بررسی ساختار نظام اداری و سیاسی در آذربایجان عصر ناصری و مظفری

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 147

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TUHIS-12-28_007

تاریخ نمایه سازی: 17 آذر 1401

چکیده مقاله:

آذربایجان به مرکزیت تبریز به دلیل مجاورت با روسیه و عثمانی و استقرار ولیعهد در آن از جایگاه خاصی برخوردار بود و لذا اداره آن سازوکار متفاوتی را می‎طلبید. در راس این مجموعه دیوانیان اعزامی از مرکز بودند ولی زیرمجموعه این نظام محلی به دلیل سابقه سیاسی و اداری تبریز از ظرفیت‎های بومی و گاه غیربومی تامین می‎شد. نقش اشکالات و نواقص ساختاری اداری و سیاسی تبریز در بروز نابسامانی‎های اداری این شهر ولیعهدنشین به عنوان مسئله در تحقیق حاضر مورد بررسی قرار می‎گیرد و با روش توصیفی و تبینی به این سوال‎های اساسی پاسخ داده می‎شود که ساختار اداری و سیاسی تبریز در ایران عصر ناصری و مظفری از کدام نواقص و مشکلات رنج می‎برد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در نظام اداری تبریز این دوره ولیعهد و پیشکار ستون‎های اصلی نظام اداری و سیاسی تبریز بودند، ازاین‎روی مناسبات این دو در روند امور این شهر تاثیر مهمی داشت. عدم شفافیت نظام اداری و سیاسی در تعیین حدود وظایف ولیعهد و پیشکار همواره زمینه ساز بروز تعارضاتی میان آنان بود. همچنین تداخل کارکردهای مناصب فوقانی امری بغرنج در ساختار اداری ‎و‎ سیاسی تبریز در این دوره بود. ضعف نظام اداری ‎و‎ سیاسی مداخلات نمایندگان سیاسی دول انگلیس و روسیه را در امور تبریز به همراه داشت. افزون بر این جایگزینی تجمیع قدرت به‎جای اصل تفکیک قدرت این ساختار را متزلزل‎تر نمود نتیجه این تزلزل شورش‎های اجتماعی پیش از مشروطه است.

کلیدواژه ها:

