورده و منطقه الاستیک تقسیم میشود. پیشبینی شعاعهای این مناطق در کاهش هزینه های حفاری و کنترل آسیبهای ناخواسته انفجار نقش مهمی دارد. در این مقاله نتایج حاصل از انفجار ۷ فشنگ امولایت در توده سنگ گلسنگ کنگلومرا در منطقه سد گتوند علیا بررسی شده است. قطر چال انفجار ۷۶ میلیمتر و قطر معادل ماده منفجره ۶۵ میلیمتر بوده و میزان حداکثر سرعت ذرات در فوا صل ۸ و ۱۳ متری از مرکز چال انفجاری به ترتیب برابر ۱۷/۲۲ و ۹/۰۲ میلیمتر بر ثانیه ثبت شده ا ست. شعاع منطقه پودر شده و طول ترکهای شعاعی اطراف چال به ترتیب برابر ۲۵ سانتیمتر و ۹۰ سانتیمتر اندازه گیری شده ا ست. با توجه به معلوم بودن شعاعهای مختلف مناطق اطراف چال، میتوان ضرایب میرایی در روابط NIOSH را تعیین کرده و در پیشبینی عملیاتهای انفجار استفاده کرد. محاسبات انجام شده نشانمیدهد که مقدار ضرایب کاهش تنش در مناطق پودر شده، ترکهای خورده و الاستیک به ترتیب برابر ۰/۰۱۵۳، ۰/۰۰۱۴ و ۰/۰۰۰۰۹۶ بر واحد طول هستند. با توجه به اینکه در منطقه الاستیک امواج انفجار عموما به شکل لرزش زمین ظاهر می شوند، و از طرفی نظر به ضریب میرایی امواج در این منطقه، میتوان ازرابطه نمایی منفی در برآورد میزان لرزش ناشی از انفجار استفاده نمود.