آیین سمنوپزی در کاشان و بن مایه های زرتشتی آن

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 325

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SHK-15-1_006

تاریخ نمایه سازی: 19 آذر 1401

چکیده مقاله:

  حیات فرهنگی جامعه ایرانی با برگزاری جشن ها و آیین های مختلف پیوند خورده و در طول تاریخ هویت ایرانی را شکل داده است. آداب ورسوم اجتماعی، سرمایه های ارزشمندی از میراث فرهنگی ناملموس به شمار می روند و حامل دلالت ها و معانی عمیقی هستند. سمنوپزی یکی از این میراث های فرهنگی ناملموس و از آیین های مهم ایران زمین است که در فرهنگ ایرانی جایگاه ویژه ای دارد. سمنو خوراکی معروفی است که از شیره جوانه گندم تهیه می شود. طعم آن شیرین و به رنگ قهوه ای با غلظت زیاد است. شیرینی سمنو کاملا طبیعی است. در باورهای ایرانیان سمنو نمادی از برکت، باروری و توانمندی و از خوراکی های اصلی سفره نوروزی و سفره نذری است. آیین سمنوپزی در مناطق مختلف ایران بسیار متنوع برگزار می شود. طرز تهیه و شیوه پخت سمنو، فرایند طولانی و پرزحمتی دارد و به شکل های گوناگون تهیه می شود. در مقاله حاضر به روش توصیفی تحلیلی به برگزاری این آیین در میان مردم کاشان پرداخته شده و شیوه و مراحل پخت سمنو تشریح شده است. در نهایت با بررسی روند و آداب اجرای سنت سمنوپزی، کارکردهای اجتماعی و مذهبی این مراسم مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که پخت سمنو سنت دیرپای مردم کاشان است و در باورهای آنان حضور پررنگی دارد؛ به طوری که در جشن نوروز به عنوان شگون (خیر و برکت) بر سفره نوروزی قرار می گیرد و نیز به نیت برآورده شدن حاجات، نذر حضرت فاطمه(س) می شود.

نویسندگان

پریسا قربانی

دانشجوی کارشناسی ارشد باستان شناسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

عباسعلی رضائی نیا

استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آل احمد، جلال (۱۳۷۱)، زن زیادی، تهران: فردوس ...
  • آموزگار، ژاله (۱۳۷۰)، «نوروز»، کلک، شماره ۲۴ و ۲۳: ۱۹۳۱ ...
  • اخوان، مرتضی (۱۳۷۳)، آداب و سنن اجتماعی فین کاشان، کاشان: ...
  • انجوی شیرازی، ابوالقاسم (۱۳۷۹)، جشن ها و آداب و معتقدات ...
  • بینش، تقی (۱۳۳۱)، «سمنو»، نامه فرهنگ، شماره ۴: ۱۷۸۱۷۹ ...
  • تفضلی، احمد (۱۳۹۸)، مینوی خرد، تهران: توس ...
  • سازمند، بهاره (۱۳۹۳)، «بازنمایی های هویتی و آیینی نوروز در ...
  • دادخواه، محمدعلی (۱۳۹۷)، نوروز و فلسفه هفت سین، تهران: نشر ...
  • ده بزرگی، ژیلا (۱۳۸۶)، «سفره های کهن ایرانی»، چیستا، شماره ...
  • رشتی، سید اشرف الدین (۱۳۸۶)، دیوان نسیم شمال، تهران: سعدی ...
  • زارع، الهام (۱۳۹۹)، «سمنو»، مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، جلد پنجم. ...
  • شیبانی، سیمین (۱۳۸۱)، «سفره ایرانی»، ایران شناسی، سال چهاردهم، شماره ...
  • شهری باف، جعفر (۱۳۵۷)، طهران قدیم، تهران: امیرکبیر ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۹۸)، فاطمه(ع) اسوه بشر، قم: اسراء ...
  • حسینی خراسانی، سید احمد (۱۳۸۷)، «نوروز و سنت های آن ...
  • خالصی، مریم (۱۳۹۹)، «سمنو و هوم و جایگاه آن در ...
  • خوانساری، آقاجمال (۱۳۴۹)، عقاید النساء و مرآت البها، به کوشش ...
  • خوشقانی، ندا (۱۳۹۶)، «سمنو»، دانشنامه جهان اسلام، جلد ۲۴: ۶۰۱۶۰۳ ...
  • خیام، عمر بن ابراهیم (۱۳۱۲)، نوروزنامه، تصحیح مجتبی مینوی، تهران: ...
  • سروشیان، مهوش (۱۳۸۱)، خوراک های آیینی و سنتی زرتشتیان در ...
  • کلانتری، منوچهر (۱۳۴۳)، «سمنوپزان در تهران»، هنر و مردم، دوره ...
  • گویری، سوزان (۱۳۸۵)، آناهیتا در اسطوره های ایرانی، تهران: ققنوس ...
  • مزداپور، کتایون (۱۳۸۳)، «تداوم آداب کهن در رسم های معاصر ...
  • میرمجیدی، عادل و عباسی، سلیمان (۱۳۹۱)، «بررسی تاثیر گونه گندم ...
  • نیکنام، کورش (۱۳۷۹)، «جشن نوروز و زرتشتیان ایران»، کتاب ماه ...
  • هنری، مرتضی (۱۳۸۵)، نوروزگان، گفتارها و سرودهایی در آیین نوروزی، ...
  • Shapur Shahbazi, A (۲۰۱۲), "HAFT SIN", Encyclopaedia Iranica, XI/۵, pp. ...
  • نمایش کامل مراجع