در ابتدا ادراک بود

اگر به متون مقدس ادیان مختلف رجوع کنیم در می یابیم که در همه آنها منشا هستی و انسان با واقعیتی که خود آگاه هست یکی دانسته می شود که در واقع تشکیل دهنده وجود ادراک کننده است که در بالاترین سطح خود به عنوان یک علم و آگاهی مطلق شناخته می گردد و با آنکه متعالی هست باز هم منبع تمامی خود آگاهی در عالم هستی می باشد از جمله جهان ما از سوی دیگر "در ابتداء" که در عنوان مقاله ذکر کردیم انیگونه تفسیر می شود که نه تنها به گذشته تعلق دارد بلکه به حال نیز و بیانگر اکنون ابدی است به همین علت است که "در ابتداء" باید به مفهوم "در اصل" تفسیر شود چنانگه ترجمه لاتینی عبارتی که انجیل یوحنا کلمه به آن آغاز می گردد به بدان تصریح می کند "در اصل کلمه بود" به هر حال چه در مورد الله صخبت کنیم که به هست ها امر می کند که باشند و آنها به وجود می آیند چه در مورد تاو و یل کلمه که توسط آن همه چیز ها حذف شده اند و یا حتی برای براهمان در همه این موارد در خصوص آگاهی و یا خود آگاهی یک هستی عبدی همه جا حاضر صخبت می گردد. این حقیقت مخصوصا در هیندویزم به صورد روشن بیان می گردد که واقعیت اصالت دار که منبع همه هست ها است همزمان توصیف به وجود، وجدان و شوق توصیف می گزدد، ولی این هم صدایی در خصوص تصویر منشا همه هستی ها به عنوان هویتی با ادراک و خود آگاهی محدود به متون مقدس نیست. هم فیلسوفان شرق و هم آنهایی که به صورت فکری غرب تعلق دارند در مورد همین حقیقت صخن می گویند.