بررسی دو دیدگاه حضور آریاییان و فرهنگ آنان درفلات ایران«از عصر آهن» یا «پیش از آن»؛ طرح یک دیدگاه سوم

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 211

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HISTUDY-13-1_004

تاریخ نمایه سازی: 30 آبان 1401

چکیده مقاله:

در این چند دهه و به ویژه دو دهه اخیر، بحث بر سر این که، زمان ورود جمعیت های آریایی به فلات ایران در چه عصری بوده، یکی از موضوعات جدالی دنیای تاریخ پژوهی و باستان شناسی ایران است. در این باره دو دیدگاه معروف تاریخی-باستان شناختی وجود دارد که در یکی که رایج تر است، ورود آریاییان مرتبط با عصر آهن و اواخر هزاره دوم پیش از میلاد دانسته می شود. نظریه دیگر، پیشینه حضور مردمان یادشده در فلات را به ادوار پیش از عصر آهن نسبت می دهد. مقالات گیرشمن، کامرون، دایسون و یانگ، پایه بررسی تفسیرهای صورت گرفته در دیدگاه نخست و جلد سوم دانش نامه کاشان، مبنای تحلیل ادله دیدگاه دوم در این مقاله را تشکیل داده اند. مقاله پیش رو، ضمن بررسی و نقد ادله نظریه نخست، به واکاوی دلایل انتقادی دیدگاه دوم، به مستندات مطرح شده در کتاب دانش نامه کاشان نیز می پردازد و مولفه های آن را تحلیل می کند. این امر از یک سو، با استفاده از ابزارهای موجود در نگرش باستان شناسی اساطیر و از سوی دیگر، با برقراری یک مطالعه تطبیقی- تحلیلی میان داده های استنادشده در هر دو نظریه و داده های موجود در منابع مکتوب میان رودانی که از چشم هر دو سو نادیده گرفته شده اند، صورت می‎گیرد و سپس با بیان نقاط قوت و ضعف هر دو دیدگاه، نظریه سومی را با حالت میانجی مابین دو دیدگاه مطرح می ‎کند. پژوهش کنونی، نشان داد که دلایلی وجود دارند که هر دو نظریه، در رابطه با برخی از مناطق، نگاهی درست را مطرح کرده اند، ولی این نگاه در همه مناطق فلات ایران، قابل پیگیری و اثبات نیست.

نویسندگان

سورنا فیروزی

دانشگاه مازندران

ابراهیم رایگانی

انتهای بلوار ادیب دوم، پردیس مرکزی دانشگاه نیشابور، گروه باستان شناسی، دکتر ابراهیم رایگانی

محمد امین سعادت مهر

دانشجوی دکترای گروه باستان شناسی دانشگاه مازندران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اوستا؛ کهن ترین سرودهای ایرانیان. (۱۳۷۹). جلدهای یکم و دوم. ...
  • اومستد، آلبرت تن ایک. (۱۳۸۴). تاریخ شاهنشاهی هخامنشی. ترجمه محمد ...
  • بهروز، ذبیح. (۱۳۳۱). تقویم و تاریخ ایران. به کوشش محمد ...
  • درخشانی، جهانشاه. (۱۳۸۳). دانشنامه کاشان، آریاییان، مردم کاشی، امرد، پارس ...
  • دوبلویس، لوکاس؛ و وان­دراسپک، روبارتوس. (۱۳۸۲). دیباچه­ای بر جهان باستان. ...
  • دیاکونوف، ایگور میخائیلوویچ. (۱۳۸۶). تاریخ ماد. ترجمه کریم کشاورز. چاپ ...
  • سرفراز، علی­اکبر؛ و فیروزمندی، بهمن. (۱۳۸۰). باستان­شناسی و هنر دوران ...
  • طبری، محمدبن­جریر. (۱۳۵۳). تاریخ طبری. ترجمه ابوالقاسم پاینده. جلد سوم. ...
  • طلایی، حسن. (۱۳۸۸). عصر مفرغ ایران. چاپ سوم. تهران: سمت ...
  • طلایی، حسن. (۱۳۸۹آ). باستان شناسی و هنر ایران در هزاره ...
  • طلایی، حسن. (۱۳۸۹ب). عصر آهن ایران. چاپ دوم. تهران: سمت ...
  • طلایی، حسن. (۱۳۹۰). پیش از تاریخ بین­النهرین. تهران: سمت ...
  • علی یف، اقرار. (۱۳۸۸). پادشاهی ماد. ترجمه کامبیز میربها. تهران: ...
  • فیروزی، سورنا؛ مهرآفرین، رضا؛ و موسوی­حاجی، سیدرسول. (۱۴۰۰). «کرزین، اکری ...
  • کامرون، جورج. (۱۳۶۵). ایران در سپیده دم تاریخ. ترجمه حسن ...
  • کرتیس، جان. (۱۳۸۹). بین النهرین و ایران در دوران باستان ...
  • کرتیس، وستا سرخوش و سارا استوارت. (۱۳۹۱). پیدایش امپراتوری ایران: ...
  • کینگ، لئونارد ویلیام؛ و تامسون، رجیونالد کمپل. (۱۳۸۴). کتیبه ایلامی ...
  • گردیزی، عبدالحی­بن­ضحاک. (۱۳۶۳). تاریخ گردیزی (زین الاخبار). تصحیح عبدالحی حبیبی. ...
  • گرشویچ، ایلیا. (۱۳۸۷). تاریخ ایران: دوره ماد. ترجمه بهرام شالگونی. ...
  • گزیده های زادسپرم. (۱۳۶۶). ترجمه محمدتقی راشد محصل. تهران: موسسه ...
  • گیرشمن، رومن. (۱۳۸۸). ایران از آغاز تا اسلام. ترجمه محمد ...
  • نستورخ، میخائیل. (۱۳۴۴). مبدا نژادهای انسانی. ترجمه فرامرز نعیم و ...
  • ویسهوفر، یوزف. (۱۳۹۰). ایران باستان از ۵۵۰ پیش از میلاد ...
  • نمایش کامل مراجع