بررسی نام و لقب فرایین/شهربراز در شاهنامه و دیگر منابع تاریخی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 129

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPNFA-15-2_008

تاریخ نمایه سازی: 30 مهر 1401

چکیده مقاله:

بررسی نام و لقب فرایین/شهربراز در شاهنامه و دیگر منابع تاریخی   زاگرس زند* دکتری تاریخ ایران باستان از دانش­گاه تهران، گروه تاریخ، دانش­کده علوم انسانی، دانش­گاه بین­المللی امام خمینی، قزوین، ایران تاریخ دریافت: ۱۱/۱۰/۱۳۹۷ تاریخ پذیرش:  ۶/۶/۱۳۹۸    چکیده در بخش ساسانیان شاهنامه فردوسی از شخصیت­های تاریخی بسیاری نام برده شده که در دیگر منابع با ریخت­های گوناگون و گاه تحریف­شده ثبت شده­اند یا القاب و عنوان­های رسمی آنان به جای نام آن­ها نشسته است. گاه میزان تفاوت­ بسیار بوده است و می­تواند پژوهش­گر را در ریشه­شناسی، یافتن معنای نام و تبارشناسی آن شخصیت گم­راه کند و به خطاهای بزرگ­تر علمی بیانجامد. برخی نام­/لقب­های به­کار رفته در شاهنامه یگانه است و در دیگر منابع دیده نمی­شود. نام/لقب شهربراز در هیچ یک از منابع تاریخی «فرایین» نیست و این نام/لقب تنها در شاهنامه ثبت شده است. این جستار به ریشه­شناسی و سنجش این نام/لقب­ها در منابع گوناگون می­پردازد و برای این کار، این شخصیت و نام، عناوین و القاب او در منابع کهن پهلوی، فارسی، عربی، سریانی، ارمنی و یونانی ردیابی، واکاوی و سنجش شده و درباره چرایی ثبت «فرایین» از سوی فردوسی و میزان درستی یا تحریف آن و نقش فردوسی، منبع او، کاتبان و ویراستان در این تغییرات بحث شده است. «گراز» و «فرایین» در شاهنامه یک شخص هستند و هر دوی این نام­ها در منبع شاهنامه وجود داشته و فردوسی هر دو را  با کمی تغییر به کار برده است. * . zagros.zand@gmail.com

