تحلیل دوگانه ی «رفتار – کنش» و «بازخورد – بازتاب» در فلسفه ی روان شناسی اجتماعی با نگرش به حکمت متعالیه

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 87

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IPL-4-2_006

تاریخ نمایه سازی: 12 آذر 1401

چکیده مقاله:

همواره شناخت کردارهای انسانی، موضوعی کلیدی در علوم انسانی و به ویژه در روان شناسی و روان شناسی اجتماعی، بوده است. در پارادایم های مختلف، کردارهای انسانی، معنا، علل و پیامدهای متفاوتی دارند که دوگانه ی رفتارکنش از این زمره است. مسئله ی اصلی در این مقاله، بازتعریف جایگاه دوگانه ی رفتار –  کنش (و به تبع آن، دوگانه ی بازخورد –  بازتاب) است. این مسئله را باید در لایه ای فراتر از سطح نظریه های دانش روان شناسی و در سطح «فلسفه ی روان شناسی» نگریست و روش کلی پاسخ به آن نیز، توجه به رویکردهای مطالعات پارادایمی است. در فرآیند گردآوری از روش کتابخانه ای (و فن یادداشت نویسی) و در فرآیند تحلیلی نیز از روش تحلیل محتوای کیفی و با تمرکز بر روش تحلیل مضمونی بهره برداری شده است. فلسفه ی روان شناسی با رهیافت اسلامی را می توان با رویکرد پیشینی و دست کم از پنج منظر طرح و بسط کرد. سه زمینه ی «اختیار، آگاهی و نقش آنها بر کردارهای انسانی»، «مفهوم روان و رابطه ی تن و روان در انسان» و «نقش نگرش و انگیزش انسان در جهان اجتماعی» زمینه ی مفهومی پاسخ به پرسش های این مقاله را فراهم خواهند آورد. در فلسفه ی روان شناسی متعالیه، در برابر دوگانه ی رفتار – کنش، همواره «انسان با کردار مختارانه»» اصیل است. همچنین در برابر دوگانه ی بازخورد – بازتاب، نمود شئون روان شناختی انسان، بر خلاف بازخورد (در پارادایم اثباتی) و بازتاب (در پارادایم تفسیری)، نمایانگر انسانی مختار در همه ی شئون (یعنی بینش ها، منش ها، کشش ها و کردارها) و در تعامل و همراستا با جهان اجتماعی است. 

کلیدواژه ها:

رفتار ، کنش ، بازخورد ، بازتاب ، حکمت متعالیه ، فلسفه ی روان شناسی اجتماعی

نویسندگان

سعید اشیری

مدیر بخش متن پژوهی در موسسه ی انقلاب اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتابنامهآذربایجانی، مسعود(۱۳۹۵). چیستی فلسفه ی روان شناسی. فصلنامه ی حکمت ...
  • اتکینوسن، ریتا. ال. و دیگران(۲۰۰۰م). زمینه روان شناسی هیلگارد. ترجمه ...
  • اشیری، سعید و باسیتی، شهرام(۱۳۹۹). اصول روش شناختی تولید نظریه ...
  • ایمان، محمدتقی و کلاته ساداتی، احمد(۱۳۹۲). روش شناسی علوم انسانی ...
  • ایمان، محمدتقی(۱۳۹۱). روش شناسی تحقیقات کیفی. قم: پژوهشگاه حوزه و ...
  • ایمان، محمدتقی(۱۳۹۱b). فلسفه ی روش تحقیق در علوم انسانی. قم: ...
  • بارون، ر؛ د. بیرن و ن. برنسکامب(۲۰۰۶م). روان شناسی اجتماعی. ...
  • بشیری، ابوالقاسم(۱۳۹۵). مبانی انسان شناختی؛ دوساحتی بودن، اصالت نفس و ...
  • بلند، حسن(۱۳۹۳). بنیاد هستی شناختی اندازه گیری روانی. فصلنامه ی ...
  • پارسانیا، حمید(۱۳۹۱). جهان های اجتماعی. قم: کتاب فردا ...
  • پاکتچی، احمد(۱۳۹۵). مقام و منزلت انسان در اندیشه ی امام ...
  • خانی، ابراهیم(۱۳۹۵). جامعه شناسی متعالیه (هستی شناسی حیات های اجتماعی ...
  • خسروپناه، عبدالحسین و پناهی آزاد، حسن. (۱۳۸۸). نظام معرفت شناسی ...
  • دکارت، رنه(۱۳۶۱). تاملات در فلسفه ی اولی. ترجمه ی دکتر ...
  • راستیان، ابراهیم(۱۳۹۵). درآمدی بر تربیت دینی بر اساس حکمت متعالیه. ...
  • سالاری فر، محمدرضا و همکاران(۱۳۹۶). روان شناسی اجتماعی با نگرش ...
  • سیف، علی اکبر(۱۳۹۷). تغییر رفتار و رفتار درمانی (نظریه ها ...
  • شریعت باقری، محمدمهدی(۱۳۹۴). پیش درآمدی بر نظریه ی روان شناسی ...
  • صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)(۱۳۸۶). الشواهد الربوبیه فی المنهاج السلوکیه، با حواشی ...
  • صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)(۱۹۸۱م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، لبنان: ...
  • صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)(۱۳۶۳). مفاتیح الغیب، جلد ۱، تهران: وزارت فرهنگ ...
  • صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)(۱۳۶۶). تفسیر القرآن الکریم، ۷جلد، قم: بیدار، چاپ ...
  • عابدی سرآسیا، علی رضا(۱۳۹۶). هرمنوتیک و اصول فقه (درآمدی بر ...
  • عبودیت، عبدالرسول(۱۳۹۵). درآمدی به نظام حکمت صدرائی. جلد سوم (انسان ...
  • کوهن، توماس(۱۹۶۲م). ساختار انقلاب های علمی. ترجمه ی سعید زیباکلام ...
  • معماری، زهره و طالب زاده، حمید(۱۳۹۴). رفلکشن و سیر تطور ...
  • منصور، محمود و دادستان، پری رخ(۱۳۸۵). روان شناسی ژنتیک. تهران: ...
  • میسون، کلی. و دیگران(۱۳۹۲). فلسفه ی روا ن شناسی در ...
  • واعظی، احمد(۱۳۹۲). نظریه ی تفسیر متن. قم: پژوهشگاه حوزه و ...
  • هوسرل، ادموند(۱۳۹۰). تاملات دکارتی(درآمدی بر پدیده شناسی). ترجمه ی عبدالکریم ...
  • Ajzen, I. Timko, C. & White, J.B. (۱۹۸۲). Self-monitoring and ...
  • Bermudez, J. L. and Macpherson, F. (۲۰۰۵) Philosophy of Psychology: ...
  • Copson, A. and Grayling, A. C. (۲۰۱۵). The Wiley Blackwell ...
  • McLeod, S. A. (۲۰۱۹, April ۱۱). Freewill vs determinism. Simply ...
  • Skinner, B. F. (۱۹۷۴). About behaviorism. Vintage Books ...
  • Wegner, D. M. (۲۰۰۲). The illusion of conscious will. Cambridge: ...
  • نمایش کامل مراجع