بررسی آرا و اندیشه های جامعه شناختی تالکوت پارسونز

دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ را باید دوره سیطره مقتدرانه نظریه کارکردگرایی ساختاری و و تئوری پرداز مشهورش تالکوت پارسونز بر فضای علمی و دانشگاهی آمریکا نامید. تفحص ژرف در آثار جامعه شناسان مهم اروپایی (وبر، دورکیم، پارتو) و تامل در مسائل و بحران های عظیم این قرن سرانجام او را به سوی ساختن تئوری های جدید در رابطه با کنش فردی، نظام اجتماعی و سیستم فرهنگی کشاند. پارسونز برای عناصر فرهنگی و اجتماعی در شکل گیری سیاست و اقتصاد نقش عمده ای قائل بود و در ترویج مکتب «کار کردگرایی ساختی» تلاش بسیاری کرد. پارسونز در همه آثارش هدف یگانه ای را دنبال کرده است، و آن عبارت است از ساختن قالب مفهومی و نظری برای جامعه شناسی تا به جامعه شناسی هم پایگاه علم واقعی را اعطا کند هم آن را به طرزی منطقی با سایر علوم انسانی مرتبط سازد.از یک سو یان کرایب،معتقداست پارسونز چارچوب نظری عظیمی را خلق کرده بود و معتقد بود که این تئوری قادر است همه چیزهای موجود درجهان اجتماعی را درخود بگیرد. در مقابل الوین گلدنر اعتقاد داشت که نظریه او، در حقیقت پاسخی بود به چالش مارکسیسم در دوران خودش. در واقع پارسونز می خواست تا ضمن پرهیز از سرزنش سرمایه داری، به تبیین و درکی از مسائل و مشکلات آن در قامت یک نظریه کلی اجتماعی برسد. به همین دلیل مساله اصلیپارسونز نظم بود و به عقیده مخالفانش همین امر او را به محافظه کاری در نظریه اجتماعی کشاند. نظریه های کلان، بیان پیچیده، دیدگاه متعالی و تفکر نظام ساز وی، به شدت مورد ملامت و تهاجم بعضی حوزه های جامعه شناسی (بخصوص دیدگاه دیالکتیکی) قرار گرفته است،بطوری که وی خودرانظریه پرداز درمان ناپذیر نامید.