ایثار یا استیثار؛ کدام یک در منابع فقهی و نظام حقوقی اسلامی مرجح و تاثیرگذار در جامعه است؟

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 267

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IPL-4-2_004

تاریخ نمایه سازی: 12 آذر 1401

چکیده مقاله:

ضرورت زیست اجتماعی انسان، مقتضی ترجیح منافع عمومی بر امیال فردی است درحالی که غریزه و طبیعت انسان به ترجیح خواسته های خود و تمامیت خواهی حکم می کند. این کشمکش از ابتدای آفرینش بشر در کشاکش اعصار و در تمامی امصار جریان داشته است. ایثار و گذشت از ارزش های مهم و اساسی در زمینه فردی و اجتماعی به شمار می رود و به­معنای دیگرگزینی و گذشتن از خود به سود دیگران است از فضایل اخلاقی به شمار می رود. نقطه مقابل ایثار، استیثار است که به معنای خودگزینی و منفعت خود را مقدم داشتن است که از رذایل اخلاقی به شمار آمده و مورد مذمت قرار گرفته است. هدف در این پژوهش تاثیر ترجیح ایثار یا استیثار در جامعه است. روش تحقیق در این پژوهش یه صورت توصیفی-تحلیلی تدوین شده است؛ با توجه به اهمیت و ارزش والای ایثار در جامعه و تاکید خداوند در آیات مختلف قرآن و سخنان امامان معصوم در روایات در این تحقیق، به صورت جزئی و دقیق تر تبیین مبانی ایثار و استیثار در فقه و نظام حقوقی اسلامی ضرورت می یابد. با این که استیثار و خودخواستن امری غریزی و طبیعی است و می تواند منافعی چون حفظ جان و مال داشته باشد، اما ایثار و دگرخواهی است که موجب زندگی سعادتمندانه در دنیا و آخرت خواهد شد و با توجه به آیات قرآن کریم، روایات و در آخر به حکم عقل ارزش و منزلت ایثار و قبح استیثار نمایان می گردد. در نتیجه با ژرف نگری به مبانی و منابع فقه و حقوق اسلامی، ترجیح ایثار بر استیثار در فقه و حقوق اسلامی مبرهن می شود و فایده این ترجیح، رشد ایثار در جامعه است که باعث توسعه یافتگی و سلامت جامعه و تعالی روحی و روانی می گردد و رسیدن به این فایده ماحصل این مقاله است.

