بررسی رئالیسم ماهوی بر پایه ی قضایای حقیقیه از منظر شهید مطهری
محل انتشار: فصلنامه اندیشه دینی، دوره: 16، شماره: 58
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 93
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JRT-16-58_004
تاریخ نمایه سازی: 1 آذر 1401
چکیده مقاله:
مساله ی توجیه صدق ادراکات بشر و اثبات واقع نمایی شناخت، که از آن به ارزش شناخت تعبیر می شود، از اساسی ترین و درعین حال پیچیده ترین مسائل مربوط به ادراکات است. شهید مطهری با آن که همه ی ادله ی وجود ذهنی را اثبات کننده ی ادعای حکمای مسلمان مبنی بر حصول صورت و عین ماهیت معلوم در ذهن نمی داند، معتقد است که «حکم ایجابی بر معدومات» به منزله ی یکی از دلایل اثبات این ادعا، اگر بر مبنای قضایای حقیقیه به صورتی که خواجه نصیرالدین در کتاب تجرید الاعتقاد مطرح کرده است، مطرح شود، نه تنها برای رد نظریه ی اضافه، بلکه برای اثبات ادعای حکما نیز کافی خواهد بود. در این نوشتار، این ادعا بر پایه ی تفسیری از قضایای حقیقیه، که درست تر و مقبول تر به نظر می رسد، نقد و بررسی شده و همچنین کفایت این دلیل به دلیل صعوبت و یا غیر ممکن بودن دستیابی به ذاتیات و عین ماهیات اشیا، مداقه و نقد شده است. نتیجه ی چنین کوششی از سوی شهید مطهری و حکمای مسلمان درباره ی توجیه صدق، تنها رسیدن به رئالیسمی است که از آن به رئالیسم مفهومی- حکایی یاد می شود، نه رئالیسم ماهوی، که شهید مطهری آن را تنها راه واقع بینی شناخت و کشف واقع می داند.
کلیدواژه ها:
۱- قضایای حقیقیه ، ۲- توجیه صدق ، ۳- وجود ذهنی ، ۴- ماهیت ، ۵- رئالیسم ماهوی ، ۶- رئالیسم مفهومی- حکایی
نویسندگان
نعمت اله بدخشان
استادیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :