مطالعه تاریخ معماری و شهرسازی کاشان با تکیه بر شاکله مفهومی جدل سه سویه لوفور

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 361

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SHK-15-1_005

تاریخ نمایه سازی: 19 آذر 1401

چکیده مقاله:

اکنون، فضا به‎سان کالایی تولیدی که بارها وارد فرایندهای مبادلاتی میشود، با گسستن از پیوندهای خود با زمان، به امری مجرد، ذهنی و ناقص بدل شده است. لوفور با پیشنهاد مطالعه فضا در پیوند با زمان و مکان، جنبه نوینی به مطالعات از این نوع افزود. این پژوهش با بهرهگیری از شاکله مفهومی جدل سه سویه یا تریالکتیک فضایی لوفور در پی آن است که تاریخ معماری و شهرسازی کاشان را مطالعه کند. جدل سهسویه اشاره به روش تولید فضا دارد. در این سه گانه، هر جامعهای در هر تاریخی، واجد روشی مختص به خود برای تولید فضایی ویژه برای خود است که در همان حال، امکاناتی برای پشتیبانی از گسترش آن روش ویژه تولید دارد. در جدل سه سویه، بر بعد تاریخی فضای شهری در کنار جنبههای فضایی آن پرداخته و ارتباط فضاهای سه گانه (دریافته، پنداشته و زیسته) در قالب اموری بینابینی بررسی میشود. این پژوهش مبتنی بر روش اسنادی است و دادههای مورد نیاز آن بر اساس جست وجویی توصیفی تفسیری گردآوری شده اند. برای تکمیل یافتهها، از تحلیل محتوا و مقولهبندی یافتهها استفاده شد. ۷۲ سند تاریخی با توجه به معیارهای مختلف تعیین و مطالعه شدند. یافتههای پژوهش نشان داد که فضای دریافته کاشان، واجد انداموارگی، تقارن، تراکم، تکرارشوندگی و مرکزگرایی است که سلسلهمراتب دقیقی میان فضاهای درون و بیرون دارد. بافت فشرده شهر کاشان، به همراه رون اصلی شهر، شعاعی بودن گذرها، و حصار مدور خود، بر اساس ملاحظات اقلیمی، فرهنگی و دفاعی شکل گرفته است. در فضای پنداشته، کاشان بهمثابه کانون مذهبی نقش مهمی در رویدادهای تاریخی منطقه داشته که با وجود این، پیرو قدرت مرکزی بوده است. در ساحت فضای زیسته کاشان، آیینهای مذهبی اصلیترین عامل حضور جمعی مردم در فضاهای شهری بوده که بنا به مناسبت و رویدادهای خود، فضای زیسته متفاوتی در شهر ایجاد میکردهاند.

نویسندگان

سپیده برزگر

استادیار گروه معماری، موسسه آموزش عالی هنر شیراز، شیراز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آربری، جان آرتور (۱۳۳۶)، میراث ایران، ترجمه احمد بیرشک و ...
  • آروین، عباسعلی و نیازی، محسن (۱۳۸۵)، «خانههای تاریخی کاشان؛ ویژگیهای ...
  • آریانپور، عباس و آریانپور، منوچهر (۱۳۸۵)، فرهنگ انگلیسی به فارسی، ...
  • آژند، یعقوب (۱۳۸۷)، نگارگری ایرانی، تهران: سمت ...
  • افشار، ایرج (۱۳۵۵)، مختصر جغرافیای کاشان، تالیف عبدالحسین سپهر، فرهنگ ...
  • اولیویه، گیوم آنتوان (۱۳۷۱)، سفرنامه اولیویه، گردآوری غلامرضا ورهرام، ترجمه ...
  • بزرگ زاد، حبیب الله (۱۳۵۰)، جشنها و اعیاد ملی و ...
  • بلاذری، احمد ابن یحیی (۱۳۶۴)، فتوح البلدان، گردآوری محمد فروزان، ...
  • بیرشک، ثریا (۱۳۷۴)، «چگونگی روند توسعه و تکامل شکلگیری شهر ...
  • پاکدامن، ناصر (۱۳۸۵)، «کاشان در صد سال پیش»، فرهنگ مردم، ...
  • جعفریان، رسول (۱۳۷۶)، «پیشینه تشیع در کاشان»، کیهان اندیشه، شماره ...
  • چیت سازیان، امیرحسین (۱۳۹۱)، «رنگ و رنگرزی در فرش کاشان»، ...
  • حائری، محمدرضا، اعتماد، گیتی و حسامیان، فرخ (۱۳۸۳)، شهرنشینی در ...
  • حبیبی، میترا و برزگر، سپیده (۱۳۹۷)، «معیارهای ضرباهنگکاوی زندگی روزانه ...
  • حیدرخانی، مریم (۱۳۹۴)، «نقاشی ایرانی در مقام منبع تاریخی معماری ...
  • حیدری، علی اکبر، قاسمیان اصل، عیسی و کیایی، مریم (۱۳۹۶)، ...
  • خدابخشیان، مقدی و مفیدی، مجید (۱۳۹۳)، «فضاهای زیرزمینی در معماری ...
  • دادور، صدیقه، دانش، فاطمه و عباسی، زهرا (۱۳۹۵)، «بررسی ساختار ...
  • دالمانی، هانری رنه (۱۳۳۵)، سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه ...
  • دلاواله، پیترو (۱۳۴۸)، سفرنامه دلاواله، ترجمه شعاعالدین شفا، تهران: شرکت ...
  • دیولافوا، ژان (۱۳۵۷)، سفرنامه مادام دیولافوا: ایران، کلده، شوش، ترجمه ...
  • راوندی، مرتضی (۱۳۵۴)، تاریخ اجتماعی ایران، جلد اول، تهران: امیرکبیر. ...
  • (۱۳۶۳)، تاریخ اجتماعی ایران، جلد ششم، تهران: امیرکبیر ...
  • رجبی، پرویز (۱۳۸۵)، کاشان در زمان ناصرالدین شاه و مشروطیت، ...
  • رحمانیان، داریوش و میرزایی، مهدی (۱۳۹۷)، «نظام مالکیت آب در ...
  • رزمجو، توران (۱۳۹۰)، «نگاهی به مکتب واسوخت در تاریخ ادبیات ...
  • رضایی پور، مریم و ایرانی بهبهانی، هما (۱۳۹۵)، «باغ کهنه ...
  • زارع، لیلا، نقی زاده، محمد و حریری، شراره (۱۳۹۱)، «رابطه ...
  • زندیه، مهدی و پروردی نژاد، سمیه (۱۳۸۹)، «توسعه پایدار و ...
  • زنگنه، زهره (۱۳۸۵)، «سفرنامه کاشان»، فرهنگ مردم، شماره ۱۹ و ...
  • سادات بیدگلی، سید محمود و ساروخانی، زهرا (۱۳۸۷)، «بررسی علل ...
  • سلطان محمد میرزا قاجار (۱۳۶۴)، سفرنامه سیفالدوله معروف به سفرنامه ...
  • سید کباری، علیرضا (۱۳۷۸)، حوزههای علمیه شیعه در گستره جهان، ...
  • شاردن، سر جان (۱۳۶۶)، سیاحتنامه شاردن، جلد سوم، ترجمه محمد ...
  • شاطری، علی اصغر (۱۳۸۵)، «محرم در کاشان»، فرهنگ مردم، شماره ...
  • شجری، رضا (۱۳۸۴)، «دگرگونیهای صوتی و آوایی در لهجه کاشانی»، ...
  • شورچه، محمود (۱۳۹۳)، فوکو فضا و برنامهریزی، تهران: انتشارات مدیران ...
  • شیرین بخش، زهره و دیگران (۱۳۹۶)، «رابطه مالیاتی دولت و ...
  • صادقی، مصطفی (۱۳۸۶)، کاشان در مسیر تشیع، جلد اول، قم: ...
  • صدرایی خویی، علی (۱۳۷۳)، سیمای خوی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی ...
  • صدری، مهدی (۱۳۷۶)، «اصطلاحات کشاورزی منطقه کاشان»، نامه فرهنگستان، شماره ...
  • طاهباز، منصوره، جلیلیان، شهربانو و موسوی، فاطمه (۱۳۹۱)، «آموزههایی از ...
  • طاهباز، منصوره و دیگران (۱۳۹۲)، «نورپردازی طبیعی در خانههای سنتی ...
  • طباطبایی، محمدحسین (۱۳۸۰)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، قم: صدرا ...
  • طبیبیان، منوچهر، چربگو، نصیبه و عبدالهی مهر، انسیه (۱۳۹۰)، «بازتاب ...
  • عباس نیا، محسن، ابراهیم زاده، عیسی و عسگری، الهه (۱۳۹۰)، ...
