مدیریت شهری و فرهنگ شهرنشینی

از دیرباز انسان ها در کنار هم و به صورت دسته جمعی می زیسته اند. کم کم و با گذر زمان این اجتماعات انسانی گسترش یافته و از زندگی قبیله ای و روستایی، به زندگی شهری روی آورده شده است. اما همزمان با رشد سریع جوامع شهری، فرهنگ اجتماعی رشد نیافته و عقب مانده است. گسترش سریع شهرها و شرایط پیشرفته ی زندگی شهری نسبت به زندگی روستایی و قبیله ای، افراد را برای مهاجرت به شهر تشویق نموده است. اما همزمان با این مهاجرت، افراد مهاجر فرهنگ قبیله ای و روستایی را همراه خود به شهر آورده اند و در شهر با رویارویی با فرهنگ شهری، دچار تضاد و تناقض گشته اند. همین امر سبب بروز مشکلات و معضلات فراوانی در جوامع شهری گردیده است. تفاوت طبقاتی، شکاف نسل ها، پیشرفت سریع وسایل ارتباطی، شلوغی و آلودگی شهرها و .... از جمله مسائلی هستند که افراد مهاجر با آن مواجه شده و دچار چندگانگی گشته اند. این مشکلات گریبان تمامی افراد جامعه را می گیرد و همه را به نوعی درگیر می کند. از این رو ارگان ها و نهادهای اجتماعی و شهری وظیفه دارند برای حل این مشکلات و معضلات بکوشند. وظایف اداره ی شهرها در میان این ارگان ها توزیع شده و هر یک به نحوی برای حل این مشکلات، تلاش می کنند. از آن جا که امکان و احتمال جلوگیری از ورود افراد به شهرها تقریبا ناممکن است، اصلی ترین و واقع بینانه ترین روش برای کمک به رفع این معضلات، افزایش سطح فرهنگ شهرنشینی شهروندان می باشد. این امر با همکاری و مشارکت کلیه ی ارگان ها امکان پذیر می شود. اما در این میان می توان گفت مدیریت شهری نقش پررنگ تری نسبت به بقیه بر عهده دارد و از این نهاد بیش از سایرین انتظار می رود. آنچه پژوهشگر را به تحقیق در این زمینه ترغیب کرد، مشاهده ی آثار زیان بار عدم رشد فرهنگ در لایه-های مختلف جامعه می باشد. از این رو این مقاله با هدف بررسی مسئله ی فرهنگ شهرنشینی شهروندان و نقش مدیریت شهری در افزایش این فرهنگ به نگارش درآمده است. ابتدا فرهنگ شهرنشینی تعریف و به معضلات ناشی از پایین بودن آن در سطح جوامع شهری اشاره شده و سپس به توصیف نقش مدیریت شهری و ارتباط آن با ارتقاء فرهنگ شهر نشینی اشاره شده است. روش مطالعه کتابخانه ای بوده و با استفاده از پژوهش های پیشین و مطالعات گسترده در این زمینه، به بحث و بررسی پرداخته شده است. طبق یافته های پژوهش، مدیریت شهری می تواند با ساخت مراکز فرهنگی همچون موزه، کتابخانه، فرهنگسرا، سینما، پارک و مراکز تفریحی، مراکز ورزشی، مساجد، رسیدگی به نمای شهر و زیباسازی چشم اندازهای شهری، کنترل ترافیک در شهرهای شلوغ، تشویق افراد برای ماندن در زادگاه خود و آباد سازی آن، کمک به رشد و توسعه ی شهرهای کوچک، برگزاری مسابقات فرهنگی در سطح شهر، آموزش شهروندان از طریق رسانه-ها و فضای مجازی و ...گام موثری جهت ارتقاء سطح فرهنگ جامعه بردارد. البته از میزان حضور و همکاری شهروندان نیز نمی توان غافل بود؛ چرا که ارتقای فرهنگ یک ملت جز با اراده و مشارکت خود آن ملت صورت نمی پذیرد.