منظر فرهنگی قلعه شاه دژ و دیگر آثار کوه صفه اصفهان

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 464

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JISUT-12-1_006

تاریخ نمایه سازی: 30 آبان 1401

چکیده مقاله:

کوه صفه یک چشم انداز طبیعی تاریخی با ارزش های وابسته به تمام اجزای تشکیل دهنده منظر آن است. به همین سبب برای محافظت از اعتبار فرهنگی اثر لازم است تمام اجزای چشم انداز طبیعی تاریخی در وضعیت کنونی، شناسایی و مطالعه و ثبت و حفاظت شوند. این اجزا، مجموعه آثار متمرکز در قله کوه به نام قلعه شاه دژ یا قلعه دیو و شواهد پراکنده وابسته و مرتبط و غیرمرتبط با آن از جمله کاخ تخت سلیمان در دیگر بخش های دامنه کوه را شامل می شود که در ایجاد و گسترش و استمرار محوطه، نقش شاخص داشته اند. مجموعه آثار ایجادشده در کوه صفه اصفهان که یکی از ارزشمند ترین دستاوردهای معماری است، نشان از شناخت درست ساکنان سرزمین از قابلیت های جغرافیایی در اصفهان دارد. مقاله حاضر تلاش دارد با بررسی منابع مکتوب و انجام بررسی های باستان شناختی، اهمیت محدوده در دوره های مختلف تاریخی را مشخص سازد و ضمن ثبت شواهد باقی مانده در کوه صفه به ویژه بخش هایی که تا کنون دیده نشده است و بیان ویژگی های آن، پیشنهادی برای تعیین محدوده و ضوابط عرصه و حریم قلعه به دست دهد. مطالعه حاضر نشان می دهد این نقطه راهبردی همواره ارتباط مستمر خود را با شهر اصفهان حفظ کرده و دست کم در دوران شکوفای اسلامی، به خوبی توانسته است امنیت شهر و نقاط پیرامون را تضمین کند. نظر به اهمیت اثر و توسعه افسارگسیخته شهر، همچنین ضرورت شناخت لایه های مدفون در زیر زمین، لازم است در تعیین حدود و تدوین قوانین محدوده عرصه و حریم، مسائل باستان شناسی که در شناخت و حفاظت از محوطه نقش شاخص دارند، در کنار موارد مربوط به حوزه های شهری و معماری و مرمت، در اولویت قرار گیرد..

