اعتبارپذیری قوای شناختی؛ نقد پلنتینگا بر طبیعت گرایی خداناباورانه
محل انتشار: فصلنامه اندیشه دینی، دوره: 20، شماره: 77
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 122
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JRT-20-77_006
تاریخ نمایه سازی: 1 آذر 1401
چکیده مقاله:
از نظر طبیعت گرایی و تکامل باوری، هدف و کارکرد نهایی قوای شناختی، سازگاری، بقا و تولید مثل است. لذا، قوای شناختی ما نه برای تولید باورهای صادق، بلکه برای رفتار سازگار به وجود آمده اند. آلوین پلنتینگا با این انگاره ی طبیعت گرایی مشکل دارد. از نظر او، اشکال اصلی طبیعت گرایی آن است که درک درستی از نحوه ی ارتباط بین باور و رفتار را ندارد و اصولا چنین ارتباطی را رد می کند. پلنتینگا با بررسی و نقد پنج دیدگاه طبیعت باور درباره ی ارتباط بین باور و رفتار، نتیجه می گیرد که اعتبارپذیری قوای شناختی بنابر تکامل باوری طبیعت گرایانه، پایین است و چون هر استدلالی علیه این قوا اقامه شود، نخست، نیاز به اطمینان بخشی قوای ادراکی دارد و دوم، اگر هم به عدم اعتمادپذیری این قوا برسیم، باوری خودشکن ایجاد کرده ایم، در هر دو صورت، طبیعت گرایی با انتقاد مواجه است. نقد پلنتینگا بر دیدگاه طبیعت گرایانه در اعتبار قوای شناختی از سوی برخی از فلسفه دانان با اشکالاتی مواجه شد که عبارتند از: ۱. بالا بودن احتمال ربط علی باور با رفتار، ۲. استدلال مبتنی بر ناباوری شخصی، ۳. عدم تمایز میان معرفت تاملی و غیرتاملی، ۴. یافتن شواهد مستقل برای اعتبارپذیری به منظور فرار از خودشکنی، ۵. خارجی بودن جایگاه حالات ذهنی و ۶. مشکل دور. ما معتقدیم غیر از اشکال دور، پلنتینگا به درستی توانسته پاسخ مناسبی برای هریک پیدا کند. هدف این نوشتار، تحلیل، تکمیل، توسعه و نقد دیدگاه پلنتینگا در رد طبیعت گرایی خداناباورانه از طریق قابلیت اطمینان بخشی قوای شناختی است تا سازگارپذیری یافته های علم جدید با باورهای دینی را نشان دهیم.
کلیدواژه ها:
قوای شناختی ، طبیعت گرایی خداناباورانه ، نظریه ی تکامل ، شبه پدیدارگرایی ، روش شناسی دین پژوهی ، پلنتینگا
نویسندگان
احمد عبادی
دانشیار فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان
مریم صالحی
کارشناس ارشد منطق فهم دین دانشگاه اصفهان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
