بررسی عوامل فراز و فرود فقه شیعه پس از شیخ طوسی و مطالعه شرایط تاثیرگذار بر رشد دوباره آن

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 140

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TUHIS-5-9_008

تاریخ نمایه سازی: 17 آذر 1401

چکیده مقاله:

چکیده ادوار فقه و تحول در روش فقاهت شیعه رابطه ی مستقیمی با اوضاع اجتماعی مذهبی جوامع شیعی دارد؛ به طوری که می توان آن را منعکس کننده ی خصوصیات یک عصر تاریخی و در عین حال موثر در شکل گیری عناصر عصر بعد دانست. این تحولات فقط تفریع فقه و بیان احکام را دربر نمی گیرد، بلکه شامل روش استنباط و نقش فقها در کاربرد احکام نیز می گردد. دو دوره مهم از ادوار فقه شیعی، مقارن با دوران حکومت ایلخانی و تیموری است؛ دوره ی نخست، دوره ی تقلید و رکود فقه است که تا نیمه ی قرن هفتم ادامه دارد و پس از آن یکی از طولانی ترین ادوار فقه و اصول شیعه آغاز می شود و مجددا، فقه شیعی، دوره ای از شکوفایی و پویایی را تجربه می کند. در این دوره با ظهور دانشمندان بزرگ شیعی، فقه دچار تحولات اساسی و مهمی می شود. در این مقاله سعی شده است با نگاهی به سیر تحول فقه شیعه از دوره ایلخانی تا اواخر تیموری؛ عوامل رکود فقه شیعه پس از شیخ طوسی و شرایط تاثیرگذار بر رشد دوباره آن در دوره پس از مغول بررسی شود. لیکن پیش از آن با نگاهی مختصر به دوره قبل از ایلخانی به کارنامه و تلاش های شخصیت­های برجسته­ای نظیر شیخ طوسی، شیخ مفید و سید مرتضی اشاره شده است. همچنین موانع پیش روی علمای عصر مغول و فرصتها و چالش های آن عصر، بخش دیگری از این مقاله را تشکیل می دهد. بررسی سیر تحول فقه شیعه و شرایط پر فراز و نشیب آن طی دو دوره ی مذکور، نتیجه ی پایانی این نوشته است.

کلیدواژه ها:

کلیدواژه ها: فقه شیعه ، ایلخانان ، فقه اهل سنت ، تیموریان ، ادوار فقه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع و مآخذ− ابن اثیر، علی بن محمد (۱۴۲۲ق)، الکامل ...
  • − استرآبادی، محمدبن علی (۱۴۲۲ق./۱۳۸۰)، منهج المقال فی تحقیق احوال ...
  • − ابن طقطقی، محمدبن علی بن طباطبا (۱۳۶۰)، تاریخ فخری ...
  • − ابن عماد حنبلی (۱۴۱۴ق)، شذرات الذهب من اخبار من ...
  • − ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد (۱۳۸۱)، الحوادث الجامعه(رویدادهای قرن ...
  • − امین، سیدمحسن (۱۴۱۸ق)، اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، طبع ...
  • − تبریزی مدرسی، محمدعلی (۱۳۷۳ق)، ریحانه الادب، تهران، سعدی ...
  • − جناتی، محمد ابراهیم (۱۳۷۲)، ادوار اجتهاد از دیدگاه مذاهب ...
  • − جوینی، عطاملک (۱۳۶۲)، تاریخ جهانگشا، تصحیح محمد قزوینی، تهران، ...
  • − حر عاملی، محمدبن حسن (۱۳۵۸ق)، امل الآمل، تحقیق: سید ...
  • − حسینی جلالی، سیدمحمدرضا (۱۳۸۳)، نگاهی به المسائل السرویه شیخ ...
  • − حلی (محقق)، شیخ نجم الدین (۱۴۰۳ق)، معارج الاصول، تحقیق ...
  • − حلی، محمدبن منصوربن احمدبن ادریس (۱۳۴۱ق)، السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی، قم، ...
  • − خواندمیر، غیاث الدین (۱۳۳۵)، تاریخ حبیب السیر، تهران، کتابفروشی ...
  • − درودگر، محمدجواد (بهار و تابستان ۱۳۸۲)، تحجر و تجدد ...
  • − ذهبی (۱۴۰۵ق)، دول الاسلام، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات ...
  • − زین الدین، شیخ حسن بن (۱۳۶۵)، معالم الدین و ...
  • − شبانکاره ای، محمدبن علی (۱۳۶۳)، مجمع الانساب، تصحیح میرهاشم ...
  • − شبیری زنجانی، سیدمحمدجواد (۱۳۷۱)، فهرست آثار شیخ مفید در: ...
  • − شوشتری، قاضی نورالله (۱۳۷۷)، مجالس المومنین، تهران، انتشارات اسلامیه ...
  • − شهید اول، محمدبن مکی (۱۳۷۶)، غایه المراد فی شرح ...
  • − صدر، سیدمحمدباقر (۱۳۲۱ق./۱۳۷۹ش)، المعالم الجدیده، قم، چاپ کنگره شهید ...
  • − عاملی، محمدبن مکی (شهیداول) (بی تا)، القواعد والفوائد فی ...
  • − عبدالرحمن ابن خلدون (بی تا)، مقدمه ابن خلدون، ترجمه: ...
  • − عسقلانی، احمدبن علی (۱۳۳۱ق)، لسان المیزان، حیدرآباد دکن، مجلس ...
  • − عسقلانی، ابن حجر (۱۳۱۴ق)، لسان المیزان، بیروت، داراحیاء التراث ...
  • − طبری، میرزا محمدحسین (۱۳۱۸ق)، مستدرک الوسائل، تهران، دارالخلافه ...
  • − قمی، شیخ عباس (۱۳۴۹ق)، هدیه الاحباب، نجف، المرتضویه ...
  • − مدرسی طباطبائی (۱۳۶۲)، زمین در فقه اسلامی، تهران، دفتر ...
  • − مستوفی، حمدالله (۱۳۱۷)، دستورالوزراء، تصحیح و مقدمه: سعید نفیسی، ...
  • − نامه دانشوران ناصری (۱۳۳۸)، نوشته جمعی از علمای قاجار، ...
  • − نسوی، شهاب الدین، محمد فرندزی زیدری (۱۳۴۴)، سیرت جلال ...
  • − یعقوبی، محمدطاهر (۱۳۸۴)، «ابن علقمی و سقوط بغداد»، تاریخ ...
  • نمایش کامل مراجع