بررسی آرایه های معماری گنبد علویان همدان

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 317

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NIAMG-3-9_001

تاریخ نمایه سازی: 29 آذر 1401

چکیده مقاله:

چکیدهآرایه ها و تزیینات وابسته به معماری در هنر و معماری اسلامی و ایرانی از جایگاه والا و شاخصی برخوردار هستند. شکوه و زیبایی معماری ایران به ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایه های آن بستگی دارد. تزییناتی چون آجرکاری، گچ بری، کاشی کاری، کتیبه نگاری و... در تمامی ادوار اسلامی رواج داشته و در هر دوره ای با امکانات و تحولات مختلف آن روزگاران پیش رفته است. هنرمندان مسلمان با بهر هگیری از انواع نقوش، نظیر نقوش و طرح های هندسی، گیاهی، کتیبه و دیگر نقش مایه های تزیینی بر روی انواع مصالح ساختمانی، به معماری ایران اهمیت و غنای ویژه بخشید هاند. آثار به جای مانده از هنرهای تزیینی در ابنیه دوران اسلامی، به ویژه در اماکن مذهبی نظیر آرامگاه ها، دارای روحیات منحصر به فرد و ژرفای تجسمی خاصی هستند. یادمان شکوهمند گنبد علویان از جمله آثار و بناهای ارزشمند بازمانده از دوره سلجوقی در شهر همدان است که به دلیل کاربست تزیینات و آرایه های مختلف معماری از قبیل آجرکاری، گچبری و کتیبه نگاری در آن، به گنجینه ای پربار از آثار تزیینی معماری اسلامی بدل گردیده است. در این نوشتار به معرفی، بررسی و تحلیل انواع مختلف این آرایه ها و نقش مایه های تزیینی به کاررفته در این بنا پرداخته شده است.

نویسندگان

رضا نظری ارشد

Assistant Professor, Department of Archeology, Islamic Azad University, Hamedan Branch

