آسیب شناسی معادل گزینی اصطلاحات تخصصی در حوزه علم سنجی در ایران

هدف:پژوهشگران رشته نوپای علم سنجی در ایران ناگزیر به استفاده از متون انگلیسی هستند و غالبا در انجام پژوهش های خود به زبان فارسی، به معادل گزینی در این حوزه اقدام می کنند. از آنجا که معادل گزینی برای اصطلاحات توسط افراد متعددی صورت می پذیرد، معادل های انتخاب شده غالبا از یک دستی و هماهنگی لازم برخوردار نیست. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان پراکندگی معادل های فارسی اصطلاحات و مفاهیم این حوزه از دانش انجام شده استروش پژوهش:در این پژوهش در مرحله اول شیوه تحلیل محتوای کمی و در مرحله دوم روش توصیفی و تحلیل کیفی به کار رفته است. یافته ها: در حوزه علم سنجی حدود ۴۲۵ اصطلاح تخصصی پرکاربرد وجود دارد که حداقل یکی از شش اصطلاح بیش از یک معادل دارد. در تحلیل و توصیف معادل گزینی ها مشاهده شد که در برخی از موارد به تناظر یک به یک توجه نشده است و چندمعنایی و هم معنایی در معادل گزینی ها مشاهده می شود. منشا زبانی آنها به قرار زیر است: عدم توجه به تعداد اجزای واژگانی اصطلاح، استفاده از عبارت های بدساخت، استفاده از گروه حرف اضافه دار، عدم توجه به مقوله واژگانی اجزاء اصطلاح، عدم توجه به ضابطه کوتاهی، عدم استفاده از وند، عدم توجه به بافت و گونه زبانی و عدم توجه به تفاوت ها و ظرافت های معنایی واژگاننتیجه گیری: بر اساس یافته ها به مرور به تعداد واژگان تخصصی فارسی حوزه علم سنجی افزوده شده و در نتیجه پدیده چندمعنایی و هم معنایی در این حوزه رو به افزایش است که باید با استفاده از راهکارهای زبانی و غیرزبانی معادل گزینی در این حوزه را مطابق با قواعد و الگوهای زبان فارسی انجام داد