اثیر شدت برداشت در شیوه جنگل شناسی تک گزینی بر مشخصات ساختار توده ممرز آمیخته

سابقه و هدف: نشانه گزاری و برداشت درختان با شدت های مختلف در شیوه جنگل شناسی تک گزینی تابعی از مشخصات توده، رویشگاه و نظر کارشناس است. شدت برداشت متفاوت بر توده باقیمانده و وضعیت تجدیدحیات که آینده جنگل را معرفی می کند تاثیر قابل ملاحظه ای دارد. تاثیر شدت برداشت بر مشخصه های مختلف جنگل و توده جنگلی از جمله بر ساختار جنگل های هیرکانی ارزیابی نشده است. تحقیق حاضر به بررسی و مقایسه مشخصه های ساختار توده ممرز آمیخته در یک توده کنترل (بهر ه-برداری نشده) و توده برداشت شده با شدت های متفاوت می پردازد.مواد و روش: برای انجام این پژوهش از شبکه نمونه برداری منظم تصادفی به ابعاد ۳۰۰ در ۴۰۰ متر استفاده گردید. تعداد ۷۰ قطعه نمونه نیم هکتاری در ۲۴ پارسل از دو توده برداشت شده و کنترل، اندازه گیری گردید و اطلاعات درختان و خشکه دارها در قطعات نمونه برداشت شد. با توجه به اطلاعات صورت مجلس برداشت، توده ها به چهار گروه برداشت با شدت کم، متوسط و زیاد و بدون برداشت (کنترل) تقسیم گشت. برای تعیین ساختار توده از مثلث ساختار انجمن جنگلبانی فرانسه. استفاده شد و با توجه به نمودار نیمه لگاریتمی تعداد کل درختان در طبقه های قطری ۵ سانتیمتری طبقات قطری ۴۰ و ۹۰ سانتیمتر به عنوان حد کلاسه های کم قطر، میان قطر و قطور تعیین گردید.یافته ها: تراکم گونه ممرز به عنوان گونه اصلی در توده برداشت شده بیشتر از توده کنترل بود اما قطر برابرسینه کمتری داشتند. نتایج نشان داد شدت برداشت تاثیری بر مشخصه های ارتفاع لوری، حجم درختان و حجم خشکه دار نداشت درحالی که تاثیر آن بر قطر برابرسینه و مشخصه های تاج پوشش به ویژه ارتفاع تنه و تاج، سطح و حجم تاج درختان معنی داری بود. کمترین شدت برداشت بیشترین تاثیر افزایشی را بر سطح تاج (۴۷ درصد) و حجم تاج (۱۴۲ درصد) درختان ایجاد نمود و افزایش شدت برداشت در کوتاه مدت منجر به بهبود مشخصه حجم تجاری تنه شد. ساختار توده های برداشت شده تفاوت معنی داری با توده کنترل نداشت هرچند بیشترین شدت برداشت باعث جوانترشدن توده ها و ایجاد ساختار کم قطر و میان قطر شد. شدت برداشت متوسط بیشترین شباهت ازلحاظ قرارگیری قطعات نمونه در هفت کلاسه ساختار را با توده کنترل داشت. اغلب توده ها ساختاری نامنظم، قطور و میان قطر داشتند که گویای وضعیت ساختاری برای توده های نامنظم ناهمسال برای تمامی توده های ممرز آمیخته بررسی شده است.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که شیوه تک گزینی با شدت کمتر از ۵/۱۳ درصد در توده ممرز آمیخته جنگل شصت کلاته باعث بهبود مشخصات ساختار توده گردیده که این موضوع بیان کننده اهمیت و تاثیر مدیریت صحیح و اجرای مناسب شیوه تک گزینی در حفظ و بهبود ساختار توده جنگلی ممرز آمیخته می باشد. با توجه به نزدیکی ساختار توده در شدت برداشت متوسط (بین ۳.۵ تا ۹.۵ درصد) با توده کنترل این شدت به عنوان شدت بهینه در تنظیم ساختار توده ممرز آمیخته میان بند جنگل های شرق هیرکانی معرفی می گردد.