بن مایه های اساطیری آتش در اوستا و بندهشن و بازتاب آن در ادبیات فارسی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 85

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPNFA-17-2_011

تاریخ نمایه سازی: 30 مهر 1401

چکیده مقاله:

     آتش یکی از چهار آخشیج (عنصر) است که با کشف آن جهشی در شیوه زندگی انسان­ها پدید آمد. این عنصر در میان تمام ملل دنیا همواره مورد احترام بوده است. عده­ای آن را مورد پرستش قرار داده­اند و مردمانی در اجرای مراسم آیینی از آن استفاده کرده­اند. آتش ازگذشته­های دور تا امروز از مراسم عزا تا جشن­ها، با حالت نمادین دوگانه به گونه­های مختلف در زندگی بشر، حضوری پررنگ داشته است. امروزه شمع همان نقش روشن­گری آتش را ایفا می­کند چه در مراسم جشن و شادی و چه در مراسم سوگواری؛ و درعین تعارض محیطی، نوعی آرامش را تداعی می­کند و استفاده از آن در دنیا رایج است. تمام تمدن­های بنام دنیا داستان­های مختلفی برای پیدایش آتش دارند و نکته مشترک در تمامی اساطیر جهانی این است که کشف آتش به عنوان نقطه عطفی در زندگی بشر، همیشه مورد احترام بوده است. در این پژوهش به شیوه تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع کتاب‎خانه­ای، جای گاه عنصر آتش در اوستا و بندهشن بررسی و تضاد و تعارض در نماد این عنصر تحلیل شده است. آتش در شعر شاعران با ایجاد حسی دوگانه و حتی چندگانه، دست­مایه سرودن اشعاری دل­پذیر شده که با پیشینه مفهوم انواع آتش در اوستا و بندهشن شباهت دارد و می­توان ریشه آن را در این دو کتاب مشاهده کرد. 

کلیدواژه ها:

نویسندگان

معصومه محلوجی زاده مهابادی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه آزاد اسلامی،واحدتهران شمال، تهران، ایران

حمیدرضا شایگان فر

دانشیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحدتهران شمال، تهران، ایران(نویسنده مسوول)

