ژئوپلیتیک در حال تغییر آسیای مرکزی و قفقاز؛ جایگاه ایران در آینده توازن منطقه ای

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 94

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QPSS-11-41_004

تاریخ نمایه سازی: 4 آبان 1401

چکیده مقاله:

چند دهه پس از فروپاشی شوروی، پویش های جدیدی در نظم منطقه ای آسیای مرکزی و قفقاز در حال شکل گیری است که می توان آن را در ذیل بازی قدرت جدید تحلیل کرد. در این بازی قدرت برخلاف بازی بزرگ سنتی، نه قدرت های جهانی بلکه ترکیبی از قدرت های جهانی و منطقه ای حضور دارند. حضور فزاینده ترکیه و شکل گیری اتحادهای پنهان منطقه ای، سرمایه گذاری عظیم برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی در حوزه های مختلف سیاسی، امنیتی و فرهنگی و نیز ابهام در مورد آینده شکل گیری محور ایران-روسیه – چین پیکربندی جدیدی از بازی قدرت میان کشورهای منطقه و فرا منطقه ای بوجود آورده است. این مقاله که با روش تحلیل روند انجام شده است، تلاش دارد ضمن شناسایی کلان روندهای حاکم بر ژئوپلیتیک منطقه آسیای مرکزی و قفقاز، پیامدهای آن را برای جمهوری اسلامی تحلیل کند. از این رو پرسش پژوهش این است که با توجه به شکل گیری پویش های قدرت در سال های اخیر، جمهوری اسلامی ایران چه جایگاهی در آینده معادلات ژئوپلیتیک منطقه آسیای مرکزی و قفقاز خواهد داشت؟ فرضیه این است که چنانچه پویش های نظم امنیتی منطقه کنونی تداوم یابد، موقعیت منطقه ای ایران تنزل خواهد یافت. یافته های مقاله نشان می دهد، مهمترین چالش جمهوری اسلامی ایران در آینده نظم منطقه ای آسیای مرکزی و قفقاز به احتمال زیاد نه حضور قدرت های غربی بلکه نفوذ گسترده ژئوپلیتیکی ترکیه، آذربایجان، عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی خواهد بود.

کلیدواژه ها:

آسیای مرکزی ، قفقاز ، ژئوپلیتیک ، روندپژوهی و بازی بزرگ

نویسندگان

سید روح الله حاج زرگرباشی

استادیار پژوهشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مرتضی شکری

پژوهشگر پسادکتری روابط بین الملل، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پدرام، عبدالرحیم و احمدیان، مهدی، (۱۳۹۴)، آموزه ها و آزموده ...
  • حافظ نیا، محمدرضا و دیگران، (۱۳۸۶)، «علایق ژئوپلیتیکی ایران در ...
  • حکیم، حمید و جعفری ولدانی، اصغر، (۱۳۹۴)، «تحولات ژئوپلیتیک قفقاز ...
  • جایگاه ایران در تحولات ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و قفقاز [مقاله ژورنالی]
  • مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، (۱۳۹۹)، «وضعیت تجارت و ...
  • میلانی، محسن، (۲۰۲۱)، «مصاحبه با یورو نیوز»، قابل دسترسی در:https://per.euronews.com/۲۰۲۱/۱۰/۰۴/geopolitics-of-caucasus-iran-military-drill-republic-of-azerbaijan-israel-nagorny-karabakh ...
  • ReferencesAvdaliani, E (August ۳۱, ۲۰۲۰), “Defying Geography: The Israeli-Azerbaijan Partnership”, ...
  • Bora, S. I, (۲۰۱۷), China’s Growing Presence in the Caucasus, ...
  • Hafeznia, M. Shams Daulatabadi, M and Afshardi , M (۲۰۰۷), ...
  • Hakim, H and Jafari Veldani, A (۲۰۱۵), “Caucasus Geopolitical Developments ...
  • Karaganov, S, (۲۰۱۸), “The New Cold War and the Emerging ...
  • Lindenstrauss, G, (۲۰۱۵), “Israel-Azerbaijan: Despite the Constraints, A Special Relationship”, Strategic ...
  • MFA of Kazakhstan, (۲۰۲۱), “Kazakhstan - United Arab Emirates”, retrieved ...
  • MFA of Kazakhstan, (۲۰۱۷), “Second Session of the Arab Economic ...
  • Majlis Research Center, (۲۰۲۰), “Trade Situation and Capacities of Bilateral ...
  • Pedram, A and Ahmadian, M, (۲۰۱۵), Lessons and Experiences of ...
  • Sahakyan, M, (۲۰۲۱), The New Great Power Competition in Central ...
  • Samaan, J. L, (۲۰۱۴), “Israël et l'Eurasie: le retour de ...
  • Seiple, C, (۲۰۰۴), Heartland Geopolitics and the Case of Uzbekistan, Foreign ...
  • Sloan, G, (۱۹۹۹), “Sir Halford J. Mackinder: The Heartland Theory ...
  • Simbar, A, (۲۰۰۶), “Iran's Position in the Geopolitical Developments of ...
  • The Moscow Times, (۲۶ July ۲۰۰۲) ‘China Pipeline Terms Agreed’, ...
  • The Shanghai Cooperation Organization, (۲۰۱۹), “SCO Secretary-General meets with Arab ...
  • نمایش کامل مراجع