علی زارعی

Assistant Professor, Department of Archeology, University of Birjand

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آیوازیان، سیمون. (۱۳۷۶)« نقش آجر در هویت معماری ایران»،در تزیینات ...
  • اتینگهاوزن، ریچارد و الگ گرابر. (۱۳۸۲ ). هنر و معماری ...
  • احمدی، حسین، شکفته، عاطفه و عودباشی، امید. ( ۱۳۸۹ ). ...
  • اذکایی، پرویز. ( ۱۳۸۰ ). همدا ننامه: بیست مقاله درباره ...
  • اذکایی، پرویز. ( ۱۳۶۷ ). فرمانروایان گمنام. تهران: بنیادموقوفات دکتر ...
  • انصاری، جمال. انصاری، جمال.(۱۳۶۵)، «گچ بری دوره ساسانی و تاثیر ...
  • پوپ، آرتور.(۱۳۸۷)، «آذین های معماری»، ترجمه نوشین دخت نفیسی، در ...
  • پوپ، آرتور.(۱۳۷۳)، معماری ایران، ترجمه غلام حسین صدری افشار، تهران، ...
  • جوادی، شهره.(۱۳۸۲)، ظهور رنگ در تزیینات خارجی بنا، مجموعه مقالات ...
  • حاتم، غلام علی.(۱۳۷۹)، معماری اسلامی ایران در دوره سلجوقیان، تهران، ...
  • حاتم، غلام علی.(۱۳۸۲)، «هنر گچ بری» در مجموعه مقالات اولین ...
  • حمیدی، بهرام و محمد خزایی.(۱۳۹۰)، «معرفی و بررسی تزیینات گچ ...
  • حمیدی، بهرام.(۱۳۹۰). «آرایه های تزیینی گچ بری دوره سلجوقی»، کتاب ...
  • خزایی، محمد.(۱۳۸۹)، «نقش تزیینات در هنر ایران»، کتاب ماه هنر، ...
  • خزایی، محمد و محمدقسیم حسینی.(۱۳۸۹)، «آرایه های تزیینی بقعه امام ...
  • دادور، ابوالقاسم و نصرت الملوک(بیتا) مصباح اردکانی(۱۳۸۵)، «بررسی نقوش و ...
  • دانشوری، عباس.(۱۳۹۰)، مقابر برجی سده های میانی ایران: مطالعه ای ...
  • دیماند، موریس.(۱۳۸۳)، راهنمای صنایع اسلامی، ترجمه عبدا... فریار، تهران، علمی ...
  • رضالو، رضا، یحیی آیرملو و اسدالله میرزاآقاجانی.(۱۳۹۲)، «مطالعه سیر تحول ...
  • رشوند، زینب.(۱۳۹۱)، «تبیین مفاهیم تزیینات هندسی آجرکاری معماری سلجوقی»، کتاب ...
  • رفیعی، احمدرضا و علی اصغر شیرازی.(۱۳۸۶)، «هنر دوره سلجوقی: پیوند ...
  • زمانی، عباس.(۱۳۹۰)، تاثیر هنر ساسانی در هنر اسلامی، تهران، اساطیر. ...
  • سجادی، علی.(۱۳۷۴)، «هنر گچ بری در معماری اسلامی ایران»، فصلنامه ...
  • ، .(۱۳۷۵)، سیر تحول محراب، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور. ...
  • سمسار، محمدحسن.(۱۳۷۷)، «اسلیمی»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد هشتم. ...
  • شکفته، عاطفه، حسین احمدی و امید عودباشی.(۱۳۹۴)، «تزیینات آجرکاری سلجوقی ...
  • طاووسی، محمود و فریبا آزادی.(۱۳۸۵)، «کیمیای آجر و نقش در ...
  • کاتلی، مارگریتا و لویی هامبی.(۱۳۷۶)، «هنر سلجوقی و خوارزمی»، ترجمه ...
  • کیانی، محمدیوسف.(۱۳۷۴)، تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی، تهران، ...
  • محمدحسن، زکی.(۱۳۶۸)، صنایع ایران بعد از اسلام، ترجمه محمدعلی خلیلی، ...
  • محمدحسن، زکی.(۱۳۸۸)، هنر ایران در روزگار اسلامی، ترجمه محمدابراهیم اقلیدی، ...
  • محیط طباطبایی، محمد.(۱۳۱۸)، گنبد علویان، مجله آموزش و پرورش، سال ...
  • مصطفوی، محمدتقی.(۱۳۸۱)، هگمتانه: آثار تاریخی همدان، تهران، انجمن آثار و ...
  • مکارم شیرازی، ناصر و دیگران.(۱۳۶۸)، تفسیر نمونه، دوره ۲۷ جلدی، ...
  • مکی نژاد، مهدی.(۱۳۸۸)، تاریخ هنر ایران در دوره اسلامی: تزیینات ...
  • موسوی حاجی، سیدرسول و مازیار نیک بر.(۱۳۹۳)، هنرهای کاربردی دوره ...
  • نظری ارشد، رضا.(۱۳۸۴)، «بناهای آرامگاهی شهر همدان در دوران اسلامی»، ...
  • نظری ارشد، رضا.(۱۳۹۱)، «نگاهی نو به یادمان تاریخی- معماری گنبد ...
  • نظری ارشد، رضا.(۱۳۹۲)، بررسی و تحلیل باستان شناختی بناهای آرامگاهی ...
  • نوربخش، حمیدرضا و شکیبا صفدریان.(۱۳۸۲)، «نقوش تزیینی گنبد علویان همدان»، ...
  • ورجاوندناصری، پرویز.(۱۳۶۶)، «آجرکاری» در معماری ایران دوره اسلامی، گردآورنده: محمدیوسف ...
  • وولف، هانس.(۱۳۸۸)، «صنایع دستی کهن ایران»، ترجمه سیروس ابراهیم زاده، ...
  • ویلبر، دونالد و لیزا گلمبک.(۱۳۷۴)، معماری تیموری در ایران و ...
  • ویلبر، دونالد.(۱۳۶۵)، معماری اسلامی ایران در دوره ایلخانیان، ترجمه عبدا...فریار، ...
  • هیلن براند، رابرت.(۱۳۸۳)، معماری اسلامی: کارکرد، شکل و معنا، ترجمه ...
  • Herzfeld, Ernst, (۱۹۲۲), “Die Gumbadhi Alawiyyan und die Baukunst der ...
  • Shani, Raya, (۱۹۹۴), “stucco Decoration in the Gunbad-i Alawiyan at ...
  • Shani, Raya, (۱۹۹۶), “A monumental manifestation of the shi’ite faith ...
  • Petersen, A. (۲۰۰۲). “Dictionary of Islamic Architecture”, New York: Routledge. ...
  • Pope, A. (۱۹۳۴). “The Historic Significance of Stucco Decoration in ...
  • نمایش کامل مراجع