نویسندگان

علی شجاعی اصفهانی

گروه باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعابن اثیر، عزالدین، ۲۰۰۱، الکامل فی التاریخ، تحقیق عمر عبدالسلام ...
  • ابن خلدون، ۲۰۰۳، ابوزید عبدالرحمان بن محمد، العبر تاریخ ابن ...
  • ابن قلانسی، ۱۹۰۸، ذیل تاریخ دمشق، تصحیح آمدروز، لیدن ...
  • ارباب اصفهانی، محمدمهدی بن محمدرضا، ۱۳۴۰، نصف جهان فی تعریف ...
  • اسکندربیک ترکمان، ۱۳۸۲، تاریخ عالم آرای عباسی، تصحیح ایرج افشار، ...
  • تحویلدار اصفهانی، ۱۳۴۲، میرزا حسین خان پسر محمدابراهیم خان، تاریخ ...
  • جابری انصاری، ۱۳۷۸، تاریخ اصفهان، ترتیب و تصحیح و تعلیق ...
  • جعفری زند، علی رضا، ۱۳۸۱، اصفهان پیش از اسلام، تهران، ...
  • جناب، میرسیدعلی، ۱۳۷۶، الاصفهان، به کوشش محمدرضا ریاضی، تهران، سازمان ...
  • ، ۱۳۸۶، آثار و ابنیه تاریخی اصفهان، تدوین و تصحیح ...
  • حسینی یزدی، محمد بن نظام، ۱۳۸۸، العراضه فی الحکایه السلجوقیه، ...
  • حسینی، ۱۹۸۰، صدرالدین ابوالحسن علی بن ناصر، زبده التواریخ فی ...
  • خواجه نظام الملک طوسی، ۱۳۹۰، حسن بن علی، سیر الملوک، ...
  • راوندی، محمد بن علی بن سلیمان، ۱۳۶۴، راحه الصدور و ...
  • رحیم زاده، محمدرضا، بی تا، «گزارش پیشنهادی ثبت عرصه و ...
  • سعیدی انارکی، فریبا، ۱۳۸۶، «گزارش اولین فصل کاوش قلعه شاه ...
  • ، ۱۳۹۵، «گزارش دومین فصل کاوش قلعه شاه دژ»، آرشیو ...
  • شجاعی اصفهانی، علی، بهار و تابستان ۱۳۹۸، «شبکه قلاع کوهستانی ...
  • ظهیرالدین نیشابوری، ۱۳۹۰، سلجوقنامه به انضمام ذیل سلجوقنامه ابوحامد محمد ...
  • ظهیرالدین نیشابوری، ۲۰۰۴، سلجوقنامه، به کوشش مورتن، وارمینستر، گیب ...
  • عظیمی، سید احسان الله، تابستان ۱۳۷۸، «وجه تسمیه کوه صفه»، ...
  • عمادالدین اصفهانی، ۱۹۸۰، تاریخ دوله آل سلجوق، اختصار الفتح بن ...
  • قزوینی، زکریا بن محمد بن محمود، ۱۳۷۱، آثار البلاد و ...
  • ، بی تا، آثار البلاد و اخبار العباد، بیروت، دار ...
  • کریمیان، حسن و عباسعلی احمدی و فریبا سعیدی اناری، ۱۳۸۷، ...
  • کشانی، محمدرضا و مولود ستوده، ۱۳۹۷، فهرست اجمالی اسناد تاریخی ...
  • لاله، هایده و دیگران، ۱۳۹۰، «گزارش پهنه شهر کهن نیشابور ...
  • مهریار، محمد، ۱۳۷۹، شاه دز کجاست، اصفهان، سازمان رفاهی و ...
  • ناشناس، ۱۳۸۹، مجمل التواریخ والقصص، تصحیح و تحشیه ملک الشعرا ...
  • ویلی، پیتر، ۱۳۸۶، آشیانه عقاب قلعه های اسماعیلی در ایران ...
  • همایی، ۱۳۸۴، جلال الدین، کتاب تاریخ اصفهان، مجلد ابنیه و ...
  • هنرفر، لطف الله، پاییز و زمستان ۱۳۷۶، «تصویری از اصفهان ...
  • ، آبان ۱۳۵۷، «باغ هزارجریب و کوه صفه»، هنر و ...
  • Alai, Cyrus, ۲۰۱۰, Special maps of Persia ۱۴۷۷-۱۹۲۵, Leiden; Boston, ...
  • Bruyn, Cornelis de, ۱۷۲۳, Voyages de Corneille le Bruyn au ...
  • Chardin, Jean, Langlès, Louis, ۱۸۱۱, Voyages du chevalier Chardin en ...
  • Dieulafoy, Jane, ۱۸۸۷, La Perse, la Chaldée et la Susiane, ...
  • Flandin, Eugène, Coste, Pascal, ۱۸۵۱, Voyage en Perse, Vol.۲, Paris, ...
  • Kaempfer, Engelbert, ۱۷۱۲, Amoenitatum exoticarum politico-physico-medicarum fasciculi V, quibus continentur ...
  • Kaempfer, Engelbert, ۱۹۶۸, Die Reisetagebiicher, ed. Meier-Lemgo, Wiesbaden ...
  • Minasian, Caro Owen, ۱۹۷۱, Shah Diz of Isma`ili fame: its ...
  • Eiwziwkʻchean, Vrdanis, ۱۸۵۴, Nkaragrutʻiwn Parskastani ereweli shinuatsots, Kostandnupōlis: I Tparani ...
  • Olivier, Guillaume-Antoine, ۱۸۰۷, Voyage dans l'empire Othoman, l'Egypte et la ...
  • پرونده ثبتی برج های جنوب غربی و جنوب شرقی باغ ...
  • پرونده ثبتی شاه دژ در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی ...
  • دستورالعمل «شرح خدمات برای تعیین حریم آثار تاریخی طبیعی» بناها، ...
  • نقشه محدوده عرصه و حریم و ضوابط حفاظتی غار تمتمان، ...
  • روزنامه ایران، ۱۸ آبان ۸۵: ۲۰؛ جام جم آنلاین، ۸/۲/۸۸ ...
  • نمایش کامل مراجع