بررسی و شناسایی نقش مایه ی کایلین در فرش های دوره ی صفویه

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 264

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NIAMG-7-20_002

تاریخ نمایه سازی: 29 آذر 1401

چکیده مقاله:

نقوش حیوانی یکی از مهم ترین و اثرگذارترین نقوشی است که می توان آن را از دیر باز تاکنون در فرش ایران مشاهده نمود. این نقوش در برگیرنده ی مفاهیم دینی و اسطوره ای کهن، بیان کننده موقیعت جغرافیایی و طبیعی، محل زندگی بشر و آمال و آرزوهای وی بوده است.کایلین نیز یکی از نقوش حیوانی است که اگر چه ما به ازای آن در طبیعت وجود ندارد اما به دلیل کاربرد زیاد در هنر صفوی از اهمیت خاصی برخوردار است و در هنر مناطق مختلف ازجمله ایران، چین و آسیای شرقی دیده می شود. در سرتاسر شرق آسیا کایلین یکی از چهار حیوان نجیب است که همراه با اژدها، ققنوس و لاک پشت می آید و تشکیل شده از سر اژدها، بدن آهو یا گاو و دم شیر است. کاربرد بی شمار این نقش در فرش های صفویه نویسندگان را برآن داشت تا ضمن معرفی نقش مایه ی کایلین و مفاهیم آن به این پرسش پاسخ می دهد که جایگاه بصری این نقش در فرش های این دوره چیست و چه انواع و طبقه بندی برای آن می توان ارائه داد؟ همچنین به جهت شناخت و درک مفهوم این نقش درهنر ایران لازم است به مفاهیم نمادین آن در هنر چین توجه کنیم و یا به بررسی بخش های مختلف این حیوان ترکیبی و نحوه ترسیم آن بپردازیم تا بتواند ما را در جهت شناخت علت کاربرد آن یاری نماید.این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و گردآوری مبانی نظری حاصل از پژوهش های اسنادی صورت گرفته است و براساس بررسی کلیه فرش های موجود در منابع این نقش در ۱۳ تخته فرش به کار رفته که دارای تنوع رنگ، فرم و طراحی است. از نظر فرمی به صورت منفرد و یا گرفت و گیر با شیر، اژدها وگاو ترسیم شده است که بیشترین حضور در درگیری با نقش شیر است. کایلین در فرهنگ ایران نماد خیر است و با توجه به شرایط و جایگاه قرارگیری نماد و مفهوم آن می تواند جایگزینی برای نقش گاو یا اژدها در صحنه های گرفت و گیر با شیر باشد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

وحیده حسامی

مربی دانشکده هنر دانشگاه بیرجند

فرنوش رحمانی

دانشجو کارشناسی ارشد دانشگاه هنر اسلامی تبریز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آموزگار، ژاله. (۱۳۹۱). تاریخ اساطیری ایران. تهران: سمت ...
  • امیرحسینی، مرتضی. (۱۳۸۷). رموز نهفته در هنر نگارگری. تهران: کتاب ...
  • بهدانی، مجید؛ مهرپویا، حسین. (۱۳۸۹). «گذری بر جدال اژدها در ...
  • پوپ، آرتور آپهام؛ آکرمن، فیلیس. (۱۳۸۰). شاهکارهای هنر ایران. ویرایش ...
  • (۱۳۸۷). سیری در هنر ایران از دوران پیش از تاریخ ...
  • پورعبدالله، حبیب­الله. ( ۱۳۷۷). تخت جمشید از نگاهی دیگر. شیراز: ...
  • تاجدینی، علی. (۱۳۳۹). نمادها و نشانه­ها در اندیشه مولانا. تهران: ...
  • تقوی­نژاد، بهاره. (۱۳۸۷). «تجلی نقوش گرفت­و­گیر در فرش دوره صفوی»، ...
  • دینلی، عاطفه. (۱۳۹۳). «مطالعه نقوش شکار و گرفت­وگیر در فرش­های ...
  • راکعی، نگار. (۱۳۸۹). «بررسی عناصر نمادین و نقوش اساطیری در ...
  • رستگار فسایی، منصور. (۱۳۸۵). اژدها در اساطیر ایران. تهران: توس ...
  • رضی، هاشم. (۱۳۸۱). فرهنگ نام­های اوستا. تهران: فروهر ...
  • ژوله، تورج. (۱۳۸۱). پژوهشیدرفرشایران. تهران: یساولی ...
  • شایسته­فر، مهناز. (۱۳۸۸). «نمادگرایی و هویت ملی حاکم بر قالی­های ...
  • شوالیه، ژان؛ گربران، آلن. (۱۳۸۸). فرهنگ نمادها. جلد ۳، مترجم: ...
  • عبداللهی، منیژه. (۱۳۸۱). فرهنگ­­نامه جانوران در ادب پارسی بر پایه ...
  • عینی، ساناز. (۱۳۸۹). «مطالعه نشانه­های تصویری جانوران خیالی و افسانه­ای ...
  • فرهمندپور، الهام. (۱۳۹۴). «جستاری بر کاربرد نماد در قالی های ...
  • قلی­زاده، خسرو. (۱۳۸۷). فرهنگ اساطیر ایرانی بر پایه متون پهلوی. ...
  • کرباسی، کلود؛ پرهیزگاری، ماری. (۱۳۸۹). شاهکارهای نگارگری ایران. تهران: موزه ...
  • کریستی، آنتونی. (۱۳۷۳). اساطیر چین. مترجم: باجلان فرخی. تهران: گلشن ...
  • کنبی، شیلا. ( ۱۳۸۷). عصر طلایی هنر ایران. مترجم: حسن ...
  • میت ­فورد، میراندا بروس. (۱۳۸۸). نمادها و نشانه­ها در جهان. ...
  • هینلز، جان راسل. (۱۳۸۳). شناخت اساطیر ایران. مترجم: باجلان فرخی. ...
  • URL۱: https://www.allaboutunicorns.com/chinese-unicorns.php (۲۰۱۹.۵,۴ ۱۲:۴۵) ...
  • نمایش کامل مراجع