نویسندگان

زاگرس زند

گروه تاریخ، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • فهرست منابع. ...
  • ابن بطریق، سعید. (۱۹۰۹م). التاریخ المجموع علی التحقیق و التصدیق، ...
  • بلعمی، ابوعلی. (۱۳۸۶). تاریخ بلعمی، ویرایش ملک الشعرای بهار و ...
  • برهان خلف تبریزی،محمد بن حسین. (۱۳۷۶). برهان قاطع، به اهتمام ...
  • بیرونی، ابوریحان محمد بن احمد. (۱۸۷۸م). آثار الباقیه عن القرون ...
  • پیگولوسکایا، نینا. (۱۳۹۱). ایران و بیزانس در سده­های ششم و ...
  • تجارب الامم فی اخبار ملوک العرب والعجم. (۱۳۷۳). به تصحیح ...
  • ثعالبی، ابومنصورعبدالملک بن محمدبن اسمعیل. (۱۹۰۰م). غرر اخبار ملوک الفرس ...
  • جلیلیان، شهرام. (۱۳۹۶). تاریخ تحولات سیاسی ساسانیان، تهران: سمت ...
  • حسن دوست، محمد. (۱۳۹۳). فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی، ۶جلد، ...
  • حمزه اصفهانی، ابن حسن. (۱۸۴۴م). تاریخ سنی ملوک الارض و ...
  • دینوری، ابوحنیفه احمدبن داود. (۱۸۸۸م). اخبارالطوال، ویرایش ولادیمیر گیرگاس، لیدن: ...
  • رستگار فسایی، منصور. (۱۳۸۸). فرهنگ نام­های شاهنامه، تهران: پژوهش­گاه علوم ...
  • روی­دادنامه خوزستان. (۱۳۹۵). ترجمه و تعلیقات خداداد رضاخانی و سجاد ...
  • شهبازی، علیرضا شاپور. (۱۳۸۹). تاریخ ساسانیان: ترجمه بخش ساسانیان از ...
  • طبری، ابوجعفر محمد­بن جریر. (۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م). تاریخ الطبری(المعروف بتاریخ الامم و ...
  • طبری، ابوجعفر محمد­بن جریر. (۱۳۹۱). تاریخ الرسل و الملوک(بخش ایران ...
  • طبری، ابوجعفر محمد­بن جریر. (۱۳۶۲). تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۹۳). شاهنامه، پیرایش جلال خالقی ­مطلق، ج۲، تهران: ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۵۰ه ق/۱۹۳۲م). الشاهنامه، ترجمه فتح بن علی بنداری، ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۵۳). شاهنامه، ویرایش ژول مول، ترجمه جهانگیر افکاری، ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۹۷۰). شاهنامه، ویرایش رستم علی­یف، زیر نظر ع. ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۸۹). شاهنامه، دست­نویس سن­ژوزف، نسخه برگردان از روی ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۸۴). شاهنامه، دست­نویس لندن(۶۷۵ق.)، چاپ عکسی از روی ...
  • فردوسی، ابوالقاسم ، شاهنامه، دست­نویس کتاب­خانه طوپقاپوسرای استانبول(۷۳۱ق.)، ش H.۱۴۷۹ ...
  • فردوسی، ابوالقاسم ، شاهنامه، دست­نویس کتاب­خانه عمومی دولتی لنینگراد(۷۳۳ق.)، به ...
  • فردوسی، ابوالقاسم ، شاهنامه، دست­نویس دارالکتب قاهره، به نشان ۶۰۰۶س ...
  • کزازی، میرجلال­ الدین. (۱۳۸۶). نامه باستان، ویرایش و گزارش شاهنامه ...
  • کزازی، میرجلال­الدین. (۱۳۸۷). نامه باستان، ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی، ...
  • فره­وشی، بهرام. (۱۳۹۰). فرهنگ زبان پهلوی، تهران: دانش­گاه تهران، چاپ ...
  • کولسنیکف، ا. ای. (۱۳۸۹). ایران در آستانه سقوط ساسانیان، ویراسته ...
  • مجمل­التواریخ ­و ­القصص. (۱۳۸۹). تصحیح ملک­ الشعرای بهار، تهران: اساطیر ...
  • مسعودی، ابوالحسن­ علی­ بن­ حسین. (۱۸۶۲م). مروج­الذهب و معادن­ الجوهر، ...
  • مسعودی، ابوالحسن­ علی ­بن­ حسین. (۱۸۹۳م). التنبیه و الاشراف، ویرایش ...
  • مسکویه رازی، ابوعلی. (۱۳۶۹). تجارب الامم، ترجمه ابوالقاسم امامی، ج۱، ...
  • مقدسی، مطهر­بن ­طاهر. (۱۹۰۳م). البدء و التاریخ، ویرایش و ترجمه ...
  • نولدکه، تئودور. (۱۳۸۸). تاریخ ایرانیان و عرب ها در زمان ...
  • نهایه­ الارب فی تاریخ­ الفرس و العرب. (۱۳۷۴). به کوشش ...
  • یعقوبی، احمدبن ابی­ یعقوب­ بن جعفر­بن وهب. (۱۸۸۳م). تاریخ یعقوبی، ...
  • A Short Chronicle on the End of the Sasanian Empire ...
  • Bartholomae, Christian. (۱۹۶۱). Altiranisches Worterbuch, Berlin: Walter de Gruyter. ...
  • Frye, R. N.(۱۹۸۳). "The political History of Iran under the ...
  • Justi,Ferdinand. (۱۹۶۳). Iranisches Namenbuch, Marburg ...
  • Pourshariati, Parvaneh. (۲۰۰۸). Decline and fall of the Sasanian empire: ...
  • Sebeos(۱۹۹۹),The Armenian History, tr. R.W.Thomson, Liverpool University press ...
  • Seert(۱۹۸۳), Histoire Nestorienne (chronique de Seert),Deuxieme Partie II, S.G. Mgr. ...
  • Sprenger۳۰, Allegemeine Weltgeschichte, Staatsbibliothek-Berlin ...
  • Tabari(۱۹۹۹), tr. Bosworth, C. E., The history of al-Tabari, The ...
  • Theophanes(۱۹۸۲),The Chronicle: An English translation of anni mundi ۶۰۹۵- ۶۳۰۵(A.D. ...
  • Wolff, Fritz(۱۹۵۶), Glossar Zu Firdosis Schahname, Georg Olms Verlagsbuchhandlung, Hildesheim, ...
  • نمایش کامل مراجع