مروری بر گونه شناسی نقوش جانوری ظروف زرین فام سده های میانه کاشان موجود در موزه آبگینه و سفالینه های ایران
محل انتشار: دوفصلنامه هنرهای صناعی ایران، دوره: 5، شماره: 1
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 408
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HSIK-5-1_010
تاریخ نمایه سازی: 25 آبان 1401
چکیده مقاله:
سفالینه های زرین فام کاشان طی قرون ششم و هفتم هجری قمری بازتابی از نقش پردازی های مختلف است. بر روی ظروف زرین فام به دست آمده از این شهر، ترسیمات مختلف انسانی، گیاهی، اسلیمی، کتیبه نگاری و جانوری نقش شده است. در میان آن ها از زیباترین جلوه های خلاقیت انسان در عرصه تزیین ظروف زرین فام، طراحی نقوش مختلف جانوران است که از جذابیت بصری منحصربه فردی برخوردارند. بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و طبقه بندی انواع نقوش حیوانی شامل نقوش مختلف جانوران بر سفال های زرین فام کاشان با محوریت سفالینه های زرین فام موزه آبگینه و سفالینه های ایران است. بنابراین پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که مجموعه سفالینه های زرین فام منتسب به سده های ششم و هفتم هجری قمری کاشان موزه آبگینه و سفالینه های ایران در برگیرنده چه نوع نقش مایه های جانوری هستند؟ در بررسی مقدماتی بیست سفالینه زرین فام در موزه مذکور مورد مطالعه قرار گرفت. برای جلوگیری از درازی سخن از میان سفالینه های مذکور، به جهت مشابهت های نوع تزیینات جانوری ترسیم شده بر این آثار، تنها تعداد دوزاده عدد ظرف با فرم های مختلف شامل کاسه، بشقاب و تنگ که از کیفیت تصویری بهتری برخوردار بودند انتخاب شدند. سپس بر اساس آن ها تقسیم بندی و بررسی نقوش جانوری صورت پذیرفته است. همچنین پس از معرفی هر نقش مایه، مفهوم نمادین آن نیز شرح داده شده است. روش انجام این پژوهش، توصیفی تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت مشاهده میدانی نگارنده و مطالعه کتابخانه ای انجام گرفته است. بر اساس پژوهش انجام شده نقوش جانوری سفالینه های زرین فام موزه آبگینه در پنج دسته جداگانه در برگیرنده نقوش حیوانات وحشی (پلنگ، خرگوش)، حیوانات اهلی (سگ، اسب، بز) پرندگان (اردک، طاووس، لک لک)، آبزیان (ماهی) و موجودات ترکیبی (هارپی) هستند. همچنین یافته های پژوهش حاکی از آن است که نقوش جانوران حضور چشمگیری در تزیین ظروف سفالین زرین فام سده های ششم و هفتم هجری قمری کاشان دارند و اغلب به عنوان عنصر اصلی تزیین بر بستر ظروف ترسیم شده اند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
اسماعیل نصری
دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی؛ حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :