واکاوی شکل گیری نقوش هندسی شکسته در کاشیکاری های مسجد جامع اصفهان

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 338

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NIAMG-6-18_011

تاریخ نمایه سازی: 29 آذر 1401

چکیده مقاله:

نقوش هندسی همواره بخش مهمی از هویت معماری سنتی ایران است. این نقوش که با استفاده از خطوط مستقیم شکل می گیرند، نقش مایه های گره را بوجود می آورند. نقش مایه هایی که هر یک دارای ویژگی های مخصوص به خود هستند. مسجد جامع اصفهان یکی از مهم ترین ابنیه معماری ایران، به لحاظ حجم تزیینات و استفاده از نقوش هندسی متعدد است. لذا در این مقاله به دلیل اهمیت ویژه ای که این بنا در تاریخ الگو های هندسی داراست به عنوان نمونه مناسب برای الگوی برداری انتخاب شد. در این راستا با جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعه کتابخانه ای، اسناد معتبر و تحقیقات میدانی، ابتدا الگوشناسی پیشنهادی مبحث مورد نظر ارائه شد(آلات گره)، سپس نمونه های موجود از نقوش هندسی (گره) کاشی کاری مسجد برداشت، و پس از نام گذاری و ترسیم، زمینه، واگیره و قاب آنها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که زمینه شکل گیری گره ها در کاشی کاری ها مسجد جامع اصفهان به ترتیب شامل زمینه پنج، شش، هشت، ده، یازده، دوازده، چهارده، هشت و گره هشت و دوازده و نه و دوازده است. واگیره های آنها شامل اشکال مستطیل، مربع، مثلث و متوازی الاضلاع است. همچنین شکل قاب ها شامل لچکی، مربع، مستطیل، مثلث، نیم دایره، ستاره چهار پر، ستاره پنج پر، ستاره هفت پر، ستاره هشت پر، پابزی است که قاب لچکی دارای بیشترین شکل قاب گره های موجود است.

نویسندگان

فاطمه قنبری شیخ شبانی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

مریم قاسمی سیچانی

استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران(نویسنده مسئول)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسناد موجود در نمایشگاه مسجد جامع اصفهان. (۱۳۹۷). سازمان میراث ...
  • بزرگمهری، زهره، خدادادی آزاده. (۱۳۸۹). آمودهای ایرانی(شناخت آسیب شناسی و ...
  • بلیلان اصل، لیدا؛ ستارزاده، داریوش؛ خورشیدیان، ساناز؛ نوری؛ مریم. (۱۳۹۰) ...
  • بوزجانی، ابوالوفاء. (۱۳۸۹). هندسه ایرانی؛ کاربرد هندسه در عمل. ت: ...
  • پیرنیا، محمدکریم. (۱۳۸۱). مصالح ساختمانی، آژند، اندود، آمود در بناهای ...
  • حلی، علی اکبر. (۱۳۶۵). گره ها و قوس ها در ...
  • رئیس زاده، مهناز، مفید، حسین. (۱۳۷۴). احیای هنرهای از یاد ...
  • زمرشیدی، حسین. (۱۳۶۵). گره چینی در معماری اسلامی و هنرهای ...
  • سجادی، علی. (۱۳۷۵). سیر تحول محراب درمعماری اسلامی ایران از ...
  • شعرباف ، اصغر. (۱۳۸۵). گره و کاربندی. تهران: سازمان میراث ...
  • عنبری یزدی، فائزه. (۱۳۹۶). هندسه نقوش (۱).تهران: شرکت چاپ و ...
  • فرشته نژاد، مرتضی. (۱۳۸۹). فرهنگ معماری و مرمت معماری(۱). اصفهان: ...
  • قنبری شیخ شبانی، فاطمه. (۱۳۹۷) طراحی هتل ۵ ستاره با ...
  • کارگر، عبدالرضا. (۱۳۹۵). مسجد جامع عتیق موزه ای از در ...
  • لرزاده، حسین. (۱۳۸۵). احیای هنر های ازیاد رفته. لرزاده [بی ...
  • ماهرالنقش، محمود. (۱۳۶۲). طرح و اجرای نقش در کاشیکاری ایران. ...
  • مکی نژاد، مهدی. (۱۳۸۵). گره و کاربندی. : تهران: فرهنگستان ...
  • نجیب اوغلو،گل رو. (۱۳۸۰). هندسه و تزیین در معماری اسلامی. ...
  • نوایی، کامبیز، حاجی قاسمی، کامبیز. (۱۳۹۰). خشت و خیال شرح ...
  • ولی بیگ، نیما. توکلی، شفق. خدادادی، نفیسه. (۱۳۹۴). بررسی ویژگی ...
  • هنرفر، لطف الله. (۱۳۵۰). گنجینه آثار تاریخی اصفهان. کتاب فروشی ...
  • Abdullahi, Yahya; Embi, Mohamed Rashid Bin. (۲۰۱۲). Evolution of Islamic ...
  • Bonner, Jay Francis. (۲۰۱۶).The Historical Significance of the Geometric Designs ...
  • The Metropolitan Museum of Art. ( ۲۰۰۴). Islamic Art and ...
  • نمایش کامل مراجع