نویسندگان

میلاد دهقانی

دانش آموخته دانشگاه فردوسی مشهد، کارشناسی ارشد

عباسعلی سلطانی

دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

مرضیه فردوسی دولت شانلو

دانش آموخته دانشگاه فردوسی مشهد، کارشناسی ارشد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتابنامه‫ قرآن کریم، ترجمه آیت­الله ناصر مکارم ­شیرازی، تهران، عابدزاده، ...
  • آم‍دی ، ع‍ب‍دال‍واح‍دب‍ن م‍ح‍م‍د(۱۴۱۰)، غررالحکم و دررالکلم، چاپ دوم، قم: ...
  • اب‍ن ف‍ارس ، اح‍م‍دب‍ن ف‍ارس (۱۴۰۴)، معجم مقائیس­اللغه، چاپ اول، ...
  • اب‍ن م‍ن‍ظور، م‍ح‍م‍دب‍ن م‍ک‍رم (۱۴۱۴)، لسان­العرب، چاپ سوم، بیروت: دارصادر ...
  • اب‍ن ­اب‍ی ­ال‍ح‍دی‍د، ع‍ب‍دال‍ح‍م‍ی‍دب‍ن ه‍ب‍هال‍ل‍ه (بی­تا)، شرح نهج­البلاغه، بی جا: ...
  • ارب‍لی ، علی ­ب‍ن عی‍س‍ی (بی­تا)، کشف الغمه فی معرفه ...
  • اسحاقی، سیدحسین(۱۳۸۷)، زندگی نامه و اندیشه های استاد شهید مرتضی ...
  • المهدی، حسین­بن محمد(بی­تا)، صیدالافکار فی­الادب والاخلاق والحکم والامثال، بی جا: ...
  • جمعی از پژوهشگران(۱۳۸۱)، الاص‍ول ­ال‍س‍ت‍ه ع‍ش‍ر م‍ن ­الاص‍ول الاول‍ی‍ه ، ...
  • دهخدا، علی­اکبر(۱۳۴۱)، لغت نامه دهخدا، تهران: سازمان مدیریت و برنامه ...
  • راغ‍ب ­اص‍ف‍ه‍ان‍ی ، ح‍س‍ی‍ن ب‍ن م‍ح‍م‍د(بی­تا)، المفردات فی غریب­القرآن، بی ...
  • رحمانی، مهناز(۱۳۹۱)، ترویج فرهنگ ایثار و گذشت در رسانه ملی، ...
  • سامانی، سیدمحمود(۱۳۹۱)، فرهنگ ایثار در اسلام و راه های ترویج ...
  • س‍ب‍زواری ، م‍ح‍م‍دب‍ن م‍ح‍م‍د(بی­تا)، جامع­الاخبار، قم: موسسه آل­البیت علیهم­السلام لاحیاء­التراث ...
  • سبزواری، محمد(۱۴۰۹)، ارشادالاذهان الی تفسیرالقرآن، چاپ اول، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات ...
  • ش‍ری‍ف ال‍رض‍ی ، م‍ح‍م‍دب‍ن ح‍س‍ی‍ن (بی­تا)، نهج­البلاغه، بی جا: دارالکتاب­اللبنانی ...
  • ص‍ف‍ار، م‍ح‍م‍دب‍ن ح‍س‍ن (بی­تا)، بصائر­الدرجات فی فضائل آل محمد(ص)، بی ...
  • طب‍اطب‍ائی ، سیدم‍ح‍م‍دح‍س‍ی‍ن (بی­تا)، المیزان فی تفسیرالقرآن، بی جا: منشورات ...
  • طباطبائی، سیدمحمدحسین(۱۳۹۰)، المیزان فی تفسیرالقرآن، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات ...
  • طبرسی، حسن بن فضل(۱۳۷۰)، مکارم الاخلاق، چاپ چهارم، قم: الشریف الرضی ...
  • طبری، محمدبن جریر(۱۴۱۲)، جامعه البیان فی تفسیر القرآن(تفسیر طبری)، بیروت: ...
  • طوسی، محمدبن حسن(بی تا)، التبیان فی تقسیرالقرآن، چاپ اول، بیروت: ...
  • طوسی، محمدبن حسن(۱۴۰۷)، تهذیب الاحکام، چاپ چهارم، تهران: دارالکتب الاسلامیه ...
  • عزیزی، بیتا(۱۳۹۳)، شناسایی و تحلیل مفهوم ایثار در آیات و ...
  • ع‍لی ب‍ن ح‍سی‍ن (ع)، الصحیفه­السجادیه­الکامله، چاپ اول، تهران: مشعر، (۱۴۱۹) ...
  • فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه مرتضی(۱۴۱۵)، تفسیرالصافی، چاپ دوم، تهران: ...
  • فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه مرتضی(۱۴۰۶)، الوافی، چاپ اول، اصفهان، ...
  • قربانی، سعید(۱۳۹۴)، آسیب های پیش روی فرهنگ ایثار و شهادت ...
  • ق‍طب راون‍دی ، س‍عی‍دب‍ن ه‍ب‍ه ال‍ل‍ه (۱۳۶۴)، م‍ن‍ه‍اج ­ال‍ب‍راع‍ه ف‍ی ...
  • قمی، علی بن ابراهیم(۱۳۶۳)، تفسیر القمی، ایران، قم: دار الکتاب ...
  • ک‍لی‍ن‍ی ، م‍ح‍م‍دب‍ن ی‍ع‍ق‍وب (۱۳۶۵)، الکافی، تهران: دارالکتب­الاسلامیه ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب(۱۴۲۹)، الکافی (ط-الحدیث)، چاپ اول، قم: دارالحدیث ...
  • لطیفی، محمود(۱۳۷۹)، عدالت اجتماعی در حکومت علوی، مجله حکومت اسلامی، ...
  • ل‍ی‍ث‍ی ­واس‍طی ، ع‍لی ب‍ن م‍ح‍م‍د(بی­تا)، عیون­الحکم والمواعظ، بی جا: ...
  • م‍ج‍ل‍سی ، م‍ح‍م‍د ب‍اق‍رب‍ن م‍ح‍م‍دت‍قی (۱۴۰۳)، بحارالانوار، بی جا: موسسه­الوفاء ...
  • مجموعه مقالات نخستین همایش علمی فرصت ها و چالش های ...
  • م‍ح‍م‍دی ­ری ش‍ه‍ری ، م‍ح‍م‍د(۱۳۷۷)، دانشنامه میزان­الحکمه، ترجمه حمیدرضا شیخی، ...
  • محمودی، محمدباقر(۱۹۸۶)، نهج­السعاده فی­المستدرک نهج­البلاغه، چاپ اول، نجف: موسسه­النعمان ...
  • مغنیه، محمد جواد(۱۴۲۴)، التفسیر الکاشف، قم: دار الکتاب الاسلامی ...
  • مکارم­شیرازی، ناصر(۱۳۸۴)، اخلاق در قرآن، قم: مدرسه­الامام علی­بن ابی طالب ...
  • مکارم­شیرازی، ناصر(۱۴۲۷)، دائره­المعارف فقه مقارن، چاپ اول، قم: مدرسه­الامام علی­بن ...
  • ن‍اظمی ­اردک‍انی ، م‍ه‍دی (۱۳۹۳)، چگونگی ارتقاء فرهنگ ایثار و ...
  • ن‍راقی ، م‍ه‍دی ب‍ن ابی ذر(بی تا)، جامع­السعادات، چاپ چهارم، ...
  • ن‍وی‍ری ، اح‍م‍دب‍ن ع‍ب‍دال‍وه‍اب (بی تا)، نهایه­الارب فی فنون­الادب، بی ...
  • نمایش کامل مراجع