توزیع مکانی احتمال و دوره بازگشت شدت های خشکسالی در ایران
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 256
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
CNRE06_140
تاریخ نمایه سازی: 16 آبان 1401
چکیده مقاله:
هدف پژوهش حاضر شناخت الگوی توزیع مکانی رخداد شدت های خشکسالی، درصد احتمال وقوع و دوره بازگشت آن ها در مقیاس سالانه در ایران است. برای استخراج شدت های خشکسالی سالانه از دادههای بارش ماهانه بازکاوی شده نسخه۵ (ERA۵) مرکز پیش بینی میان مدت اروپا (ECMWF) با قدرت تفکیک مکانی ۲۵/۰ درجه، در بازه زمانی ۱۹۷۹-۲۰۲۱ و شاخص خشکسالی ZSI استفاده شد. برای دستیابی به هدف پژوهش، ابتدا فراوانی شدت های خشکسالی، سپس درصد احتمال وقوع و در نهایت دوره بازگشت آن ها محاسبه گردید. نتایج نشان داد که رخداد خشکسالی های ضعیف و متوسط در سراسر کشور پراکنده بوده و الگوی مکانی خاصی را نمایش نمی دهند اما خشکسالی های شدید و بسیارشدید در مناطق خاصی متمرکز شده اند. بیشترین فراوانی خشکسالی های شدید (۱۲ تا ۱۴ رخداد) با درصد احتمال وقوع ۳۰ تا ۳۵ درصد در شرق و سواحل جنوبی کشور بوده است. اما همین مناطق کمترین فراوانی و درصد احتمال وقوع این شدت خشکسالی را داشته اند. خشکسالی های بسیارشدید با ۸ تا ۱۰ مورد و درصد احتمال وقوع ۱۵ تا ۲۰ درصد بیشتر در نواحی مرکزی رخ داده است. نتایج دوره های بازگشت شدت خشکسالی گویای این است که رخداد هر ۳ الی ۴ سال؛ خشکسالی متوسط در جنوب و جنوب شرق کشور، جنوب یزد، شمال کرمان و فارس؛ خشکسالی شدید در شرق کشور، بوشهر، جنوب فارس و سیستان و بلوچستان؛ و خشکسالی بسیارشدید در مرکز ایران دور از انتظار نیست.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مصطفی کریمی
استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
سوسن حیدری
دانشجوی دکترای آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
قاسم عزیزی
استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
علی اکبر شمسی پور
دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران