وحی غیرقرآنی در اندیشه فیض کاشانی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 201

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SHK-15-1_002

تاریخ نمایه سازی: 19 آذر 1401

چکیده مقاله:

 وحی یکی از مفاهیم کلیدی ادیان است که بنا بر اعتبارات مختلف نزد متکلمین مسلمان تقسیمات گوناگونی دارد. یکی از این تقسیمات کلامی، وحی قرآنی در مقابل وحی غیرقرآنی است که از آن به «وحی بیانی» یا «غیرمتلو» تعبیر می شود و بسیاری از بزرگان اهل سنت و شیعی از جمله فیض کاشانی بدان معتقدند. نوشتار پیش رو پس از بیان پیشینه ای از پژوهش هایی که از سوی موافقان و مخالفان وحی غیرقرآنی انجام شده، به تبیین دیدگاه فیض کاشانی در مورد وحی غیرقرآنی پرداخته و مصادیق، ادله و پیامدهای آن را تحلیل نموده است. با توجه به تمایز تعاریف «نبی» و «رسول» و «امام» در دیدگاه فیض کاشانی، از کنار هم چیدن نظریات وی که غالبا از کتاب الوافی، الصافی و علم الیقین گرد آمده، نتیجه می شود که فیض هرچند به بعضی از ادله ای که مستند برخی موافقان، برای اثبات وحی غیر قرآنی واقع شده استناد نکرده، وجود وحی غیر از قرآن را پذیرفته و قائل به ارسال وحی بر پیامبر(ص) قبل و بعد از رسالت بوده است. به باور وی پیامبر(ص) هم زمان با قرآن، وحی «غیرقرآنی» را نیز دریافت می کردند که از مصادیق آن سنت، ولایت علی(ع)، فضیلت اهل بیت(ع)، جزئیات احکام و... است.از دید فیض رویه غالب در وحی غیر قرآنی، تفسیر قرآن است؛ هرچند در وحیانی بودن مواردی غیر از تفصیل قرآن، از قبیل اذان و بشارت ولادت امام حسین(ع) نیز فیض تصریح داشته است. فیض با وجود گستره وسیعی که برای وحی غیرقرآنی قائل شده است، تحریف قرآن را نپذیرفته و روایات تحریف نما را بر فرض صحت، بر تحریف معنوی حمل کرده که الزامی بر تحریف لفظی قرآن ندارند.

نویسندگان

حسین ستار

استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

زینب شمس

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن اثیر، مبارک (۱۳۶۴ق)، النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، ...
  • ابن فارس، احمد (۱۳۹۹ق)، معجم مقاییس اللغه، تحقیق عبدالسلام محمد ...
  • ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو (۱۴۱۹ق)، تفسیر القرآن العظیم، ...
  • ابن هشام، عبدالملک (بی تا)، السیره النبویه، بیروت: دار المعرفه ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر (۱۳۸۸ق)، انوار التنزیل و اسرار التاویل، ...
  • تمسکی بیدگلی، علی و موسوی، محسن (۱۳۹۶ش)، «گستره وحی محمدی ...
  • (۱۳۹۸ش)، «حدیث اورنگ؛ بازخوانی حدیث اریکه، به مثابه مستند وحیانی ...
  • (۱۴۰۰ش)، «تفسیرها از کتاب و حکمت، از منظر دلالت بر ...
  • ثقفی تهرانی، محمد (۱۳۹۸ق)، روان جاوید در تفسیر قرآن مجید، ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۶ش)، سیره رسول اکرم(ص) در قرآن، قم: ...
  • حسینی همدانی، محمد (۱۴۰۴ق)، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تهران: ...
  • دروزه، محمدعزت (۱۳۹۳ق)، التفسیر الحدیث: تفسیر السور حسب النزول، بیروت: ...
  • رازی، ابوالفتوح (۱۳۵۲ق)، روح الجنان و روض الجنان، تهران: اسلامیه ...
  • رازی، فخرالدین محمد (۱۴۱۵ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار الاحیاء التراث ...
  • راغب اصفهانی، حسین (۱۴۱۲ق)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق صفوان ...
  • سید بن طاووس (بی تا)، فلاح السائل، قم: دفتر تبلیغات ...
  • شافعی، محمد بن ادریس (۱۳۵۸ق)، الرساله، مصر: الحلبی ...
  • صدوق، علی بن حسین بابویه (۱۴۱۴ق)، الاعتقادات، قم: کنگره شیخ ...
  • (بی تا)، علل الشرایع، تهران: مصطفوی ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۷۹ق)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • طبری، ابن جریر (۱۳۹۲ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: ...
  • (۱۳۸۷ق)، تاریخ الامم و الملوک، بیروت: دار التراث ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۳۹۰ق)، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، ...
  • (۱۳۷۹ق)، التبیان فی تفسیر القرآن، تصحیح حبیب قصیر العاملی، نجف: ...
  • عابدی، احمد (۱۳۸۷ش)، «وحی قرآنی و وحی بیانی»، اندیشه نوین ...
  • عسکری، مرتضی (۱۴۱۶ق)، القرآن الکریم و روایات المدرستین، قم: اصول ...
  • (۱۳۸۷ش)، بر گستره کتاب و سنت، ترجمه محمدجواد کرمی، قم: ...
  • فخاری، علیرضا، ابراهیمی، لیلا، درستی، مهدی (۱۳۹۹ش)، «شرح و تحلیلی ...
  • فیض کاشانی، ملامحسن. ۱۴۱۵ق. الصافی، تهران: صدر. ...
  • (۱۴۰۶ق)، الوافی، قم: کتابخانه آیت الله المرعشی. ...
  • (۱۳۷۷ش)، علم الیقین فی اصول الدین، قم: بیدار ...
  • قرطبی، محمد بن احمد (۱۴۰۵ق)، الجامع الاحکام القرآن، بیروت: دار ...
  • کاشانی، ملا فتح الله (۱۳۹۴ش)، تفسیر خلاصه منهج الصادقین، قم: ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه ...
  • مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳ق)، بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۴ش)، قرآن شناسی، قم: موسسه امام خمینی(ره) ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۸۰ش)، تفسیر نمونه، قم: دار الکتب الاسلامیه ...
  • ناجی نصرآبادی، محسن (۱۳۷۸ش)، کتاب شناسی فیض کاشانی، تهران: کنگره ...
  • نسفی، عبدالله بن احمد (۱۴۱۶ق)، تفسیر النسفی (مدارک التنزیل و ...
  • نمایش کامل مراجع