برآورد سیلاب طراحی با استفاده از منحنی پوش در حوزه آبخیز جراحی

سیل یکی از بلایای طبیعی است که اغلب مناطق ایران را تحت تاثیر قرار داده و موجب وارد آمدن خسارت می شود. برآورد سیلاب طراحی یکی از اجزای مهم مطالعات ھیدرولوژی، پروژهھای منابع آب بویژه طرحھای سدسازی است. منحنی پوش منطقه ای، محدوده های از آخرین اطلاعات سیلاب های تجربی در یک منطقه را نمایش داده و خلاصه مفیدی از تجارب سیلاب منطقه را فراهم می کند. به همین منظور در پژوهش حاضر با کاربست منحنی پوش، سیلاب طراحی حوزه آبخیز جراحی بر اساس حداکثر سیلاب های به وقوع پیوسته در منطقه برآورد شد و در نهایت نقشه پهنه بندی حداکثر سیلاب منطقه با استفاده از روش های میان یابی ارائه شد. معادلات منحنی پوش برآورد شده نشان داد از میان خطوط پوش پیشنهادی خطی که پوشش دهنده تمامی نقاط به دست آمده است و هم چنین خط رگرسیون بین لگاریتم مساحت و حداکثر سیلاب اگر چه دارای بیش تخمینی است اما حداکثر سیلاب منطقه را با اطمینان بالاتری تخمین می زنند. از سوی دیگر پهنه حداکثر سیلاب تولید شده از روش درون یابی نشان می دهد میزان سیل از غرب به شرق حوزه آبخیز جراحی افزایش می یابد. بنابراین کمینه مقدار دبی سیلاب در غربی ترین نقاط حوضه با مقدار ۳۵ مترمکعب بر ثانیه قابل مشاهده است و با حرکت به سوی مرکز به بیش از ۵۰۰۰ مترمکعب بر ثانیه می رسد. به طوری کلی استفاده از منحنی پوش با درنظر گرفتن توزیع مکانی سیلاب، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار طراحان سازه های آبخیزداری و مدیران قرار می دهد تا با طراحی و جانمایی صحیح سازه ها از یک سو و از سوی دیگر با پیش بینی و مدیریت سیلاب ها، خسارات ناشی از سیلاب هایی همچون وقایع مرداد ماه ۱۴۰۱ که اکثر نقاط کشور را در برگرفت، کاهش دهد.