بررسی تطبیقی انسجام در نظام معنایی قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی(ره) و ایزوتسو

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 275

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IIIJ-1-1_002

تاریخ نمایه سازی: 30 مهر 1401

چکیده مقاله:

خداوند حکیم، آیات قرآن را در نهایت انسجام و هماهنگی سامان داده است تا به خوبی حکایتگر مقاصدش باشند. پیوستگی و پیوند معنایی آیات قرآن، انسجام آیات در چینش کلمات را بر ملا می سازد و از اعجاز قرآن پرده بر می‎دارد. باور به وجود ارتباط معنایی میان کلمات و آیات قرآن از پیش زمینه‎های مهم علم معناشناسی و تفسیر قرآن به قرآن محسوب می‎شود. علامه طباطبایی معتقد است معارف قرآن همچون حقایق هستی، پیوسته مصدق و مفسر یکدیگرند و در هدفی واحد با هم پیوند دارند و این پیوند معنایی نه تنها در آیات بلکه میان واژگان قرآن نیز وجود دارد و هر واژه معنای دقیق خود را در ارتباط با واژگان دیگر باز می یابد. ارتباط و پیوند معنایی میان واژگان قرآن مورد توجه برخی از زبان‎شناسان از جمله ایزوتسو زبان‎شناس معروف ژاپنی قرارگرفته است. ایشان نیز معتقد است که زبان قرآن دارای نظام ارتباطی قاعده‎مندی است که در آن جایگاه هر واژه در شبکه به هم پیوسته مفاهیم قرآن قابل بازیابی است. مقاله حاضر با بررسی مبانی علامه طباطبایی(استقلال قرآن، پیوند معنایی آیات قرآن، توجه به سیاق آیات و...) و ایزوتسو(قرآن کریم به مثابه دستگاه معنایی مستقل، وجود پیکرههای مفهومی، کاربست‎های واژگانی منسجم و...) نظرات آنها در مورد انسجام و پیوستگی قرآن را استخراج و بیان کرده است که معناشناسی زبانی با وجود اختلافاتی در کمیت و کیفیت ولی از جهاتی با تفسیر قرآن به قرآن شباهت دارد، چرا که هر دو ضمن تاکید بر نظام‎واره بودن زبان قرآن از بافت درونی سخن و روابط بینامتنی در کشف مراد خداوند بهره می‎گیرند و انسجام و پیوستگی قرآن را اثبات می‎کنند.

نویسندگان

فهیمه جفرسته

استادیار، گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، شهر اراک، کشور ایران

کیوان احسانی

استادیار، گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، شهر اراک، کشور ایران

علیرضا طبیبی

دانشیار، گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، شهر اراک، کشور ایران

فاطمه دسترنج

دانشیار، گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، شهر اراک، کشور ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمابن قیم، شمس الدین ابی عبدالله محمد بن ابی ...
  • ،، خدا و انسان در قرآن مجید، ترجمه احمد آرام، ...
  • آخوند خراسانی، محمد کاظم، کفایه الاصول، چاپ اول، قم، موسسه ...
  • ایازی، محمد علی، چهره پیوسته قرآن، تهران، نشر هستی نما، ...
  • ایزوتسو و نقد و بررسی دو اثر قرآنی وی [مقاله ژورنالی]
  • آقاگل زاده، فردوس، فرهنگ توصیفی تحلیل گفتمان وکاربرد شناسی،چاپ اول، ...
  • اشرفی، امیر رضا، «پیوستگی آیات قرآن و نقش آن در ...
  • بابایی، علی اکبر، مکاتب تفسیری، جلداول، قم، پژوهشکده حوزه و ...
  • برزگر، محمد، چینش نظام‎مند سوره‎ها در قرآن کریم، دانشگاه مذاهب ...
  • پاکتچی، احمد، آشنایی با مکاتب معناشناسی معاصر، نامه پژوهش فرهنگی، ...
  • تاجیک، محمد رضا، کتاب مجموعه مقالات گفتمان و تحلیل گفتمانی، ...
  • تقویان، عباس، «گونه‎شناسی سیاق در تفسیر المیزان-صورت بندب وکارکرد»، فصلنامه ...
  • جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، قم، اسراء،۱۳۸۷ش ...
  • جعفری، مهدی، انسجام ساختاری و محتوایی قرآن و نقد شبهات ...
  • حری، ابوالفضل، «مطالعه زبانشناختی روابط متنی در قرآن»، پژوهش‎های قرآنی، ...
  • خامه گر، محمد، ساختار هندسی سوره‎های قرآن، تهران، چاپ ونشر ...
  • رابینسون، نیل، اکتشاف قرآن، آلمان، انتشارات تردسیون، ۱۹۹۶قرجبی، محمود، «تفسیر ...
  • سعیدی روشن، محمد باقر، تحلیل زبان قرآن و روش‎شناسی فهم ...
  • شحاته، محمد محمود، «اهداف کل سوره ومقاصدها فی القرآن»، دوفصلنامه ...
  • صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن والسنه، چاپ ...
  • صانعی پور، محمد حسن، پیوستگی متن قرآن کریم، تهران، دانشگاه ...
  • صفوی، کوروش، درآمدی بر معناشناسی، چاپ سوم، تهران، سوره مهر،۱۳۸۷ش ...
  • طبرسی، فضل بن حسین، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ...
  • طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد پنجم، ...
  • علوی نژاد، سید حیدر، «معناشناسی و فهم متن»، مجله پژوهش‎های ...
  • فتحی، علی، «مبانی قرآنی تفسیر قرآن به قرآن»، نشریه معرفت، ...
  • فقهی زاده، عبدالهادی، روابط آیات در قرآن کریم، موسسه معارف ...
  • کوک، کریپس، سنجش و ارزیابی روانشناختی محیط، ترجمه جهانبخش صادقی، ...
  • گیررتس، دیرک، نظریه های معنا شناسی واژگانی، ترجمه کوروش صفوی، ...
  • لاینز، جان، مقدمه‎ای بر معناشناسی زبانشناختی، ترجمه حسین واله، تهران، ...
  • بررسی و نقد معناشناسی قرآنی ایزوتسو [مقاله ژورنالی]
  • لطفی، سید مهدی، «پیوستگی متنی سوره‎های قرآن کریم»، مطالعات قرآن ...
  • محقق، مهدی، زندگی نامه وخدمات علمی فرهنگی ایزوتسو، تهران، انجمن ...
  • نمایش کامل مراجع