توصیف نمادین انسان ها و موجودات افسانه ای در شاهنامه فردوسی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 605

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-19-46_017

تاریخ نمایه سازی: 7 آبان 1401

چکیده مقاله:

شاهنامه سرشار از تقابل اسطوره و افسانه با انسان است. درواقع، روایتی است از موجودات عجیب و غریب، انسان های قدرتمند و پهلوان، حیوانات و گیاهان خاص که همه نشان دهنده ساحت زیست اساطیری انسانی است. مسئله ای که این پژوهش دنبال می کند بازشناسی فرم و شمایل هنری و نمادین انسان و موجوات افسانه ای در شاهنامه فردوسی است. شاهنامه آیینه خاطرات مردمی است با چشم انداز جغرافیایی وسیع و آداب و رسوم و پهلوانان سترگ گذشته  است. هر بیت از شاهنامه ما را با شخصیت ها و موجودات اساطیری و افسانه ای، پهلوانان، جوامع، سلاح ها، تدابیر جنگی، رویکردها و اندیشه ها و زندگی های خاصی آشنا می کند. فردوسی روایت گر صرف اساطیر ایرانی نیست، بلکه او با تلفیق اسطوره و تاریخ، تلاش می کند روایتی هنری از عناصر اسطوره ای تاریخ ایران را بیان کند. در پژوهش حاضر، تلاش شده است تا براساس مکتب پدیدارشناختی میرچا الیاده، فرم و شمایل هنری موجودات اساطیری و عجیب و غریب مورد بررسی قرار گیرند. چنین به نظر می رسد، فردوسی در شاهنامه با بهره گیری از تمهیدات هنری و زیبایی شناسانه از یک سو، و نیز بیان خصیصه های کارکردی موجودات و عناصر اساطیری از سوی دیگر، توانسته است ساحت های اسطوره ای، حماسی و تاریخی شاهنامه را براساس ویژگی های روایی و هنری هر دوره به تصویر بکشد.اهداف پژوهش:بررسی توصیفات نمادین انسان و موجودات افسانه ای در شاهنامه فردوسی.بررسی فرم و شمایل موجودات افسانه ای شاهنامه با تکیه بر مکتب پدیدارشناسی میرچا الیاده.سوالات پژوهش:فردوسی انسان ها و موجودات افسانه ای را چگونه به شکلی نمادین توصیف کرده است؟فرم و شمایل انسان ها و موجودات افسانه ای شاهنامه را چگونه می توان با تکیه بر مکتب پدیدارشناسی میرچا الیاده توصیف کرد؟

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سارا طوسی

دانشجوی دکتری گروه زبان وادبیات فارسی،ئ واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران

محبوبه ضیاء خدادادیان

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران

بتول فخر اسلام

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه ازاد اسلامی، نیشابور ، ایران