قاجار ، آذربایجان ، تبریز ، نظام اداری و سیاسی ، دوره‎های ناصری و مظفری

نویسندگان

سهیلا شکری

دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه خوارزمی، تهران

میرهادی حسینی

استادیار دانشگاه خوارزمی، تهران

حسین محمدی

استادیار دانشگاه خوارزمی، تهران

کاظم میقانی

استادیار دانشگاه خوارزمی، تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتاب هااحتشام‎السطنه (۱۳۹۲)، خاطرات، چاپ اول، تهران، زوار ...
  • آدمیت، فریدون (۱۳۸۴)، امیرکبیر و ایران، چاپ نهم، تهران، خوارزمی ...
  • اعتمادالسلطنه (۱۳۶۳)، المآثر و الآثار، مصحح ایرج افشار، جلد اول، ...
  • (۱۳۶۷)، تاریخ منتظم ناصری، مصحح محمد اسماعیل رضوانی، جلد ۳، ...
  • (۱۳۴۹)، صدرالتواریخ، به اهتمام محمد مشیری، طهران، وحید. ...
  • (۱۳۶۴)، مرآه‎البلدان، به کوشش پرتو نوری علاء و محمدعلی سپانلو، ...
  • اقبال، عباس (۱۳۵۵)، میرزا تقی‎خان امیرکبیر، به اهتمام ایرج افشار، ...
  • الگار، حامد (۱۳۶۹)، دین و دولت در ایران، مترجم ابوالقاسم ...
  • امین‎الدوله (۱۳۷۰)، خاطرات سیاسی، به کوشش حافظ فرمانفرمائیان، تهران، امیرکبیر ...
  • بیانی، خانبابا (۱۳۷۵)، پنجاه سال تاریخ ناصری، جلدهای ۶-۵-۴، چاپ ...
  • جهانگیر میرزا (۱۳۲۷)، تاریخ نو، به اهتمام عباس اقبال، تهران، ...
  • حسینی فسایی، میرزاحسن (۱۳۷۸)، فارسنامه ناصری، مصحح منصور رستگار فسائی، ...
  • خورموجی، محمدجعفر (۱۳۶۳)، حقایق‎الاخبار ناصری، به کوشش حسین خدیو جم، ...
  • سپهر، محمدتقی لسان الملک (۱۳۹۰)، ناسخ‎التواریخ تاریخ قاجاریه، به اهتمام ...
  • سرداری نیا، صمد (۱۳۷۷)، تبریز در نهضت تنباکو، چاپ اول، ...
  • سعادت نوری، حسین (۱۳۶۴)، رجال دوره قاجاریه، چاپ اول، تهران، ...
  • فلور، ویلم (۱۳۶۶)، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر ...
  • کرزن، جرج (۱۳۷۳)، ایران و قضیه ایران، مترجم غلامعلی وحید ...
  • لمبتون، آ.ک.س (۱۳۷۵)، ایران عصر قاجار، مترجم سیمین فصیحی، چاپ ...
  • محبوبی اردکانی (۱۳۶۸)، چهل سال تاریخ ایران، به کوشش ایرج ...
  • محمود، محمود (۱۳۶۷)، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در ...
  • مستوفی، عبد‎الله (۱۳۸۶)، شرح زندگانی من، جلد۱و۲، چاپ اول، تهران، ...
  • مخبرالسلطنه، هدایت (۱۳۶۳)، گزارش ایران، به اهتمام محمدعلی صوتی، جلدهای ...
  • ملک‎المورخین، عبدالحسین خان سپهر (۱۳۶۸)، یادداشت‎های ملک‎المورخین و مرآت‎الوقایع مظفری، ...
  • نادرمیرزا (۱۳۵۱)، تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، تنظیم محمد مشیری، ...
  • نظام‎السلطنه مافی (۱۳۶۱)، خاطرات و اسناد، به کوشش معصومه نظام‎مافی، ...
  • هدایت، رضا قلی‎خان (۱۳۸۰)، تاریخ روضه‎الصفای ناصری، مصحح جمشید کیان‎فر، ...
  • مقاله هااتحادیه، منصوره، «خاطرات رجال قاجار»، ایران‎نامه (بنیاد مطالعات ایران ...
  • (۲۵۳۵) «ناصرالدین‎شاه و امور آذربایجان»، مجموعه سخنرانی‎های هفتمین کنگره تحقیقات ...
  • قدیمی قیداری، عباس و هاشمیلر، محدثه، «نگاهی به منصب امیرنظام ...
  • قلاوند، زهرا و خسروبیگی، هوشنگ، «وظایف و کارکرد حکام ایالات ...
  • ، «منصب وزیر نظام و وظایف آن در دوره قاجار»، ...
  • اسناد منتشرنشدهسازمان اسناد کتابخانه ملی ایران (ساکما)، نامه ناصرالدین شاه ...
  • اسناد منتشرشدهاصفهانیان، کریم (۱۳۸۵)، اسناد تاریخی خاندان غفاری، اصفهان، مرکز ...
  • صفایی، ابراهیم (بی‎تا)، اسناد نویافته، تهران، بابک ...
  • روزنامه هاوقایع‎الاتفاقیه(۱۲۷۰)، شماره ۱۶۲. ...
  • (۱۲۷۰)، شماره ۱۶۶. ...
  • (۱۲۷۵)، شماره ۴۱۰ ...
  • ناصری (۱۳۱۱ ق)، شماره ۶. ...
  • (۱۳۱۲ ق)، شماره ۱۸. ...
  • (۱۳۱۳ ق)، شماره ۲۷. ...
  • (۱۳۱۳ ق)، شماره ۳۱ ...
  • نمایش کامل مراجع