  • غفوریان، میترا، پی سخن، مینا و حصاری، الهام (۱۳۹۶)، «گونه ...
  • فتوحی رودمعجنی، محمود (۱۳۹۳)، «سبک واسوخت در شعر فارسی»، ویژهنامه ...
  • فلاندن، اوژن (۱۳۵۶)، سفرنامه اوژن فلاندن به ایران، ترجمه حسین ...
  • فیگوئرا، دن گارسیا دسیلوا (۱۳۶۳)، سفرنامه دن گارسیا د سیلوا ...
  • قاضی، جواد، رضا خضری، سید احمد و عطارزاده، عبدالکریم (۱۳۹۲)، ...
  • کرزن، جورج ناتانیل (۱۳۸۰)، ایران و قضیه ایران، جلد دوم، ...
  • کرنگ، مایک و ثریفت، نایجل (۱۳۹۴)، اندیشیدن درباره فضا، ترجمه ...
  • کلانتر ضرابی، عبدالرحیم (۱۳۷۸)، تاریخ کاشان، گردآوری ایرج افشار، تهران: ...
  • کلمر، ژان (۱۳۸۵)، کاشان در دایره المعارف اسلام، فرهنگ مردم، ...
  • کلمن، ناتانیل (۱۳۹۶)، لوفور برای معماران، مجموعه اندیشمندان برای معماران، ...
  • کیانی، محمد یوسف (۱۳۶۵)، شهرهای ایران، نظری اجمالی در شهرسازی ...
  • گرجی مهلبانی، یوسف و دیگران (۱۳۹۰)، «ارزیابی معماری همساز با ...
  • گلچین معانی، احمد (۱۳۷۴)، مکتب وقوع در شعر فارسی، مشهد: ...
  • محمدی، عرفان و مختاری، مهدیه (۱۳۹۷)، «بررسی تاثیر معماری سنتی ...
  • مزرعتی، احمد (۱۳۹۴)، آیینهای سنتی و سنتهای آیینی در کاشان، ...
  • مشکوتی، نصرت الله (۱۳۴۶)، «سروستانی در ربع مسکون با باغ ...
  • موقر، حمیدرضا، رنجبر، احسان و پورجعفر، محمدرضا (۱۳۹۴)، «بازشناسی مفهوم ...
  • ناجی نصرآبادی، محسن (۱۳۸۷)، فیض نامه، ترجمه ابوالقاسم نقیبی، تهران، ...
  • نجومیان، امیرعلی (۱۳۸۷)، «تحلیل نشانهشناختی خانههای تاریخی کاشان»، نامه معماری ...
  • نراقی، حسن (۱۳۴۳)، بنای تاریخی تلگرافخانه کاشان، هنر و مردم، ...
  • — (۱۳۴۵)، تاریخ اجتماعی کاشان، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات ...
  • — (۱۳۸۲)، آثار تاریخی شهرستانهای کاشان و نطنز، تهران: انجمن ...
  • نصر، سید حسین (۱۳۷۳)، «عالم خیال و مفهوم فضا در ...
  • نوابخش، مهرداد، شیرازی، محمد و آقااحمدی، قربانعلی (۱۳۹۳)، «نگرشی جامعه ...
  • وارثی، حمیدرضا، زنگی آبادی، علیرضا و وفایی، ابوذر (۱۳۸۵)، «سیر ...
  • وامبری، آرمین (۱۳۸۱)، زندگی و سفرهای وامبری، ترجمه محمدحسین آریا ...
  • Aronowitz, S. (۲۰۰۷), The Ignored Philosopher and Social Theorist: On ...
  • Cohn, M. (۲۰۰۳), Radical Space: Building the House of the ...
  • de Certeau, M. (۱۹۸۴), The Practice of Everyday Life. Berkeley: ...
  • Elden, S. (۲۰۰۶), Some Are Born Posthumously: The French Afterlife ...
  • Goonewardena, K. (۲۰۰۸), Marxism and Everyday Life: on Henri Lefebvre, ...
  • Harvey, D. (۱۹۸۱), The Spatial Fix - Hegel, Von Thunen, ...
  • Laurier, E., & Philo, C. (۲۰۰۷), ‘A parcel of muddling ...
  • Lefebvre, H. (۱۹۶۰) in Kofman, E., & Lebase, E. (۲۰۰۳), ...
  • Lefebvre, H. (۱۹۷۰), The urban revolution. (N. Smith, Trans.) (Vol. ...
  • Lefebvre, H. (۱۹۷۳), Survival of capitalism: reproduction of the relations ...
  • Lefebvre, H. (۱۹۷۴), The production of space. (D. Nicholson-Smith, Trans.), ...
  • Lefebvre, H. (۱۹۹۲), Rhythmanalysis: Space, Time and Everyday Life (Bloomsbury ...
  • Lehtovuori, P., & Koskela, H. (۲۰۱۳), From Momentary to Historic: ...
  • Madanipour, A. (۱۹۹۶), Design of Urban Space, An Inquiry into ...
  • Merrifield, A. (۱۹۹۳), Place and Space: A Lefebvrian Reconciliation. Transactions ...
  • Merrifield, A. (۲۰۰۶), Henri Lefebvre : a Critical Introduction. New York: ...
  • Prescott, H. (۲۰۱۱), Rethinking Urban Space in Contemporary British Writing. ...
  • Shields, R. (۱۹۹۹), Love and Struggle: Spatial Dialectics. London: Routledge ...
  • Simpson, P. (۲۰۰۸), Chronic everyday life: rhythmanalysing street performance۱. Social ...
  • Schmider, V. (۲۰۱۲), Living Belfast: Representations of the City in ...
  • نمایش کامل مراجع