مهرانگیز اوحدی

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران شمال، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آموزگار، ژاله، احمد تفضلی. (۱۳۷۵). اسطوره زندگی زرتشت، تهران: چشمه ...
  • آذرگشسب، موبد اردشیر. (۱۳۵۳). آتش در ایران باستان، تهران: اخترشمال ...
  • اسدی توسی، ابونصر علی­ بن­ احمد. (۱۳۵۴). گرشاسب نامه، به ...
  • افشار شیرازی، احمد، ابراهیم پور­داود و هم­کاران. (۱۳۴۲). جشن سده، ...
  • باشلار،گاستون. (۱۳۶۴). روانکاوی آتش، جلال ستاری، تهران: توس ...
  • باشلار، گاستون. (۱۳۷۷). شعله شمع، جلال ستاری، تهران: توس ...
  • بورلند، کوتای. (۱۳۹۸). اساطیر سرخ پوستان آمریکای شمالی، ترجمه محمدحسین ...
  • بهار، مهرداد. (۱۳۷۵). پژوهشی در اساطیر ایران، تهران:آگه ...
  • پاریندر، ادوارد جفری. (۱۳۷۴). اساطیر آفریقای جنوب صحرا، ترجمه محمدحسین ...
  • پاک­باز، هانیه. (۱۳۹۴). «تاریخچه فرهنگی و ادبی آتش در ایران ...
  • پور­داود، ابراهیم. (۱۳۸۱). ویسپرد، تهران: اساطیر ...
  • پور­داود، ابراهیم. (۲۵۳۶). یشت­ها (دوره دو جلدی)، تهران: دانش‎گاه تهران ...
  • پیر بایار، ژان. (۱۳۷۶). رمزپردازی آتش، ترجمه جلال ستاری، تهران: ...
  • ثروت، منصور. (۱۳۷۹). فرهنگ کنایات، تهران: سخن ...
  • حافظ، شمس الدین محمد. (۱۳۸۹). دیوان غزلیات، به کوشش محمد ...
  • حیدری ابهری، غلامرضا. (۱۳۹۰). نان و نمک، فرهنگ موضوعی امثال ...
  • دهخدا، علی­ اکبر. (۱۳۷۹). امثال و حکم، تهران: امیرکبیر ...
  • پانی ­پتی، ملامسیح. (۲۰۰۹م). رامایانا، به کوشش عبدالحمید ضیایی و ...
  • رضی، هاشم. (۱۳۷۹). حکمت خسروانی، تهران: بهجت ...
  • رضی، هاشم. (۱۳۷۶). وندیداد، دوره چهار جلدی، تهران: فکر روز ...
  • رهی معیری، محمدحسن. (۱۳۸۵). دیوان، تهران: نگاه ...
  • زینر، رابرت چارلز. (۱۳۸۴). زروان یا معمای زرتشتی­ گری، ترجمه ...
  • سرلو، خوان ادواردو. (۱۳۹۲). فرهنگ نمادها، ترجمه مهرانگیز اوحدی، تهران: ...
  • سپهری، سهراب. (۱۳۷۵). شعر زمان ما، به کوشش محمد حقوقی، ...
  • شیخ بهایی، محمد­بن­ حسین. (۱۳۶۱). کلیات اشعار و آثار شیخ ...
  • عطار نیشابوری، شیخ فریدالدین. (۱۳۷۴). منطق ­الطیر، تصحیح سیدصادق گوهرین، ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۶۶). شاهنامه، تصحیح جلال خالقی­ مطلق، با مقدمه ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۸۶). شاهنامه، تصحیح جلال خالقی­ مطلق، تهران: مرکز ...
  • فرگسون، پاملا. (۱۳۸۸). عناصر پنج‎گانه در روان­شناسی انسان، ترجمه لیلی ...
  • فرنبغ دادگی. (۱۳۶۹). بندهشن، گزارنده: مهرداد بهار، تهران: توس ...
  • فریزر، جیمزجروج. (۱۳۸۴). شاخه زرین (پژوهشی در جادو و دین)، ...
  • فهد، توفیق و دیگران. (۱۳۸۷). آتش در خاور نزدیک باستان، ...
  • قائم مقامی، محسن، سیداصغر محمودآبادی. (۱۳۸۸). «خویش­کاری آتش در اساطیر ...
  • کمبل، جوزف. (۱۳۸۳). اساطیر مشرق زمین، ترجمه علی­ اصغر بهرامی، ...
  • مشیری، فریدون. (۱۳۸۴). زیبای جاودانه، تهران: سخن ...
  • معین، محمد. (۱۳۳۸). مزدیسنا، تهران: دانش‎گاه تهران ...
  • منوچهری دامغانی، احمد­بن­قوس. (۱۳۶۳). دیوان اشعار، تهران: زوار ...
  • مولانا جلال ­الدین محمد­بن­ محمد. (۱۳۹۱). کلیات شمس تبریزی، تهران: ...
  • نظامی، الیاس­ بن ­یوسف. (۱۳۷۸). کلیات نظامی، تصحیح وحید دستگردی، ...
  • نوشین، عبدالحسین. (۱۳۶۳). واژه نامک، تهران: انتشارات دنیا ...
  • نیکوبخت، ناصر و هم­کاران. (۱۳۸۹). «خویش‎کاری مشترک فلز و آب ...
  • هینلز، جان راسل. (۱۳۶۸). شناخت اساطیر ایران، ترجمه ژاله آموزگار، ...
  • یاحقی، محمدجعفر. (۱۳۸۶). فرهنگ اساطیر و داستان ­واره ­ها در ...
  • John.(May, ۲۳, ۲۰۱۶), Theft-of-Fire, ۲۰۲۱ April ۱۱ https://www.scientificexploration.org/forum, Volume۳۰ ,Number۱. ...
  • نمایش کامل مراجع