پاسخ ویژگی های کارکردی خاک و شکل های زیستی گیاهان به شدت های چرایی در مراتع نیمه استپی استان فارس

اعمال شدت های چرایی مختلف باعث تغییرات اساسی در عملکرد اکوسیستم می شود. به منظور ارزیابی کارآیی مدیریت موجود، پایش ساختار و عملکرد اکوسیستم ضروری است. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر شدت های چرایی مختلف بر ویژگی های کارکردی خاک و شکل های زیستی در مراتع نیمه استپی چشمه انجیر استان فارس می باشد. بدین منظور این بررسی در بهار ۱۴۰۰ در سه وضعیت شدت چرایی (بدون چرا، چرای سبک و چرای سنگین) انجام شد. جهت بررسی تغییرات بین سه وضعیت از روش تحلیل عملکرد چشم انداز استفاده شد. نتایج نشان داد که ویژگی های کارکردی خاک با اعمال شدت های چرایی مختلف تغییر کرده به گونه ای که وضعیت بدون چرا با پایداری ۵/۵۷ درصد، نفوذپذیری ۱۶/۶۰ درصد و چرخه مواد غذایی ۷۵/۶۶ درصد، دارای بهترین شرایط بوده در صورتی که برای وضعیت چرای شدید مقادیر فوق به ترتیب ۲۵/۲۶ درصد، ۳۳/۳۵ درصد و ۲۸ درصد می باشد این وضعیت بدترین شرایط را نشان می دهد. همین طور بین شکل های زیستی از لحاظ ویژگی های کارکردی خاک این تفاوت بچشم می خورد به طوری که در شکل زیستی بوته ای ها پایداری ۵۲/۵۵ درصد، در پهن برگان چند ساله نفوذپذیری۷۷/۵۴ درصد، و در گراس ها چرخه مواد غذایی۲/۶۰ درصد نسبت به بقیه شکل های زیستی از مقادیر بیشتری برخوردار بودند. به طور کلی نتایج نشان داد که با افزایش شدت چرا، مقادیر مربوط به ویژگی های کارکردی یاد شده کاهش پیدا می کند. از لحاظ مدیریتی و ویژگی های کارکردی، تثبیت شکل زیستی ترکیبی بوته-پهن برگ چند ساله-گراس به عنوان معرف اکولوژیکی و تیپ مرتعی در این منطقه و مناطق مشابه محل تحقیق، می توان اعلام نمود.