نقش علمای شیعی در گسترش تشیع در ایالت کرمانشاهان در دوره قاجاریه

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 206

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FORGHE-16-55_012

تاریخ نمایه سازی: 24 مهر 1401

چکیده مقاله:

مذهب تشیع از زمانی که در قرون اولیه اسلامی وارد ایران شد تا رسمی­ شدن آن در دوره صفویه همواره روند روبه­ گسترش و تحول­ گرایانه­ ای داشت. در این گسترش و تحول نقش علمای شیعه انکارناپذیر است. این علما به­ ویژه در دوره قاجار که مدنظر این پژوهش است با تلاش زیادی این مذهب را از گزند فرقه­ های انحرافی و به حاشیه رانده­ شدن نجات دادند. در این دوره که عصر فرقه­ سازی و دوران پیدایی و میدان­ داری اندیشه­ های انحرافی محسوب می­ شد، ایالت کرمانشاهان یکی از مهم ترین مناطقی است که تحت تاثیر عوامل محیطی و انسانی، پذیرای فرقه­ های مختلف از جمله تصوف، اهل حق و شیخیه بوده است. بنابراین سوالات اصلی پژوهش حاضر آن است که چرا علمای مذهب تشیع برای گسترش این مذهب کرمانشاهان را انتخاب کردند و نقش آنها در گسترش مذهب تشیع و مبارزه با نحله­ ها و فرقه­ های انحرافی به چه میزان بوده است؟ این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه­ ای صورت گرفته است. یافته پژوهش نشان می دهد که علمای شیعه با توجه به اینکه کرمانشاهان شاهراه ارتباطی شرق به غرب، نزدیک ترین منطقه به عتبات عالیات و مرکز تلاقی ادیان، فرق و نحله­ های مختلف مذهبی بود، این منطقه را انتخاب کردند. آنها از همه ظرفیتهای موجود تبلیغی و ترویجی نظیر شعائر، نهادهای آموزشی و دینی، زیارتگاه­ها و غیره در جهت تثبیت، نهادینه سازی و گسترش مذهب تشیع در ایالت کرمانشاهان بهره گرفته و در این راه موفق عمل کردند، تا جایی که با گسترش تشیع، بسیاری از فرقه­ ها و نحله­ های انحرافی از تکاپوی اولیه افتادند و کم­ فروغ­ تر از گذشته گردیدند. بنابراین نوشتار حاضر در پی آن است که به تحلیل و واکاوی نقش علمای مذهب تشیع در گسترش این مذهب و مقابله آنها با نحله­ ها و فرقه­ های انحرافی بپردازد.

نویسندگان

فیض اله بوشاسب گوشه

استادیار گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

بهزاد آزادیان

دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • «ارزیابی عوامل اقتصادی، سیاسی و مذهبی در توسعه ساختار شهر ...
  • از کرمانشاه (قرمسین) تا کربلا در دو صده گذشته، هرمز ...
  • بحار الانوار، محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ...
  • «بررسی نقش محبت به اهل بیت در کرمانشاه»، سید جواد ...
  • برهان الحق، نورعلی الهی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۴۳ش ...
  • تاریخ تشیع در ایران، رسول جعفریان، قم، انصاریان، ۱۳۷۵ش ...
  • تاریخ تشیع در کردستان، کیومرث عظیمی، قم، پژوهشگاه حوزه و ...
  • تاریخ تشیع در کرمانشاه، محمدعلی سلطانی، تهران، سها، ۱۳۸۰ش ...
  • تاریخ رجال ایران، مهدی بامداد، تهران، زوار، ۱۳۵۷ش ...
  • تاریخ سیاسی و جغرافیایی مردم کرد، غلامرضا انصاف­ پور، تهران، ...
  • تاریخ الطبری، محمد بن جریر طبری، بیروت، دارالفکر، ۱۹۹۸م ...
  • تاریخ کرمانشاه در عهد قاجار، هرمز بیگلری، کرمانشاه، طاق بستان، ...
  • تبصره العوام فی معرفه مقالات الانام، مرتضی بن قاسم داعی ...
  • تحفه ناصری در تاریخ و جغرافیای کردستان، میرزا شکرالله سنندجی، ...
  • «تحقیقی پیرامون فرقه اهل حق»، اسماعیل قبادی، مجله کلام، شماره ...
  • دوره هفتوانه، جزوی از نامه مینوی سرانجام، صدیق صفی ­زاده، ...
  • «رویارویی عالمان دین با فرقه­ های انحرافی در دوره قاجار»، ...
  • زندگینامه سردار کابلی، غلامرضا کیوان سمیعی، تهران، زوار، ۱۳۶۳ش ...
  • «ژئوپولتیک فرهنگی؛ تحلیلی بر فرقه اهل حق»، معرفت فرجی؛ مسلم ...
  • شیخیگری، بابیگری از نظر فلسفه، تاریخ و اجتماع، مرتضی مدرسی ...
  • «ظهور و گسترش شیخیه در کرمان در دوره قاجار»، محمد ...
  • فتوح البلدان، احمد بن یحیی بلاذری، ترجمه آذرتاش آذرنوش، تهران، ...
  • مفاخر کرمانشاه، شرح حال عالمان و فضلای کرمانشاه، علی ...
  • میرژووی ئایینی زه­ ر ده­ شت، موبلغی ئابادانیعه بدوللا، سلیمانی، ...
  • نخستین رویارویی­ های اندیشه­ گران ایران با دو رویه تمدن ...
  • «نقش اصلاحی عالمان شیعه در دوره صفویه»، سید محمود مرعشی ...
  • «نگاهی گذرا به زندگی عالمان کرمانشاهی در قرن سیزدهم، چهاردهم ...
  • «واکاوی فعالیت فرقه­‎ های شیخیه و بابیه در عتبات عالیات ...
  • نمایش کامل مراجع