خوانش فلسفی گزیده متون داستانی کلاسیک فارسی متناسب با اهداف برنامه فلسفه برای کودکان (گلستان سعدی، بوستان سعدی، مثنوی معنوی، کلیله و دمنه)

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 225

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FABAK-4-8_005

تاریخ نمایه سازی: 3 آبان 1401

چکیده مقاله:

در این پژوهش به خوانش و بررسی چهار اثر برگزیده تعلیمی از متون داستانی کلاسیک فارسی، یعنی کلیله و دمنه، مثنوی معنوی، گلستان و بوستان، در جهت همخوانی آن ها با ویژگی ها و اهداف داستاهای فکری در برنامه فلسفه برای کودکان پرداخته شده است. در این پژوهش، از روش تحلیل محتوایی و قیاسی استفاده شده و با ذکر مقدمه ای در باب غنای داستانی گنجینه ادبیات فارسی و بررسی ویژگی های اساسی داستان های فلسفی، طبق اصول مطرح شده توسط سردمدارن این جریان، متیو لیپمن و فیلیپ کم و آن مارگارت شارپ، چهار معیار اصلی برای داستان های فلسفی تدوین شد که عبارت اند از ۱. محتوای فلسفی، ۲. مهارت های فکری، ۳. کندوکاوپذیری، ۴. شیوه پایان بندی. براساس این چهار معیار اساسی، حدود ۹۸ داستان متناسب با اهداف برنامه فلسفه برای کودکان گزینش شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که در متون داستانی مذکور داستان هایی متناسب با اهداف داستان های فلسفی یافت می شوند که حداقل یک مفهوم فلسفی را دربر داشته باشند و به لحاظ سایر ویژگی ها (مهارت های فکری و کندوکاو پذیری و شیوه پایان بندی) برحسب شاخص های مدون در متن، در حد متوسط، با اهداف داستان های فلسفی تناسب داشته باشند.

نویسندگان

لیلا مجید حبیبی عراقی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی

حکیمه دبیران

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی

منظر سلطانی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی

سعید ناجی سعید ناجی

استادیار گروه فلسفه برای کودکان و نوجوانان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اکبری، احمد و دیگران (۱۳۹۱). «مضامین فلسفی در داستان های ...
  • براون، لینچ و کارل ام. تاملینسون(۱۳۸۰). «ادبیات سنتی: ویژگی ها ...
  • پناهی، مهین (۱۳۹۰). «بررسی و مقایسه شیوه آموزش تفکر نزد ...
  • حجازی، بنفشه (۱۳۸۴). ادبیات کودکان و نوجوانان، ویژگی ها و ...
  • سعدی، شیخ مصلح الدین (۱۳۷۹). بوستان، تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: ...
  • سعدی، شیخ مصلح الدین (۱۳۷۷). گلستان، تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: ...
  • شیخ الاسلامی، حسین (۱۳۸۱). «تحلیل گفتمانی نظریه ادبیات کودک تا ...
  • شمیسا، سیروس (۱۳۷۶). سبک شناسی نثر، تهران: میترا ...
  • صفا، ذبیح الله (۱۳۸۰). تاریخ ادبیات ایران، ج ۲، ...
  • فیشر، رابرت (۱۳۸۶). آموزش تفکر به کودکان، ترجمه مسعود صفایی ...
  • فیشر، رابرت (۱۳۸۸). آموزش و تفکر، ترجمه فروغ کیان ...
  • قائدی، یحیی (۱۳۸۳). آموزش فلسفه به کودکان، بررسی مبانی نظری، ...
  • کم، فیلیپ (۱۳۸۹). باهم فکرکردن، ترجمه مژگان رشتچی و فرزانه ...
  • میرصادقی، جمال (۱۳۷۹). عناصر داستان، تهران: سخن ...
  • مولوی، جلال الدین محمد (۱۳۷۸). مثنوی، تصحیح رینولد نیکلسون، ...
  • منشی، نصرالله (۱۳۷۹). کلیله و دمنه، تصحیح مجتبی مینوی، تهران: ...
  • ناجی، سعید (۱۳۸۳). «فلسفه برای کودکان و نوجوانان مروری بر ...
  • ناجی، سعید (۱۳۹۰). کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان، گفت ...
  • Grenby, M. (۲۰۰۸). Children’s Literature, Edinburgh University Press, Ltd ...
  • Lipman, M. (۱۹۹۲). Studies in Philosophy for Children, Harry Stottlemeier's ...
  • Lyle, S. and J. Thomas-Williams (۲۰۱۲). ‘Dialogic Practice in Primary ...
  • نمایش کامل مراجع