مهدی نوروز

استادیار گروه زبان وادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه ازاد اسلامی، نیشابور، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آموزگار، ژاله. (۱۳۸۱). تاریخ اساطیری ایران، تهران: انتشارات سمت ...
  • اردلان جوان، علی. (۱۳۸۵). تجلی شاعرانه اساطیر و روایات تاریخی ...
  • اسلامی ندوشن، محمدعلی. (۱۳۷۴). داستان داستان ها، چاپ پنجم، تهران: ...
  • اسماعیل پور، ابوالقاسم. (۱۳۸۷). اسطوره، بیان نمادین، تهران: نشر سروش ...
  • اکبری مفاخری، آرش. (۱۳۸۹). «هستی شناسی دیوان در حماسه های ...
  • الیاده، میرچا. (۱۳۶۲). چشم اندازهای اسطوره، ترجمه: جلال ستاری، تهران: ...
  • براتی، بهاره؛ کفشچیان مقدم، اصغر. (۱۳۹۱). «ویژگی های اژدها در ...
  • بهار، مهرداد. (۱۳۸۱). از اسطوره تا تاریخ، تهران: چشمه ...
  • بهرامی، مهدی. (۱۳۹۲). «نقش فرم در پرداخت محتوا در هنرهای ...
  • حمیدیان، سعید. (۱۳۷۱). «نقش هنری عناصر اساطیری در شاهنامه»، نشر ...
  • خلف تبریزی، محمدحسین. (۱۳۴۲). برهان قاطع، به کوشش محمد معین، ...
  • دادگی، فرنبغ. (۱۳۶۹). بندهش، گزارنده دکتر مهرداد بهار، تهران: انتشارات ...
  • دهخدا، علی اکبر. (۱۳۷۷). لغت نامه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران ...
  • رستگار فسایی، منصور. (۱۳۸۳). پیکر گردانی در اساطیر، تهران: پژوهشگاه ...
  • رضایی، سید مهدی. (۱۳۸۴). آفرینش و مرگ در اساطیر، تهران: ...
  • زنر، آر. سی. (۱۳۸۴). زروان یا معمای زرتشتی گری. ترجمه: ...
  • زرقانی، ابراهیم. (۱۳۸۷). «رخش و ویژگی های او در شاهنامه ...
  • سرکاراتی، بهمن. (۱۳۷۸). «بنیان اساطیری حماسه ملی ایران». سایه های ...
  • صفا، ذبیح الله. (۱۳۶۹). تاریخ ادبیات ایران. ج ۱ و ...
  • صمدی، مهرانگیز. (۱۳۶۷). ماه در ایران، تهران: انتشارات علمی و ...
  • ضیمران محمد. (۱۳۷۹). گذر از جهان اسطوره به فلسفه. تهران: ...
  • طوسی، محمدبن محمودبن احمد. (۱۳۴۵). عجایب المخلوقات، تهران: بنگاه ترجمه ...
  • فخراسلام، بتول؛ لسانی، وحید. (۱۳۹۷). نگین شهریار و نگار پهلوانی ...
  • فخراسلام، بتول. (۱۳۸۳). «همانندی های سیاسی شاهنامه ی فردوسی با ...
  • فردوسی. (۱۳۸۴). شاهنامه. براساس چاپ مسکو، به کوشش: سعید حمیدیان، ...
  • کانت، ایمانوئل. (۱۳۹۳). نقد قوه حکم. ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران: ...
  • کرتیس، جان. (۱۳۷۹). ایران باستان. ترجمه، علی اصغر بهرامی، تهران: ...
  • کزازی، میرجلال الدین. (۱۳۶۸). از گونه ای دیگر. تهران: نشر ...
  • مسکوب، شاهرخ. (۱۳۷۴). تن پهلوان و روان خردمند، تهران: شر ...
  • مورنو، آنتونیو. (۱۳۷۶). یونگ، خدایان و انسان مدرن. ترجمه داریوش ...
  • میرفخرایی، مهشید. (۱۳۶۶). آفرینش در ادیان، تهران: انتشارات موسسه مطالعات ...
  • نامی، غلامحسین. (۱۳۷۱). مبانی هنرهای تجسمی، تهران: انتشارات توس ...
  • واحددوست، مهوش. (۱۳۸۷). نهادینه های اساطیری در شاهنامه فردوسی. چاپ ...
  • وارنر، رکس. (۱۳۹۵). دانشنامه اساطیر جهان، ترجمه: ابوالقاسم اسماعیل پور، ...
  • وزیری، علینقی. (۱۳۶۹). تاریخ عمومی هنرهای مصور، چاپ دوم، تهران: ...
  • هینلز، جان. (۱۳۹۳). شناخت اساطیر ایران. برگردان ژاله آموزگار و ...
  • یاحقی، محمدجعفر. (۱۳۷۵). فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات ...
  • Bell, C. (۲۰۱۱). Art, Create Space Publisher ...
  • Ocvirk, Otto G, Stinson, Robert E, Wigg, Philip R, Bone, ...
  • Summers, D. (۱۹۹۰). The Judgment of Sense: Renaissance Naturalism and ...
  • نمایش کامل مراجع