بررسی اثربخشی سامانه های نوین آبیاری تحت فشار در ایران
محل انتشار: مجله مدیریت آب در کشاورزی، دوره: 8، شماره: 2
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 239
نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WMAJ-8-2_013
تاریخ نمایه سازی: 12 آبان 1401
چکیده مقاله:
در سال های اخیر برخی کارشناسان اظهار می دارند سامانه های نوین آبیاری منجر به افزایش مصرف آب و کاهش تغذیه سفره ها شده است و چون تاثیر مثبت در بیلان حوضه ندارند، آن را در زمره فعالیت های ناکارآمد قلمداد می کنند. این منتقدین اظهار می دارند که روش های نوین آبیاری بصورت واقعی در آب صرفه جویی نمی کنند. آنها اعتقاد دارند که آب خروجی از مزرعه و آب نفوذ یافته به اعماق زمین جزء تلفات نیستند و به نحوی قابل استفاده هستند. نکته کلیدی در بررسی اثربخشی سامانه های نوین آبیاری باید بر مبنای قابلیت های مورد انتظار باشد. بطور طبیعی کارکرد سامانه ها در بخش کشاورزی و با هدف جلوگیری از تلفات آب در مقیاس مزرعه است. بررسی ها نشان می دهد، طی سه دهه اخیر مقادیر راندمان آبیاری در کشور بواسطه ی اجرای این سامانه ها، افزایش سطح دانش بهره برداران، گسترش شبکه های آبیاری و برخی موارد دیگر از ۷/۲۹ در دهه ۷۰ به ۸/۴۳ درصد در دهه ۹۰ ارتقاء یافته است، که پیام اصلی آن کاهش تلفات آب در داخل مزرعه و اثر بخش بودن روند اجرای این سامانه-ها می باشد. بنابراین مطابق انتظار از کارکرد اصلی سامانه های نوین آبیاری یعنی کاهش تلفات ناشی از رواناب و نفوذ به اعماق زمین و در اختیار قراردادن آب در محدوده ریشه گیاه موفق عمل نموده است. ممکن است این مقدار کاهش آب در در سطح حوضه آبریز و سطح سفره های آب زیرزمینی به دلیل عدم کنترل برداشت و یا افزایش سطح اراضی آبی نمود عینی نداشته باشد و راه حل این موارد مربوط به وظایف اجرایی دستگاه های متولی است. در این گزارش پس از ارایه کمی توسعه سامانه های نوین آبیاری در کشور و بیان برخی انتقادات در رابطه با عدم اثربخشی آنها، با توجه به شرایط و مقیاس های مورد بررسی و انتظارت از سامانه ها و تعاریف برخی از واژه ها که محل مناقشه هستند، تحلیل نهایی مبنی بر اثربخش بودن سامانه های نوین آبیاری ارایه می گردد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علیرضا کیانی
عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
مجتبی شاکر
دانشجوی دکترای آبیاری و زهکشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :