طب عامیانه و بسترهای اجتماعی فرهنگی موثر بر آن در عصر صفوی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 253

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TUHIS-13-31_006

تاریخ نمایه سازی: 17 آذر 1401

چکیده مقاله:

طب عامیانه در دوره صفویه، از برخی زمینه‎ها و بسترهای متعدد معرفت‎شناختی، فرهنگی و اجتماعی تاثیر پذیرفت. از یک طرف، خصلت‎های فکری و فرهنگی دیرپا، تثبیت‎شده و تاریخی، وضعیت جامعه ایران عصر صفوی را به‎مثابه جامعه‎ای پیشامدرن تثبیت می‎کرد و از جانب دیگر، وقوع برخی تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در این دوره، بر وضعیت فرهنگی، نظام باورها، جهان‎بینی‎ها و هنجارها و اعمال طبقات اجتماعی در بستر زندگی روزمره تاثیر می‎گذاشت. این دو مولفه کلان به‎صورت مستقیم و غیرمستقیم، بر وضعیت طب عامیانه در این دوره تاثیر گذاشتند. فرضیه این پژوهش این است که طب عامیانه دوره صفوی، به‎صورت هم‎زمان از مولفه‎هایی هم‎چون اسطوره‎ای بودن جامعه، اتکا بر کیهان‎شناسی پیشامدرن، غلبه علوم غریبه و رویکردهای مبتنی بر طالع‎بینی، رواج گسترده خرافه‎گرایی و هم‎چنین وضعیت ساختاری علوم، تاثیر پذیرفت. تلاش می‎شود تا به روشی تحلیلی، این مسئله تبیین شود که بسترهای مهم و تاثیرگذار بر وضعیت طب عامیانه عصر صفوی، از کدام زمینه‎های معرفت‎شناختی، فرهنگی و اجتماعی تاثیر پذیرفت.

نویسندگان

فاطمه علیان

دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه اصفهان

مسعود کثیری

استادیار دانشگاه اصفهان

اسماعیل سنگاری

دانشیار دانشگاه اصفهان

نزهت احمدی

دانشیار دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتاب هاآرمسترانگ، کارن (۱۳۹۰)، تاریخ مختصر اسطوره، ترجمه عباس مخبر، ...
  • ابن‎خلدون، عبدالرحمن (۱۳۴۵)، مقدمه ابن خلدون، ترجمه پروین گنابادی، بنگاه ...
  • الگود لوید، سیریل (۱۳۵۷)، طب در دوره صفویه، ترجمه محسن ...
  • اسماعیل‎پور، ابوالقاسم (۱۳۷۷)، اسطوره بیان نمادین، تهران، سروش ...
  • الگود لوید، سیریل (۱۳۷۱)، تاریخ پزشکی ایران و سرزمینهای خلافت ...
  • اولئاریوس، آدام (۱۳۶۳)، سفرنامه اولئاریوس، ترجمه احمد بهپور، تهران، ابتکار ...
  • جانب اللهی، محمدسعید (۱۳۹۰)، پزشکی سنتی و عامیانه مردم ایران، ...
  • دلاواله، پیتر (۱۳۴۸)، سفرنامه پیترو دلاواله، ترجمه شجاع‎الدین شفا، تهران، ...
  • دوستخواه، جلیل (۱۳۹۱)، حاشیه بر ترجمه اوستا، تهران ...
  • خوانساری، آقا‎ جمال. (۱۹۷۶)، کلثوم ننه، تهران، مروارید ...
  • حاجی خلیفه (بی تا)، کشف الظنون عن اسامی الکتب و ...
  • شاردن، ژان (۱۳۳۵)، سیاحت نامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، تهران، ...
  • شمس اردکانی، محمدرضا و دیگران (۱۳۹۰)، گذری بر دانش پزشکی ...
  • شیبی، کامل مصطفی ‎(۱۳۸۵)، تشیع‎ و تصوف‎ تا آغاز سده ...
  • کارری، جملی (۱۳۴۸)، سفرنامه کارری، ترجمه عباس نخجوانی و عبدالعلی ...
  • کاسیرر، ارنست (۱۳۹۶)، فلسفه صورت های سمبلیک، ترجمه یدالله موقن، ...
  • کاشفی، حسین (بی تا)، اسرار قاسمی، چاپخانه حسن علمی، تهران ...
  • کمپفر‎، انگلبرت (۱۳۶۰)، سفرنامه، ترجمه کیکاوس جهانداری، چاپ سوم، تهران، ...
  • کاویانی پویا، حمید (۱۳۹۴)، نخستین بیمارستان و مراکز درمانی در ...
  • کریمی، بهزاد (۱۳۹۵)، زنان در گفتمان پزشکی ایران با تکیه ...
  • گیاهی یزدی، حمیدرضا (بی تا)، تاریخ نجوم در ایران، تهران، ...
  • فضایی، یوسف (۱۳۶۹)، جادوی عملی و مسری ابتدایی، منشا پیدایش ...
  • فزونی استرآبادی، بحیره (۱۳۲۸ق)، بحیره، به کوشش عبدالکریم فمی تفرشی، ...
  • ملک‎آرا، علیرضا (۱۳۸۵)، آئین‎های شفا، تهران ...
  • موسوی فندرسکی، سیدابوطالب (۱۳۸۸)، تحفه العالم، تصحیح رسول جعفریان‎، تهران، ...
  • منز، بئاتریس فوربز (۱۳۹۰)، قدرت، سیاست و مذهب در عصر ...
  • نوایی، امیرعلیشیر (۱۳۳۲)، مجالس النفائس، به کوشش علی اصغر حکمت، ...
  • نجم آبادی، محمود (۱۳۴۱)، تاریخ طب ایران، تهران ...
  • نفیسی، ابوتراب (۱۳۶۴)، پژوهش در مبانی عقاید سنتی پزشکی مردم ...
  • هلزی هال، لوییس ویلیام (۱۳۶۳)، تاریخ و فلسفه علم، ترجمه ...
  • یشت‎ها (۱۳۵۶)، ترجمه ابراهیم پور داوود، به کوشش بهرام فره ...
  • مقاله هاربانی، علی؛ معمار، ثریا؛ جعفری، علی‎اکبر؛ حیدری، معصومه، «بررسی ...
  • ستوده‎فر، مهدی؛ جدیدی، ناصر؛ قلی زاده، آذر، «تحلیلی جامعه شناختی ...
  • سجادی، سیداحمد، «علوم غریبه»، دائرهالمعارف تشیع، نشر شهید سعید محبی، ...
  • قاسملو، فرید، «جایگاه طب سنتی در پزشکی دوره اسلامی: بازشناسی ...
  • کثیری، مسعود، «تاثیر باورهای طبی مغولان در عصر قاجار»، فصلنامه ...
  • نمایش کامل مراجع